Poniższy wybór kilku, oddalonych od siebie tematów łączy wątek edukacyjny: informują one, podsuwają metody zapobiegania problemom, słowem - umożliwiają nam dokonanie właściwych decyzji dotyczących naszego zdrowia.
Rak jamy ustnej
Nowotwór jamy ustnej jest co roku diagnozowany u 3,6% populacji amerykańskiej i jest odpowiedzialny za śmierć około 8,000 osób. Rak występuje najczęściej pod językiem na dnie jamy ustnej, po bokach języka, na podniebieniu miękkim, na dziąśle i wargach. Ma postać trudno gojącej się rany o zaczerwienionych wzniesionych brzegach, lub białej, czerwonej, przebarwionej plamy lub guzka, grudki. Częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet, po 40 roku życia. Występuje częściej u osób palących lub żujących tytoń, nadużywających alkoholu lub u osób wystawionych na działanie promieni słonecznych.
Wczesny etap rozwoju choroby jest bezbolesny (podstępny). W późniejszym etapie pojawia się przewlekły ból, zaburzenia czucia, dotyku, upośledzona jest funkcja żucia. Tylko 50% osób chorych przeżywa 5 lat.
Badanie jamy ustnej jest ważnym etapem każdego badania dentystycznego w gabinecie. Pacjent powinien też być świadomy zagrożenia i od czasu do czasu przeprowadzać sprawdzanie całej błony śluzowej ze zwróceniem uwagi na zmiany, których proces gojenia trwa dłużej niż 2 tygodnie. W tych przypadkach zalecana jest biopsja, najczęściej wykonywana przez chirurgów szczękowych. Im szybciej proces leczenia nowotworu zostanie radykalnie podjęty, tym lepsza prognoza.
Ból zęba
Najczęściej pacjenci omijają gabinet dentystyczny myśląc, że wszystko jest dobrze, bo nic ich nie boli. Jak nie ma bólu, to nie ma problemu. Na nieszczęście, największe problemy dentystyczne przebiegają na początku bezboleśnie. Próchnica w zaawansowanym stanie nie daje żadnych objawów. Parodontoza nie boli. Podobnie raki jamy ustnej w pierwszym etapie są bezbolesne. Procesy te mogą się toczyć latami. Gdy wreszcie pojawia się ból, proces już jest bardzo zaawansowany i wymaga długotrwałego, bardzo kosztownego leczenia.
Aby temu zapobiec, warto dbać o zdrowie zębów i pojawiać się na regularne wizyty 2 razy w roku, w celu czyszczenia i sprawdzenia. Pacjent zaoszczędzi w ten sposób swój czas i pieniądze, zyskując zdrowe zęby i przyzębie, a przez to zdrowie całego organizmu.
Wyniki sondażu wyjaśniającego dlaczego nie chodzimy regularnie do dentysty są następujące. 46% badanych stwierdziło, że nie idą, bo nie mają żadnych problemów z zębami, 24 % stwierdziło, że nie mają na to czasu, gdyż są za bardzo zajęci, dla 23% badanych koszt leczenia ma wpływ na ich niechęć do regularnych wizyt.
Periostat a parodontoza
Podstawową metodą leczenia parodontozy jest czyszczenie głębokie (scaling and root planing/deep cleaning), a w przypadkach bardziej zaawansowanych - leczenie chirurgiczne. Czasami dodatkowo podawane są antybiotyki w celu zniszczenia bakterii będących przyczyną parodontozy. Obecnie jeden z antybiotyków stosowany jest nie w celach bakteriobójczych, ale w celu zmiany odpowiedzi organizmu ludzkiego na te bakterie.
Bakterie powodują stan zapalny dziąseł. Jedną z substancji wówczas uwalnianych przez organizm w celu obronnym są cytokiny, które powodują powstawanie kolejnych reakcji, w wyniku działania których niszczone są włókna kolagenowe, dziąsła i kości. Organizm chorego na parodontozę, broniąc się przed infekcją bakteryjną, niszczy własną tkankę. Aby zapobiec dalszemu niszczeniu i pogłębianiu się parodontozy, podaje się Periostat. Jest to antybiotyk doksycyklina (z grupy tetracyklin) podawany w małej dawce - 20mg w jednej kapsułce. Stosuje się go 2 razy dziennie po jednej kapsułce przez okres około 8 miesięcy. Hamuje on wytwarzanie enzymu kolagenazy, który jest odpowiedzialny za rozpad włókien podtrzymujących ząb. Może być użyty jedynie jako środek pomocniczy. Nigdy nie zastąpi podstawowych metod leczenia, jak i przestrzegania idealnej, zaostrzonej higieny jamy ustnej.
Korzyści z zielonej herbaty
Ostatnie badania wykazują, że zielona herbata ma zdolności uszkadzania komórek niektórych nowotworów. To korzystne działanie widoczne jest również na komórkach nowotworów jamy ustnej. Ekstrakt zielonej herbaty spowalnia wzrost komórek, a nawet w istotny sposób je uszkadza.
Witamina B-complex
Jest ona jedną z wielu witamin niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania jamy ustnej. Witaminy grupy B obejmują osiem podgrup. Witamina B1 to tiamina, B2-ryboflawina, B3-niacyna, B6-pyridoxina, B9-kwas foliowy, B12-cyjanokobalamina, kwas pantotenowy, biotyna. Witaminy tej grupy są niezbędne do rozkładu węglowodanów do glukozy (niezbędna jest ona do procesów energetycznych organizmu), rozkładu tłuszczów i białek, co wpływa na prawidłową funkcję układu nerwowego.
Niedobór tych witamin doprowadza do bolesnych pęknięć warg, stanów zapalnych języka, jamy ustnej. Spotykany jest najczęściej u alkoholików, osób niedożywionych i starszych.
W przypadkach różnych długotrwałych dolegliwości jamy ustnej o trudnej do ustalenia etiologii, należy podejrzewać niedobór witamin, jako jedną z przyczyn. Szczególnie osoby starsze mogą cierpieć na niedobór witaminy B12. Po 60 roku życia potrzebne jest badanie sprawdzające jej poziom.
Estrogen
Niedawne badania udowodniły, że niedobór estrogenu doprowadza do osteoporozy kości. Następuje zmniejszenie jej gęstości. Staje się ona bardziej krucha, podatna na złamania. U kobiet w okresie menopauzy nie zażywających zastępczych tabletek hormonalnych, stwierdzono również utratę kości wokół zębów i nawet ich wypadanie na skutek osteoporozy. Można zasugerować, że utrata nawet jednego zęba u zdrowej kobiety po menopauzie, może wymagać dalszych badań laboratoryjnych w jej kierunku. Dentysta może być pierwszym lekarzem rozpoznającym problem.
Autor artykułu, Barbara Truszkowska, DDS
jest lekarzem stomatologiem,
specjalistą stomatologii zachowawczej.
Adres: 5545 N. Milwaukee Avenue, Chicago
tel. 773-792-0123
