Jako hodowca psow otrzymuje srednio jeden e-mail tygodniowo z zapytaniem o szczenieta. Juz po przeczytaniu kilku pierwszych slow listu uksztaltowuje sie moj stosunek do autora. Jesli list rozpoczyna sie od slow "chcialbym nabyc szczenie na prezent dla mojego syna…" wlosy staja mi deba.
Z reguly grzecznie odmawiam, nie wdajac sie w dalsza dyskusje. Dlaczego?
Kazdego roku okolo 7 milionow psow i kotow zostaje w Stanach Zjednoczonych uspionych jako forma kontroli nadpopulacji zwierzat domowych. Przyczyn tego jakze smutnego faktu jest kilka, by wymienic chocby masowa produkcje szczeniat dla zysku, masowa ich sprzedaz przez sklepy zoologiczne bez, chocby pobieznego, poznania osoby nabywajacego itd. Jednakze najwiekszym bez watpienia problemem przyczyniajacym sie posrednio do zawrotnych liczb uspionych psow jest kwestia pochopnego oraz nie przemyslanego kupna szczeniecia jako prezentu. Jak kazdy prezent, slodko wygladajace szczenie, po okresie kilku pierwszych tygodni fascynacji zostaje odrzucone w kat. Po uplywie kilkunastu do kilkudziesieciu nastepnych tygodni oraz przysporzeniu klopotow, spowodowanych brakiem nalezytego wychowania rosnacego psa, wlasciciele bylego "prezentu na urodziny" postanawiaja sie go pozbyc, oddajac do schroniska. Jesli mlody psiak posiada atrakcyjny wyglad zewnetrzny oraz troche szczescia moze liczyc na znalezienie nowego, lepszego domu w wyniku adopcji, jesli nie, zostaje po prostu uspiony, stajac sie jednym z liczby kilku milionow, ktore podzielily jego los w ktoryms z licznych schronisk na terenie Stanow Zjednoczonych. Poniewaz opisany powyzej bieg wypadkow zdarza sie nagminnie, aby choc troche temu zapobiec, postanowilem w tym artykule rozwinac nieco kwestie kupna psa.
Kupic czy nie kupic?
Z reguly osoby, ktore zdecydowaly sie na nabycie czworonoga zadaja sobie pytanie: Jakiego psa kupic?
Proponowalbym zaczac raczej od pytania: Czy moge kupic psa?
Posiadanie psa to duza przyjemnosc, o tym doskonale wie kazda osoba. Niewielu jednak zdaje sobie sprawe z faktu, ze to nade wszystko ogromny obowiazek, podobnie jak w przypadku posiadania dzieci. To nie tylko zwiazane z tym koszta (o ktorych wspomne ponizej), ale przede wszystkim duzy naklad czasowy. W warunkach zycia w Ameryce, przy ogromnej ilosci czasu spedzanego w pracy poza domem, decyzja o kupnie psa dla wiekszosci osob nie jest najszczesliwsza. Moze warto byloby odrzucic bezsensowne, czerpane z obyczajowosci polskiej, uprzedzenia i pomyslec o innym zwierzeciu, ktore nie wymagaloby regularnych spacerow ani szkolenia, na przyklad kot lub fretka. Majac, z racji mojej pracy, niekiedy do czynienia rowniez z kotami, musze nadmienic, ze sa one nie mniej sympatyczne i nie mniej przywiazane do czlowieka od psow, wbrew powszechnym opiniom. Mysle, ze chcac byc odpowiedzialnym wlascicielem, musimy poswiecic doroslemu psu co najmniej dwie godziny dziennie, wiekszosc czasu na spacery, reszte - na pielegnacje (czesanie), karmienie, wspolne zabawy, nauke. Rosnacy szczeniak potrzebuje wielokrotnie wiecej naszego czasu dla wlasciwej socjalizacji oraz szkolenia. Zaden pies nie bedzie szczesliwy pozostawiony w domu na wiele godzin kazdego dnia. W takim przypadku nalezaloby znalezc lub zatrudnic kogos do wyprowadzania psa na spacer w polowie dnia.
Nalezy zdac sobie sprawe z faktu, ze kwestie szkolenia, spacerow oraz innych obowiazkow wobec naszego czworonoga spadna na barki nas - doroslych. Zajmuje sie psami od ponad 20-tu lat, od kilku lat zawodowo. Nigdy jeszcze nie spotkalem psa wychowanego przez dziecko. Najczesciej minimalny wiek dla dziecka, od ktorego mozemy spodziewac sie pomocy to 15-16 lat, przy czym nawet wowczas nie ma absolutnie gwarancji. Jednakze 15-letni syn lub corka prawdopodobnie wyprowadzi sie z domu za nastepnych kilka lat i obowiazki znowu spadna na nas - rodzicow. Planujac psa pamietajmy, ze zyje on kilkanascie lat, nie dwa lub trzy.
Koszta
Posiadanie psa kosztuje. Ponownie, wszyscy o tym wiemy. Jednak koszta utrzymania psa to nie tylko cena szczeniecia (lub koszt adopcji psa ze schroniska) plus jego jedzenie. W przypadku kupna psa czeka nas caly szereg innych wydatkow. Oto orientacyjna lista niektorych z nich:
- Pies $75 - $1,200. Jesli adoptujemy psa ze schroniska oplacamy jedynie symboliczna oplate pokrywajaca koszta adopcji ( adoption fee). W przypadku kupna rasowego szczeniecia od hodowcy, cena wahac sie bedzie w przedziale od $400 - $1,200. Innym, lecz rownie dobrym zrodlem jest adopcja psa od organizacji ratowniczej okreslonej rasy (tzw. rescue group), gdzie oplata wynosi na ogol okolo $350, lecz otrzymujemy odchowanego, a czesto rowniez przeszkolonego psa, co zaoszczedza nam wiele klopotow, kosztow oraz wysilku. Nie podaje sklepow jako zrodla do kupna psa, gdyz jest to najgorsza ze wszystkich mozliwosci i goraco ja odradzam. Powody tego wyjasnilem w artykule "O hodowcach" i nie chcc sie juz powtarzac.
- Opieka weterynaryjna - najpowazniejszy z wydatkow. Same szczepienia nie sa drogie, ale pies potrzebuje ich kilka kazdego roku. Koszta kastracji (lub tzw. czyszczenia suki) rowniez nie sa wysokie. Jednakze, na przestrzeni calego zycia czworonoga, niejednokrotnie bedziemy musieli odwiedzic weterynarza i liczyc sie ze znacznymi, nieprzewidzianymi wydatkami. Ktokolwiek narzeka na wysokie koszta opieki weterynaryjnej powinien porownac to z kosztami opieki lekarskiej dla ludzi, a wowczas okaze sie sie, ze sa one w pelni uzasadnione.
- Klatka - $35-200 w zaleznosci od rozmiaru. Posiadanie oraz wlasciwe (nie nadmierne) uzywanie klatki wydatnio ulatwia wychowanie psa, zapewniajac mu pewne stale schronienie oraz miejsce wytchnienia od nas. Dzis, po wielu latach doswiadczen, nie wyobrazam sobie wychowania szczeniecia, a nawet posiadania doroslego psa bez klatki, choc po przyjezdzie do USA kilkanascie lat temu mialem opory odnosnie jej uzycia. Szczegolnie niezbedne jest posiadanie psiej klatki w rodzinach majacych dzieci.
- Poslanie - $0. Nie ma sensu kupowania nowo nabytemu psu materaca, gdyz pies moze go pogryzc. Stara, niepotrzebna odziez, koc lub recznik beda daleko bardziej odpowiednie, gdyz zawieraja w sobie nasz zapach. Pies czujac nas przez caly czas szybciej sie do nas przyzwyczai, nie bedzie czul sie samotnie. Piekny nowy materac bedzie pachnial (obcym dla psa) zapachem fabryki i zadowoli nas, lecz nie psa.
- Smycz $10-30, obroza $5-25, linka do treningu $10-15.
- Szkolenie psa. Najtansze jest szkolenie grupowe, nieco drozsze indywidualne. Najdrozsza forma jest oddanie psa do szkoly na okreslony czas. Mysle, ze prawdziwy milosnik psow nie odmowi sobie przyjemnosci plynacej z osobistego szkolenia psa, ktore dodatkowo pozwoli nam na lepsze zrozumienie naszego czworonoga.
- Wakacje. Najlepiej jest podrozowac z psem, gdyz w okresie urlopu mozemy poswiecic mu znacznie wiecej czasu. Istnieje mozliwosc pozostawienia psa w kennelu. W obydwu przypadkach nalezy liczyc sie z dodatkowymi kosztami.
- Miska $5-20, cerata pod miske $1,5-10.
- Jedzenie, snacki, kosci do gryzienia - $20-100 miesiecznie, w zaleznosci od rozmiaru oraz temperamentu psa.
- Grzebien $5-$10, szczotka $6-14, szczoteczka do zebow oraz pasta $10.
- Wydatki inne, plyny do sprzatania po psie, usuwania psiego zapachu, ewentualny koszt strat spowodowany pogryzieniem przedmiotow przez psa, itd.
Jesli po uswiadomieniu sobie wszystkich powyzszych aspektow nadal odczuwamy potrzebe posiadania psa, powinnismy zaczac studiowac liczna w USA i dostepna w bibliotekach literature na temat psow, celem wyboru wlasciwej dla nas rasy. Jest obecnie luty. Odpowiednie przygotowanie sie oraz poszukiwania solidnego hodowcy zajma nam kilka miesiecy, czyli jest to idealny czas do rozpoczecia akcji zakonczonej posiadaniem psa "pod choinke"… Bozego Narodzenia 2000-go roku. Jesli natomiast pod wplywem mojego artykulu czesc osob zdecydowala sie psa nie nabywac, mysle ze wykonalem swoje zadanie.
Drodzy czytelnicy, kazdego roku w USA usypia sie miliony zwierzat. Nie dokladajmy do tej przerazajacej liczby jeszcze jednego psa, na skutek naszej chwilowej i nie przemyslanej decyzji.
