Na początku chciałbym przypomnieć, że w poprzednich edycjach pisma pisałem o Limited Liability Companies (LLC). Ponieważ wielu moich klientów i czytelników wciąż pyta o tę formę biznesu, chciałbym dodać trochę bardziej szczegółowych informacji na ten temat. Wielu z Państwa z pewnością zauważyło w ostatnich latach żywiołowy przyrost firm z końcówką LLC w nazwie. Jak wiadomo, tradycyjne korporacje amerykańskie (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) muszą mieć w nazwie jeden z czterech wyrazów: incorporated, corporation, limited, company lub skrót jednego z tych czterech wyrazów (według prawa stanu Illinois, ale podobne prawa obowiązują w innych stanach). Umieszczenie jednego z tych wyrazów w nazwie ma ostrzegać potencjalnych klientów, że mają do czynienia ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Podobne prawo obowiązuje w przypadku Limited Liability Companies. Tradycyjne korporacje są oparte na prawie brytyjskim, natomiast LLC są wzorowane na prawie kilku kontynentalnych krajów europejskich (Niemcy, Francja).
Do roku 1990 tylko dwa stany, Wyoming i Floryda pozwalały na otwarcie LLC. Wyoming jako pierwsze wprowadziło odpowiednie przepisy prawne w 1977, Floryda - w roku 1982. W roku 1992 już 18 stanów po-siadało przepisy prawne pozwalające utworzyć LLC, w roku 1993 liczba ta wzrosła do 36, a w roku 1997 wszystkie stany USA i District of Columbia miały odpowiednie przepisy prawne zezwalające na otwarcie LLC. W całym kraju zostało już otwartych ponad milion spółek LLC.
Co spowodowało tak szybki wzrost liczby tego rodzaju biznesu? Przede wszystkim mają one kilka zalet w porównaniu z tradycyjnymi formami biznesu, to znaczy korporacjami, Limited Partnerships (LP), Limited Liability Partnerships (LLP). Od pewnego czasu amerykańscy prawodawcy szukali wehikułu prawnego, który pozwoliłby połączyć zalety podatkowe takich form prawnych jak korporacja typu S (zero podatku federalnego od dochodów) i ograniczonej odpowiedzialności właścicieli. Tradycyjnie, przed wprowadzeniem do obiegu spółek LLC, zakładano głównie korporacje typu S lub limited partnerships. Zarówno korporacje S jak i limited partnerships mają pewne ograniczenia, np.:
Korporacje S są tworem prawa podatkowego i mają ograniczenia co do liczby właścicieli (maksimum 75), statusu rezydenta oraz rodzaju akcji (wszystkie akcje muszą być jednakowe, nie można tworzyć rożnego rodzaju akcji dla każdego właściciela). Należy jednak pamiętać, że prawnie nie różnią się niczym w ochronie prawnej właściciela od normalnej korporacji typu C.
Limited partnerships nie dają ochrony prawnej osobie zarządzającej tzw. general partner. Ochrona prawna przysługuje tylko tzw. limited partner, czyli partnerowi, który jest tylko pasywnym inwestorem, nie pracuje i nie zarządza firmą. Wadę tę można zmitygować poprzez ustanowienie korporacji jako general partner.
Spółki prawne LLC są jedyną formą prawną, która pozwala na:
• Całkowite przełożenie federalnych powinności podatkowych na właścicieli, (tzw. pass-through entities). Spółki LLC nie płacą podatku federalnego, natomiast mogą płacić podatek stanowy od dochodu (w zależności od stanu);
• Ograniczona odpowiedzialność prawna na wzór tradycyjnych korporacji;
• Nie ma żadnych restrykcji, co do ilości i typu właścicieli. Można tworzyć spółki LLC typu joint venture z właścicielami zagranicznymi;
• Każdy właściciel może brać udział w zarządzaniu.
LLC posiadające dwóch lub więcej właścicieli rozliczają się na formularzu podatkowym dla spółek partnerskich 1065. Dla niektórych przedsiębiorców jest to dodatkowym bodźcem do założenia LLC, gdyż według samych statystyk urzędu podatkowego IRS, spółki partnerskie są statystycznie najrzadziej sprawdzaną formą biznesu. Jednoosobowe spółki LLC są dopuszczalne we wszystkich stanach oprócz Massachussets i rozliczają się podobnie jak jednoosobowi właściciele biznesu (sole proprietors), tzn. na Schedule C. Wszystkie spółki LLC, włącznie z jednoosobowymi mogą wybrać formę rozliczania się jako korporacja poprzez wypełnienie formularza 8832. Oprócz tego, po zatwierdzeniu przez IRS tego wyboru, można wysłać do IRS-u następny formularz 8553, który pozwala LLC rozliczać się jako korporacja S. Oczywiście, typowe ograniczenia korporacji S będą obowiązywały, ale gdy jest jeden lub niewielu właścicieli ograniczenia te mogą być nieistotne.
Formalności prawne.
Dla wielu potencjalnych właścicieli tego typu biznesu fakt, że spółki LLC nie muszą, tak jak korporacje, organizować corocznych spotkań właścicieli (annual meetings) i zapisywać wszystkich rezolucji tych spotkań na piśmie (minutes of the meetings) jest ogromną zaletą. Tradycyjne korporacje, które nie prowadzą tego rodzaju spotkań, mogą stracić swój uprzywilejowany status prawny co do ograniczonej odpowiedzialności. W prawie amerykańskim było, niestety, już wiele tego typu precedensów. Formalności LLC ograniczają się do rejestracji poprzez złożenie tzw. Articles of Organization, które, podobnie jak korporacje, wymieniają nazwę, zarejestrowanego agenta, cel LLC oraz nazwiska właścicieli. Można jeszcze dodać tzw. operating agreement, czyli umowę operacyjną, chociaż w większości stanów jest to nieobowiązujące. Właściciele LLC nie nazywają się akcjonariuszami (shareholders, stockholders), jak w przypadku korporacji, lecz członkami (members).
Jeżeli członkowie LLC zdecydują się na umowę operacyjną, powinna ona zawierać co najmniej następujące pozycje:
• Kapitalizacje LLC (wkład i ilość kapitału założycielskiego każdego członka),
• Sposób dzielenia zysków lub strat przez członków,
• Prawo członków do dystrybucji zysków,
• Dostęp członków LLC do ksiąg rachunkowych,
• Zarządzanie LLC (kto i zakres obowiązków),
• Dostęp nowych członków do LLC, rezygnacja z członkostwa,
• Poprawki do umowy operacyjnej,
• Obowiązki kadry menedżerskiej,
• Prawa członków,
• Alokacja głosów (może być nieproporcjonalna w stosunku do włożonego kapitału),
• Jakiekolwiek inne sprawy nie zawarte w Articles of Organization.
Umowa operacyjna nie powinna zawierać organizacyjnych formalności takich jak coroczne spotkania członków, chyba, że spółka zamierza ściśle się stosować do tych wymagań.
Transfery udziałów LLC.
Generalnie, prawne akty stanowe mówią, że wymagana jest zgoda wszystkich członków LLC na jakąkolwiek sprzedaż lub transfer udziałów w LLC, praw zarządzania, dostęp do ksiąg LLC, i prawo do rozwiązania LLC. Każdy udział w LLC składa się z dwóch części: praw ekonomicznych (prawo do części dochodu firmy), oraz praw zarządzających (management rights). Członkowie LLC mogą w każdym czasie przenieść swoje prawa ekonomiczne na kogoś innego bez zgody innych członków. Natomiast transfer prawa zarządzania musi być uzgodniony z innymi członkami spółki.
Udziały w LLC można włożyć na hipotekę do banku jako gwarancje pożyczki przez członka LLC. Bank lub ktokolwiek inny, kto dał taką pożyczkę nie może głosować lub brać czynnego udziału w zarządzaniu firmą.
Dokumenty, które należy trzymać
w głównym biurze firmy
lub u zarejestrowanego agenta:
• Dane osobowe każdego członka firmy,
• Kopie Articles of Organization i wszystkich poprawek,
• Wszystkie pisemne umowy operacyjne,
• Kopie jakiejkolwiek pisemnej obietnicy kapitało-wego wkładu przez członka,
• Rozliczenia podatkowe za ostatnie trzy lata,
• Finansowe sprawozdania z ostatnich trzech lat.
Inną zaletą LLC w stosunku do korporacji jest sposób traktowania wkładów kapitałowych do fimy. Załóżmy, że inwestor posiadający od kilku lat budynek usłyszał, że ze względów prawnych (np. lokatorzy mogą podać go do sądu o odszkodowanie) jest lepiej trzymać ową nieruchomość w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Załóżmy, że dawny koszt budynku dla inwestora jest $500,000 (oryginalny koszt minus podatkowa amortyzacja). Obecna wartość budynku jest $1,000,000. Gdy inwestor przekaże budynek do korporacji (najczęściej poprzez tzw. quitclaim deed) powstaje zysk kapitałowy w wysokości $500,000 na który inwes-tor musi płacić podatek, chociaż technicznie budynku nie sprzedał. Gdy przekaże ten sam budynek do LLC, zysku kapitałowego nie ma, albowiem ceną transferową jest koszt bazowy poprzedniego właściciela ($500,000), a nie wartość rynkowa w dniu transakcji.
Dystrybucja lub likwidacja wkładów kapitałowych z LLC jest bardziej skomplikowana i przekracza możliwości objętościowe tego artykułu. Wystarczy stwierdzić, że dla spółek, w których jest więcej niż jeden członek, podatkowe traktowanie takich transferów jest niemal identyczne jak w spółkach partnerskich.
Po wyliczeniu zalet LLC należy wymienić także nieliczne wady. Przede wszystkim, w porównaniu z korporacją S pracujący lub zarządzający członkowie LLC płacą więcej podatku Social Security i Medicare. W korporacji S istnieje możliwość ustalenia pensji właściciela na poziomie niższym niż zarobki netto z firmy, różnica w takim przypadku jest dochodem pasywnym (zyskiem), za który nie płaci się podatku Social Security lub Medicare (natomiast płaci się oczywiście podatki federalne i stanowe). W porównaniu z korporacją C, LLC nie może odpisywać od dochodów wiele tzw. fringe benefits takich jak: ubezpieczenia i plany medyczne, grupowe ubezpieczenia na życie do $50,000, plany "cafeteria", itp.
Założenie i coroczne opłaty na LLC są przeważnie wyższe w porównaniu z korporacją. Dla przykładu, w stanie Illinois zarejestrowanie korporacji w biurze Secretary of State kosztuje $100, natomiast LLC - $400. Coroczne opłaty do Secretary of State to co najmniej $50 dla korporacji i $200 dla LLC. W innych stanach różnice mogą być jeszcze większe, np. w stanie Wyoming założenie LLC o wysokiej kapitalizacji może kosztować do $25,000.
Należy jeszcze dodać, że prawo dotyczące LLC jest jeszcze stosunkowo mało rozwinięte w porównaniu z prawem korporacyjnym jak przystało na raczej młodą formę biznesu. Należy tylko mieć nadzieje, że w potencjalnych sprawach sądowych sędziowie będą się wzorowali na precedensach z prawa korporacyjnego.
