Jak co roku, farmaceuci amerykańscy opublikowali spis leków, które wypisywane przez lekarzy są najczęściej kupowane przez pacjentów. Wyniki podaję w zamieszczonej poniżej tabelce.
Na pierwszym miejscu jest acetaminofen z hydrokodeiną. Jest to silny lek przeciwbólowy o narkotycznym działaniu. W 2000 roku wypisano na ten lek 57 milionów recept. W roku 1999 zajął on również pierwsze miejsce w kategorii popularności. Tak wysoki wynik związany jest z tym, że jako silny narkotyk musi on być wypisywany jednorazowo za każdym razem. Jest to lek, którego stosowanie pozostaje pod ścisłą kontrolą farmaceutów; zażywany jest najczęściej przez osoby cierpiące na chroniczne bóle głowy.
Następnym w kolejności jest lek antycholestelorowy Lipitor. Obniża on poziom cholesterolu we krwi.
Na trzecim miejscu plasuje się Premarin - lek hormonalny zastępujący estrogen w kuracji w czasie menopauzy.
Niektóre z leków wymienionych na liście najczęściej wypisywanych mogą korelować z innymi lekarstwami powszechnie używanymi przez dentystów, jak również mogą spowodować odczyny w jamie ustnej o których pacjent powinien wiedzieć.
Podaję tutaj tylko 10 pierwszych pozycji.
1. hydrokodon/APAP -/Vicodin/ narkotyczny środek przeciwbólowy (został on wycofany z lecznictwa w Polsce od 1977 roku z uwagi na ogromne objawy uboczne)
2. Lipitor
3. Premarin - środek hormonalny
4. Synthroid - środek hormonalny stosowany w niedoczynności tarczycy
5. atenolol - blokuje receptory beta; stosowany w nadciśnieniu
6. furosemid -./Lasix,Novosemide/ - stosowany między innymi w nadciśnieniu, obrzęku płuc.
7. Prilosec - zmniejsza produkcję kwasu żołądkowego
8. Norvasc - blokuje pompę wapniową; stosowany w nadciśnieniu tętniczym
9. albutreol aerosol-./Proventil/ - środek przeciwastmatyczny
10. propoxyphene-NAPAP - lek przeciwbólowy
Leki nasercowe
z grupy blokujących kanał wapniowy
Grupa tych leków powoduje przerost dziąseł. Lekiem, który znalazł się na liście jest Norvasc. Pozostałe leki z tej grupy to: Nifedipine /Procardia/i dilitiazem/Cardizem/. Do leków najczęściej powodujących przerost należy Procardia. Przerost występował u osób po 50 roku życia. Częściej u mężczyzn niż u kobiet. Ustępuje on najczęściej po odstawieniu leku. W trakcie stosowania leku wskazane jest zintensyfikowanie higieny jamy ustnej i częstsze kontrole dentystyczne.
Leki antydepresyjne
Z leków najczęściej wypisywanych na liście znalazły się amitryptylina, Prozac, Zoloft, Paxil. Najczęstszym objawem ubocznym ich stosowania jest suchość jamy ustnej (xerostomia). W następstwie zażywania tych leków następuje zmniejszenie wydzielania sliny. Tylko 15 % pacjentów zażywających Prozak ma suchość jamy ustnej. U pacjentów przyjmujących Amitryptylinę występuje to w 75% przypadków.
Suchość można zwalczać jedynie środkami zastępującymi ślinę. Ważna jest również dokładna codzienna higiena. Pomocne jest bardzo płukanie związkami fluoru, który zapobiega powstawaniu próchnicy.
Lekarstwa wiążące
ze środkami do znieczulenia miejscowego
Amitryptylina (lek antydepresyjny) może współdziałać z epinefryną, która jest składnikiem środka do znieczulenia miejscowego. Może to spowodować czasowe zwiększenie się ciśnienia krwi i zaburzenia rytmu serca. Jest to krótkotrwałe. Środki z levondorfiną nie powinne być w ogóle używane.
Lekartwa Levothyroxine
(Synthroid, Levoxyl)
Osoby zażywające leki stosowane w niedoczynności tarczycy powinne być świadome tego, że nie należy im podawać środków do znieczulenia miejscowego zawierających środki zwężające naczynia krwionośne (Epinefryna, Levonderfin). Należy tego unikać zwłaszcza u pacjentów z chorobą wieńcową mięśnia sercowego. Środki zwężające naczynia krwionośne działają silniej na mięsień sercowy przy współudziale tych leków.
Lekarstwa, które mogą
współdziałać z lekarstwami
używanymi w dentystyce
Pacjenci na cumadynie (warfaryn sodu) nie mogą zażywać leków przeciwzapalnych z grupy ibuprofenu. Może on spowodować zwiększone krwawienie. Warfarynę zażywa się między innymi w przypadku arytmii serca w profilaktyce zakrzepowo - zatorowej. Ma ona silne działanie przeciwzakrzepowe. W trakcie stosowania tego leku może być utrudnione gojenie się ran, zwiększa się również podatność na zakażenia. Słuszne jest odstawienie kumadyny na 2 dni przed planowanym krwawym zabiegiem dentystycznym. Pacjenci powinni mieć czasowo sprawdzany czas protrombinowy.
Kobiety zażywjące środki antykoncepcyjne z grupy ortho Tri-cyclenu powinne być świadome, że w czasie stosowania antybiotyków: penicyliny, amoxycykliny, tetracykliny, erytromycyny powinne stosować dodatkowe metody zapobiegania ciąży. Wchłanialność środka antykoncepcyjnego jest zmniejszona przy współudziale antybiotyku. Pacjentki powinny dbać szczególnie o higienę jamy ustnej, gdyż w tym przypadku zwiększona jest podatność na krwawienia dziąseł. Częściej może występować zakażenie zębodołu po usunięciu zęba.
U pacjentów zażywających Lipitor należy uważać z podawaniem erytromycyny, iclaritromycyny. Leki te podtrzymują dłużej wysoki poziom lipitoru we krwi. Mogą doprowadzić do osłabienia mięśni prążkowanych. Pacjenci zażywający wyżej wymienione leki powinni wiedzieć jakie są objawy uboczne i dokładnie czytać ulotki dołączone do przepisanych leków.Ważne jest aby zawsze poinformować dentystę jakie leki są zażywane i podać ich dokładne nazwy. W niektórych przypadkach konieczna jest współpraca między lekarzem prowadzacym i dentystą.
