Sezon rozliczen podatkowych za rok 1998 rozpoczyna sie 1-go stycznia 1999 roku. Ponizej chcialbym wymienic wazniejsze zmiany i nowosci prawa podatkowego, ktore moga dotyczyc wielu Czytelnikow.
Nowe ulgi podatkowe na dzieci
Prawdopodobnie najwieksza ulga dla szerokiej rzeszy podatnikow beda nowe kredyty podatkowe na dzieci (child tax credit) w wysokosci $400 na jedno dziecko. Ulga ta zostanie zwiekszona do $500 w roku podatkowym 1999. Kwalifikujace sie dziecko musi miec mniej niz 17 lat i musi byc takze wykazane na rozliczeniu podatkowym jako pozostajace na utrzymaniu rodzicow (opiekunow). Glownym celem ustawodawcy byla pomoc rodzinom srednio zamoznym, dlatego ulga ta zmniejsza sie po przekroczeniu przez rodzicow pewnego dochodu (modified adjusted gross income) o $50 na kazda nadwyzke w wysokosci $1,000 powyzej progu. Prog ow wynosi $110,000 dla malzenstw, $75,000 dla osob samotnych wychowujacych dziecko, jest wiec na tyle wysoki by ulga mogla objac wiekszosc rodzicow. Nowo wydane badania Kongresu USA szacuja, ze okolo 48 milionow Amerykanow przestanie placic podatki federalne dzieki nowym ulgom.
Sposob obliczania ulgi jest dosc skomplikowany i trzeba w tym celu uzyc specjalnej tabeli sporzadzonej przez IRS. Cos co moze sie wydac proste, jak zwykle, zostalo skomplikowane przez urzad podatkowy, albowiem wielu podatnikow z wieksza iloscia dzieci kwalifikuje sie do tzw. Alternative Minimum Tax (dodatkowego podatku od preferencyjnych zwolnien) i nowa ulga nie moze zredukowac podatku ponizej AMT.
Osoby majace na utrzymaniu trojke lub wiecej dzieci moga sie ubiegac o dodatkowa ulge na specjalnym formularzu 8812. Ta dodatkowa ulga jest oparta na zaplaconym podatku Social Security i Medicare,i moze zostac zwrocona nawet wtedy gdy przekracza powinnosc podatkowa.
Podatkowe ulgi dla studentow
Hope Scholarship Credit i Lifetime Learning Credit sa nowymi ulgami, ktore mozna odpisac bezposrednio od podatku. Obie ulgi maja pewne ograniczenia. Przede wszystkim sa to ulgi za ksztalcenie na poziomie szkoly wyzszej, przy tym Hope Credit mozna uzyc tylko dla studentow dwoch pierwszych lat college"u lub uniwersytetu, natomiast Lifetime Learning Credit obejmuje wydatki poniesione na nauke w szkole wyzszej po 30 czerwca 1998 roku (nie ma znaczenia rok na ktorym uczy sie student).
Kwalifikujacymi sie wydatkami sa oplaty za uczelnie (tuition fees) oraz oplaty zwiazane z zapisaniem sie do szkoly. Do tych wydatkow nie bedzie mozna zaliczyc oplat za ksiazki, pokoju w akademiku, dzialalnosci sportowej, ubezpieczenia, dojazdow lub innych personalnych wydatkow. Kwalifikujacymi sie studentami moga byc: ktorekolwiek z malzonkow, dzieci lub inne osoby pozostajace na utrzymaniu.
Maksymalna wartosc Hope Credit wynosi $1,500 na studenta. Pierwsze $1,000 wydatkow mozna odpisac 100%, nastepne $1,000 w 50%. Lifetime Learning Credit wynosi 20% wydatkow na ksztalcenie do maksimum $1,000 ulgi, i mozna go uzyc tylko raz w roku na rodzine. Jezeli uzyjemy Hope Credit na jednego studenta w rodzinie nie mozemy odjac drugiej ulgi (Lifetime Learning Credit) na te sama osobe.
Obie ulgi maja swoje progi dochodowe. Otoz mozna je odejmowac w calosci od dochodu brutto $80,000 dla malzenstw i $40,000 dla osob samotnych. Obie ulgi zmniejszaja sie po przekroczeniu tych dochodow, by zniknac calkowicie po przekroczeniu dochodu $100,000 dla malzenstw, i $50,000 dla osob rozliczajacych sie w pojedynke.
Oprocz tych dwoch ulg podatkowych nowoscia jest mozliwosc odpisania bezposrednio od dochodow odsetek od pozyczek dla studentow. Maksymalna wysokosc odpisu w 1998 roku wynosi $1,000. Odpis ten, podobnie jak wyzej wymienione ulgi, na pewno pomoze wielu studentom, ktorzy czesto musza sie zmagac nie tylko z nauka, ale i z czesnym dochodzacym do $20,000 czy $30,000 na rok.
Nowe przepisy dla zyskow kapitalowych.
Dlugoterminowe zyski kapitalowe sa opodatkowane w wysokosci 20% (10% dla osob, ktore placa podatek od dochodow w wysokosci 15%). Jest to duzo nizej niz maksymalna stopa podatkowa od dochodow wynoszaca obecnie 39.6%. W 1997 roku zeby zakwalifikowac sie do preferencyjnej stopy opodatkowania nalezalo trzymac przedmioty lub papiery wartosciowe przez co najmniej 18 miesiecy. W 1998 roku okres ten zostal zmniejszony do jednego roku. Jest to powazne uproszczenie wobec 1997 roku, wtedy bowiem obowiazywaly trzy rozne okresy do obliczania zyskow kapitalowych i stopien skomplikowania formularza do obliczania tych zyskow (Schedule D) zmuszal wielu ludzi do szukania pomocy u specjalistow. Czesto zdarzalo sie, ze emeryci z zaledwie kilkoma dolarami zyskow kapitalowych z tzw. "mutual funds" byli bezradni wobec nowego formularza.
Zysk od sprzedazy personalnej rezydencji.
W 1997 roku wszedl w zycie przepis zwalniajacy od podatku zysk ze sprzedazy domu (lub mieszkania) uzywanego jako prywatna rezydencja. Malzenstwa moga miec do $500,000 zysku zwolnionego od podatku, osoby samotne do $250,000 po spelnieniu pewnych warunkow. Nalezy mieszkac w domu i byc wlascicielem domu przez co najmniej 2 lata w ostatnich pieciu latach, zeby skorzystac z pelnego zwolnienia.
Przepis ten nie wyjasnial dokladnie z jakiego zwolnienia mogly skorzystac osoby mieszkajace mniej jak dwa lata w swoim domu. Prawdopodobnie niektore osoby mieszkajace mniej jak dwa lata w swoim domu i majace zysk na sprzedazy wyslaly swoje rozliczenia placac podatek od zysku, mylnie sadzac, ze zwolnienie ich nie dotyczy. W 1998 roku IRS wyjasnil te kwestie. Otoz, jesli ktos posiadal dom w dniu 5 sierpnia 1997 i sprzedal go do dwoch lat od tej daty, wtedy ma prawo do czesciowego zwolnienia obliczanego na podstawie ilorazu dni, kiedy mieszkal do 730 dni (dwoch lat). Dla wyjasnienia podam przyklad: John Smith kupil dom w modnej dzielnicy za $250,000 (razem z kosztami closingu) w lipcu 1997 roku i sprzedal go w styczniu 1998 roku za 310,000 po odliczeniu kosztow sprzedazy. Zarobil wiec na czysto $60,000 w bardzo krotkim okresie. Wydawaloby by sie, ze John jakis podatek musi zaplacic dlatego, ze mieszkal krocej jak dwa lata. Otoz tak nie jest. John mieszkal w tym domu szesc miesiecy, wiec jest uprawniony do jednej czwartej zwolnienia ustawowego czyli jednej czwartej od $250,000. Poniewaz zmniejszone zwolnienie wynosi $62,500, John nie placi podatku od zysku, gdyz jego zysk jest mniejszy niz przyslugujace mu zwolnienie podatkowe.
Co sie dzieje w przypadku, gdy nie posiada sie domu w dniu 5 sierpnia 1997, powiedzmy: kupimy dom we wrzesniu 1997 i sprzedamy rok pozniej z zyskiem? Nawet wtedy mozemy ubiegac sie o czesciowe zwolnienie, jesli sprzedaz nastapila w wyniku zmiany miejsca pracy, zmiany w stanie naszego zdrowia lub wskutek nieprzewidzianych okolicznosci. IRS jeszcze nie zdefiniowal "nieprzewidzianych okolicznosci".
Przepis ten moze pomoc takze osobom, ktore moga miec powazne zyski na drugich domach (np. wakacyjnych) lub ktore byly wynajmowane lokatorom. Wystarczy zamieszkac w takim domu przez dwa lata by uniknac podatku.
Jakiekolwiek beda interpretacje w przyszlosci wydaje sie, ze nowy przepis wykreowal nowa grupe inwestorow, ktorzy zainteresowani sa budowa i sprzedaza rezydencji bez zadnych konsekwencji podatkowych. Prog podatkowy dla zysku ($500,000 dla malzenstw co dwa lata) jest silnym bodzcem dla takiej dzialalnosci.
Nowe przepisy dla kont emerytalnych IRA.
Nowy typ funduszy emerytalnych tzw. Roth IRA zostal ustanowiony w 1988 roku. Wplaty na Roth IRA maja takie maksimum jak tradycjne IRA tzn. $2,000, lecz nie mozna ich odpisywac od dochodow. Zaleta Roth IRA jest to, ze mozna je wyciagnac bez zadnych konsekwencji podatkowych po 59 1/2 roku zycia, i mozna je zakladac takze po ukonczeniu 70 lat. Tradycyjne IRA nalezy zaczac likwidowac po ukonczeniu tego wieku. Zarobki (np. odsetki) Roth IRA sa zwolnione z podatku dochodowego.
Roth IRA mozna zalozyc poprzez wplate bezposrednia do $2,000 lub poprzez transfer (nie zwolniony z podatku) z normalnego IRA.
Jeszcze inny typ IRA tzw. Educational IRA zostal utworzony z mysla o wydatkach na wyzsze ksztalcenie dla dzieci. Wplaty, podobnie jak Roth IRA, nie sa odciagane od dochodow i maja limit $500 na dziecko do 18 roku zycia. Nie sa tez liczone do limitu wplat na inne IRA. Wyplaty nie sa opodatkowane pod warunkiem, ze sa wyczerpane na oplaty szkolne dla dziecka. Jezeli wyplacimy Educational IRA w roku, w ktorym chcemy uzyc Hope Credit lub Lifetime Learning Credit trzeba pamietac, ze zadne z wydatkow studenta nie bedzie mozna zaliczac na poczet Hope lub Lifetime Learning Credit. Mozna to zrobic tylko wtedy, gdy zrezygnujemy z nieopodatkowanego statusu Educational IRA robiac tzw. waiver of tax free treatment. Nie trzeba dodawac, ze tak liczne ograniczenia raczej nie przyczynia sie do szerokiego powodzenia tego typu IRA.
Jezeli mamy plan emerytalny u naszego pracodawcy, limit dochodow dla odpisow na IRA zostal zwiekszony w tym roku do $30,000 - 40,000 dla osob samotnych i $50,000 do $60,000 dla malzenstw. Dolna granica podanych limitow dotyczy odpisow calej sumy do $2,000, gorna jest granica gdzie nie mozna nic odpisac z tytulu IRA. Dochody posrednie wplywaja proporcjonalnie na limit odpisu na IRA.
Do tej pory, gdy wybieralismy pieniadze z IRA przed ukonczeniem 59 roku zycia musielismy placic 10% kary. W tym roku kara ta zostala zniesiona dla wyplat do $10,000 uzytych na kupno pierwszego domu lub wydatkow na studia.
Powyzsze nowosci w prawie podatkowym sa zmianami dotyczacymi najszerszej grupy podatnikow. Sa jeszcze inne, mniej juz istotne, na ktore byc moze bedzie czas w nastepnym artykule.
