Agata Gostyñska - Frakt
Atak terrorystyczny na Nowy York i Waszyngton zmienił prawie każdy aspekt naszego życia codziennego. Zmienił również prawo imigracyjne, a negatywne efekty tych zmian odczuwać będziemy jeszcze przez wiele lat.
Ze względu na fakt, że terroryści, których posądza się o przeprowadzenie ataków 11 września byli cudzoziemcami, prawo imigracyjne i imigracyjne organy ścigania oglądane są teraz przez szkło powiększające. Nastroje anty-imigracyjne wśród ustawodawców są silniejsze niż zwykle. Już od dnia ataku przeciwnicy imigrantów wskazywali na liberalne prawo imigracyjne jako przyczynę tragedii. Jest to oczywiście bzdura, niemniej jednak faktycznie, wiekszość terrorystów odpowiedzialna za atak posiadała w USA status nielegalny. Prezydent Bush i Prokurator Generalny upomnieli się więc o pewne zmiany w prawie imigracyjnym i otrzymali je w nowej ustawie "USA PATRIOT (Uniting and Strengthening America By Providing Appropriate Tools Required To Intercept and Obstruct Terrorism) Act" (ustawa patriotyczna). Możemy się spodziewać, że to dopiero początek zmian w prawie imigracyjnym spowodowany atakiem terrorystycznym. Projektów szerszych zmian jest w Kongresie Stanów Zjednoczonych sporo, miejmy jednak nadzieję, że ograniczą się one do spraw bezpieczeństwa narodowego i aktów terrorystycznych.
PATRIOT Act.
Ustawa ta wprowadza pewne zmiany w prawie imigracyjnym. Zmiany te dotyczą wszystkich imigrantów, nie tylko tych posądzonych o akty terrorystyczne. Poniżej wytłumaczę najważniejsze zmiany wprowadzone przez wymienioną ustawę.
INS i Departament Stanu (a więc również konsulaty) sprawdzać będą teraz każdą osobę ubiegającą się o wizę do USA, zarówno imigracyjną jak i tymczasową (w tym również turystyczne i studenckie), w FBI za pomocą ich systemu monitorującego National Crime Information Center. Konsul będzie w ten sposób znał przeszłość prawną osoby starającej się o wizę, nawet jeśli nie ma to nic wspólnego z aktami terrorystycznymi. A więc na przykład ktoś kto dopuścił się kradzieży w sklepie może mieć problemy z otrzymaniem wizy, ponieważ konsul będzie miał informacje o historii prawnej aplikanta, których do tej pory konsulowie nie mieli.
INS otrzymało również od Kongresu dużo pieniędzy na wprowadzenie systemu kontroli wjazdów i wyjazdów z USA, który wprowadzony został już w 1996 roku, lecz na który nie było odpowiednich funduszy. System ten zwany Integrated Entry and Exit System będzie dawał INS większą kontrolę nad osobami przybywającym do Stanów Zjednoczonych tymczasowo. Do tej pory INS nie sprawdzała na bieżąco, czy dana osoba wyjechała o czasie. Według nowej procedury, sprawdzenie statusu imigracyjnego i miejsca pobytu danej osoby będzie dużo łatwiejsze. Na ile INS rzeczywiście wykorzysta ten system trudno jest na razie powiedzieć.
Drugim programem z 1996 roku, na który też nie było pieniędzy, aż w końcu znalazły się one dzięki PATRIOT Act jest system sprawdzania statusu i adresu studenta na wizie studenckiej. Program ten nazwany "Foreign Student Visa Monitoring System" nakazuje szkołom, do których uczęszczają ci studenci informowanie INS o adresie studenta i zmianach w jego statusie imigracyjnym.
Narazie program ten będzie dotyczył studentów z kilku wymienionych państw, ale w przyszłości może się poszerzyć do wszystkich studentów na wizach studenckich.
Zmiany dotyczące wiz studenckich będą pewnie znacznie szersze. Kilka dni temu Prezydent Bush dał wolną rękę INS-owi i Prokuratorowi Generalnemu na wprowadzenie zmian w procedurze przyznawania tych wiz, jeśli uważają to za stosowne. I tutaj znowu przyczyną jest status studencki niektórych z terrorystów z wrześniowego ataku, którzy posiadali wizy studenckie. Już w kilku przypadkach po 11 września widzimy, że INS w Nebrasce wydłużyło okres wydawania decyzji nad wizami studenckimi, a w niektórych wypadkach prosi o dokumenty, których wcześniej do wiz studenckich nie wymagało.
Kongres postanowił również umocnić granicę kanadyjską zwiekszając trzykrotnie ilość oficerów INS na tej właśnie granicy.
Nowe prawo poszerzyło również definicje terrorysty, a więc kto może być zakwalifikowany przez INS jako terrorysta, a co za tym idzie, deportowany z USA. Teraz terrostystą według prawa imigracynego może być nawet osoba, która wspomaga finansowo organizację podejrzaną o propagowanie terroryzmu, nawet jeśli osoba ta nie jest tego świadoma. Jednocześnie rodzina takiej osoby również automatycznie będzie oskarżona i włożona do procesu deportacyjnego.
Tylko Prokurator Generalny może orzec kto jest "cudzoziemcem, który grozi bezpieczeństwu narodowemu." Jeśli takie oskarżenie padnie, to osoba taka podlega obowiązkowemu uwięzieniu do momentu deportacji lub oskarżenia o przekroczenie prawa imigracyjnego. INS ma prawo więzić cudzoziemca 7 dni bez oskarżenia, po 7 dniach musi wydać dokument oskarżający lub zwolnić osobę z więzienia. Jeśli osoba podlega deportacji i została uznana za "cudzoziemca, który grozi bezpieczeństwu narodowemu" i osoba taka nie może być deportowana z przyczyn politycznych, INS może osobę taką pozbawić wolności na czas nieograniczony. Odwołanie się od decyzji deportacyjnej w takim wypadku jest bardzo ograniczone, tylko metoda habeas corpus i tylko do sądu apelacyjnego w Washington D.C. Niebezpieczeństwo tego prawa polega na tym, że definicja "cudzoziemca, który grozi bezpieczeństwu narodowemu" jest bardzo szeroka i może jej podlegać nawet osoba, która zagraża tylko jednej innej osobie, na przykład w przypadku aktów kryminalnych takich jak pobicie lub prześladowanie.
Jak daleko INS rozciągnie te definicje, gdy już problem terroryzmu nie będzie głównym problemem organów ścigania, trudno jest przewidzieć.
Sam fakt, że istnieje takie prawo, które INS może w przyszłości wykorzystać przeciwko osobom z jakimkolwiek rekordem kryminalmym jest bardzo niebezpieczny.
PATRIOT Act
ma kilka pozytywnych aspektów:
Po pierwsze wprowadza możliwość dla rodzin ofiar 11 września na sponsorowanie się o pobyt stały, jeśli udowodni się, że osoba, która składała (lub mogła składać) petycje do INS zginęła 11 września i nie będzie mogła tej petycji kontynuować lub złożyć. Warunek jest tylko taki, że petycja taka musi być złożona do dwóch lat od dnia ataku. A więc, na przykład jeśli ojciec - obywatel USA złożył petycje na córkę i zginął w atakach z 11 września, to według starego prawa petycja umierała razem z nim i nie mogła być przez córkę kontynuowana. W myśl PATRIOT Act ta sytuacja została teraz naprawiona i córka ta będzie mogła dokończyć sponsorowanie samodzielnie.
Po drugie, INS przedłuża o 60 dni wszystkie ostateczne daty składanie dokumentów lub wyjazdu, jeśli nie można było wyjechać lub złożyć dokumentów ze względu na akt terrorystyczny z 11 września. A więc, jeśli ktoś na przykład miał wizę turystyczną B-2, która kończyła się 12 września, i nie mogł wylecieć, ponieważ wszystkie lotniska były zamknięte, status takiej osoby przedłużony jest o 60 dni, i jeśli tylko wyjedzie do 60 dni od skończenia się wizy B-2 (a więc od 12 września), to zachowa swój status turystyczny i nie będzie miał problemów w przyszłości.
Po trzecie, osoby, które po 11 września kończą 21 lat, i których papiery muszą być zatwierdzone przez INS do 21 roku życia, by moW przypadku osób, które kończyły 21 lat we wrześniu 2001, ten okres wydłużony jest o 90 dni po 21 urodzinach, a w przypadku osób, które kończą 21 lat po wrześniu 2001, okres ten wydłużony jest o 45 dni po ich 21 urodzinach.
PATRIOT Act jest dopiero pierwszym z wielu oczekiwanych przez nas zmian w prawie imigracyjnym. Na razie zmiany te trudno jest przewidzieć, dlatego osoby, które zwlekały z zalegalizowaniem swego pobytu lub złożeniem aplikacji o obywatelstwo powinny zrobić to jak najszybciej, zanim rząd wprowadzi nowe limity i bariery w prawie imigracyjnym. Szczególnie ważne jest staranie się o obywatelstwo, bo pamiętajmy, że każda osoba, która nie jest obywatelem USA (nawet dlugoletni rezydenci) może być deportowana za wykroczenia imigracyjne, których nam przybywa. Na marginesie dodam, że za pięć tygodni INS wprowadza nowy, bardzo skomplikowany formularz na obywatelstwo (ma 10 stron) i podnosi cenę aplikacji. Jeśli Państwo mogą już starać się o obywatelstwo, powinni to Państwo zrobić w ciągu najbliższych tygodni, by ominąć te zmiany.
