Kilka tygodni temu zmarł James Brown i skończyła się pewna epoka. Jego śmierć to istotna cezura dla świata muzyki i tańca. Czy ktoś tak kreatywny i szalony będzie jeszcze chodził po ziemi? James Brown był człowiekiem - rewolucją, dał początek r"n"b, soul i funky. Był wariatem na scenie i tyranem dla swoich muzyków. Dziwacznością sto razy przebijał Michaela Jacksona, który zresztą sam uznaje się za jego epigona. Moon Walk z pewnością powstał w wyniku inspiracji starszym kolegą po fachu.
Jeśli ktoś kiedykolwiek widział występy Browna, szczególnie te z lat sześćdziesiątych, wie jak niezapomniane potrafił dać widowisko. On również stworzył pierwszy taniec dowolny czyli tak zwany Freestyle. Wylansował go promując podczas telewizyjnych show i koncertów swoje częste płyty, w tym The Good Foot. Murzyn z Georgii wykonywał wygibasy, dzięki którym później stał się sławny. Taniec ten szybko znalazł naśladowców i w tętniących jeszcze wtedy imprezowym życiem gettach zaczęto tańczyć Good Foot. Freestyle zaczął się naturalnie rozwijać w Nowym Yorku, w czarnym Harlemie, a przede wszystkim w Bronxie. Był to taniec oparty zasadniczo na improwizacji, niemniej jednak zaczęły powstawać pierwsze figury: "drops" i "spins". Kolejnym etapem było powstawanie pracy nóg, czyli "foot work" i podstawowe figury gimnastyczne. Ponieważ nowe elementy dodali tancerze z Brooklynu, następcę "good foot" nazwano "Brooklyn rock", co w wersji późniejszej dało "Uprocking". Gdy pierwsze ruch zostały ustalone przyszedł czas na style i początkowe elementy ideologii, których reprezentantami były ekipy: Nigger Twins, Clark Kent, Zulu Kings.
Do połowy lat siedemdziesiątych w tworzenie kultury break dance zaangażowani byli wyłącznie czarni tancerze, ci jednak, zainteresowani bardziej samą rytmiką, niż nowymi technikami tańca, pod koniec dekady oddali pałeczkę tancerzom pochodzącym z Portoryko, a ci znowu wytyczyli dalszą drogę stylu. W 1978 roku Jo-Jo, breakdance-boy z Nowego Yorku, założył RockSteady Crew, w którym tańczył wraz z Jimmy Lee. To właśnie oni zainspirowani wschodnimi sztukami walki, a w szczególności kung-fu prezentowanym w popularnych wtedy filmach z Brucem Lee, wymyślili pierwsze "power moves" między innymi "windmills".
Złotym wiekiem b-boyingu, czy jak kto woli break dancu były lata osiemdziesiąte. Popularność rosła dzięki filmom z udziałem ówczesnych sław Rocksteady: Crazy Legs, Prince Ken Swift, Baby Love, Kuriaki i Dose. A te popularne obrazy to "Wild Style" z 1982, "StyleWars" dokument o grafitti z 1983 czy "Flash Dance", którego wpływy można zauważyć w dzisiejszej modzie pret-a-porter. Pod koniec lat osiemdziesiątych popularność, choć już nie tak dużą, zdobyły "Breakin", B i "Beat Street". Ten drugi zawiera legendarną już dla dzisiejszego Hip-Hopu scenę bitwy pomiędzy NY City Breakers i Rocksteady Crew.
Martwy sezon dla break dance"u przyszedł po 1986 roku. Media potraktowały temat jak tymczasową modę i break zniknął z piedestału. Okazało się to bolesnym doświadczeniem dla zaawansowanych tancerzy, których ambicją było zdobycie jak największego rozgłosu, nie tylko wśród publiczności zaangażowanej w subkulturę. Wtedy to tancerze wierni kulturze a zarazem żądni sławy stworzyli słynne "Geetoriginal", ekipę, której zadaniem i celem było upowszechnienie break"a w kręgach kultury masowej. Członkowie tej grupy wystąpili przed prezydentem Reaganem w Kennedy Center na Viena Dance Festival i w Theatry Jean Vilar w Paryżu. Niektórzy tancerze zajmowali się również choreografią do musicali na Broadwayu. Break dance odżył dopiero na początku lat dziewięćdziesiątych za sprawą zaangażowanych tancerzy w Nowym Yorku, Los Angeles, Wielkiej Brytanii, Włoszech a przede wszystkim w Tokio, gdzie powstały odłamy RockSteady Crew. Ówcześnie najbardziej kreatywną sceną break dance była scena japońska, na której królowały RSC Tokio, prowadzone przez weteranów hip-hop: Crazy-A i Electrick Truble. W Stanach prawdziwe oblicze break dance odsłania się kilka razy do roku w organizowanych przez weteranów imprezach Rocksteady Anniwersary czy B.Boy Summit. Większość wiodących dziś ekip, to tancerze profesjonalni wynajmowani do spektakli, teledysków. Tak jak na przykład: Elite Force, w którego skład wchodzą tancerze: Buddah Streatch, Link, Loose Joint i E-Joy. Można zobaczyć ich na teledyskach Mariach Carey czy Michaela Jacksona.
Break dance zaczął się mieszać z różnymi stylami takimi jak rap, reagge czy capoeira, również z fitness. Pod koniec lat osiemdziesiątych osiągnął swój cel, jakim była popularność i zaistniał na całym świecie, również i w Polsce.
O jego zakorzenieniu w kulturze niech świadczy chociażby fakt, że właśnie przed kilkoma dniami Fisz i Emade dostali prestiżową nagrodę Paszport Polityki. Duet Fisz i Emade - czyli bracia Piotr i Bartosz Waglewscy - zwyciężyli w dziedzinie pop-rock-estrada. Muzyków nagrodzono za "twórcze poszukiwania i wyznaczanie standardów na krajowej scenie, nową definicję hip-hopu i konsekwentny kurs pod prąd". Synowie Wojciecha Waglewskiego, twórcy VooVoo, kontynuują rodzinną tradycję ale i sami, tak jak kiedyś ojciec, przecierają nowe ścieżki w polskiej muzyce. Ścieżki bezpośrednio wywodzące się z hip hopu i break dance"u. Nawet papież Jan Paweł II miał okazję podziwiać b-boy"ów i ich twisty.
W Chicago jest szkoła break"a: Breakdance Chicago. Są to tancerze, którzy wypracowali swój styl- breakfit- połączenie break"a i fitness, bardzo częsta i modna ostatnio kombinacja.
Glosariusz breakdance"a:
Toprock - od tego elementu każdy prawdziwy b-boy powinien rozpoczynać swojego seta (wyjście b-boya). Nazwy figur to 4 Corners, Dead Leg Style, Indian Step, Indian Crosover, Apache, Salsa Step, Latino Rock, Bounce Roller Skate Step. Tłumaczenie na polski nie ma sensu i wydaje się śmieszne.
Power moves - figury rotacyjne, wymagające najwięcej siły, kondycji oraz zaangażowania: Backspin, Grill, 1990, Swipes, Continous Backspin / Windmill.
Freezes - element polegający na zatrzymaniu się na kilka sekund w jakiejś pozycji: Baby Freeze Open, Baby Freeze Close, Chair Freeze, Turtle Freeze, Air Baby, Air Jordan.
Drop (Go down) - przejścia z Toprock do Footwork: Half Swipe, Front Swipe, Back Swipe, Cross Swipe, Knee Drop, W, Cork Screw.
Footwork - poruszanie nogami na parkiecie podpierając się rękami: Six Step, Four Step, Three Step, Baby Love, C.C., Bounce C.C., Baby Swipes, Bicycle Pupms, Scrambles
Iza Głuszak
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
