Przyjechaliśmy do Arizony, stanu urokliwego ogromnie, również kulinarnie, trudno więc wyjechać z niego nie próbując tego, co oferuje ze swoich najstarszych udokumentowanych tradycji kulinarnych w Ameryce Północnej.
Uprawa „trzech sióstr” – kukurydzy, fasoli i dyni – sięga 4100 lat wstecz, a lokalni rolnicy nadal uprawiają ponad 160 tych samych odmian owoców, zbóż i warzyw, które produkowano tutaj w 1912 roku, kiedy Arizona uzyskała status stanu. Szczyci się również hodowlą tradycyjnych ras zwierząt gospodarskich, które można spotkać w niewielu innych miejscach.
Arizona nie tylko oferuje większą różnorodność dzikich i hodowanych na farmach produktów żywnościowych niż większość innych stanów, ale także charakteryzuje się jednymi z najbardziej ekstremalnych krajobrazów uprawnych. Gaje daktylowe i pola sałaty wokół Yumy znajdują się ledwo nad poziomem morza, a szczyty San Francisco Peaks (w pobliżu Flagstaff), sięgające ponad 3000 metrów, zapewniają idealne warunki do uprawy różnorodnych grzybów.
Kaktusy saguaro i opuncje figowe
Kaktusy wprawdzie nie zachęcają swoim wyglądem do ich spożycia, ale mieszkańcy pustyni cenią niektóre gatunki za ich smak. Plemię Tohono O'odham od dawna podróżowało na północ po dojrzałe owoce kaktusa saguaro, które można suszyć na słodkie, chrupiące cukierki. Jednak owoce kaktusa pełniły zdecydowanie ważniejszą rolą w życiu Indian. Wykorzystywali je w ceremoniach wywoływania deszczu. Ponadto wygotowywali sok owocowy na późniejszy syrop do słodzenia. Tenże syrop stał się inspiracją dla współczesnych szefów kuchni do stworzenia sosu barbecue z kaktusem saguaro. Nietypowy rarytas można zakupić przez Internet bądź w sklepach delikatesowych w całym stanie.
Saguaro to nie jedyny kaktus, który cieszy podniebienie. Mówi się, że płatki i kwiaty opuncji figowej są doskonałym źródłem przeciwutleniaczy, niezależnie od tego, czy spożywane są w postaci galaretek, salsy czy margarity.
Na ranczo Arizona Cactus o powierzchni 40 mil kwadratowych, położone niedaleko Green Valley, zbierane są pąki owoców opuncji figowej każdego sierpnia i września. Te cuda natury przerabiane są na ranczo na nektar, pasty i batony owocowe, a na jego stronie internetowej można znaleźć przepisy na dania z opuncją. Restauracja Asylum w Jerome serwuje polędwicę wieprzową z grilla z opuncji figowej, dla której warto wjechać na wzgórze.
Owce rasy Navajo-Churro
Owce rasy Navajo-Churro, najstarsza istniejąca rasa owiec, zostały sprowadzone do Stanów Zjednoczonych w latach 1640–1680. Choć ich runo występuje w kilku kolorach, mięso pod spodem smakuje tak samo – delikatnie i słodko.
Rancho Canyon Wren w Winkelman sprzedaje zarówno jagnięcinę (zwykle dostępną od późnej zimy do wczesnej wiosny), jak i przędzę, runo i skóry churro.
Mąka ze strąków mesquite
Drzewo mesquite uważane za szkodnika przez farmerów, którzy od 75 lat próbują je wytępić – może być czymś o wiele więcej niż tylko węglem drzewnym. Mesquite, jeden z najpowszechniejszych i najpożyteczniejszych produktów spożywczych na pustyniach Ameryki Północnej, był głównym źródłem pożywienia dla większości mieszkańców Arizony aż do XX wieku.
Oprócz drewna, które jest spalane, aby nadać grillowanym mięsom charakterystyczny smak, strąki stanowią dobre źródło pożywienia. Nasiona w strąkach zawierają od 20 do 30 procent białka, lizynę i aminokwasy oraz „powolnie uwalniane” galaktomannany, które obniżają poziom cukru we krwi i zwiększają wrażliwość na insulinę u diabetyków. Oprócz dostarczania wartości odżywczych są bardzo smaczne, a zmielone dają naturalnie słodką mąkę, którą czasami można zastąpić rafinowany cukier, zwiększając w ten sposób zawartość białka w muffinach, ciasteczkach czy chlebie.
Sonoran hot dog
Wschodzącą gwiazdą na scenie kulinarnej Arizony jest hot dog z Sonory. To jedyny hot dog w Ameryce, który zdobył nagrodę Jamesa Bearda. To przepyszne danie łączy w sobie soczystego hot doga zawiniętego w boczek (świetny początek!) w miękkiej bułce bolillo, z dodatkiem fasoli pinto, pokrojonych w kostkę pomidorów, cebuli, musztardy, majonezu i odrobiny sosu jalapeno. To świetne połączenie smaków doskonale odzwierciedla meksykańsko-amerykańskie tradycje kulinarne.
Tamales
Choć kojarzone są z kuchnią meksykańską, tamales wywodzą się z imperium Azteków, a w Ameryce znane są od XVI wieku, a może nawet wcześniej… Ten delikatnie gotowany na parze przysmak emanuje bogactwem smaków. Harmonijnie łączy w sobie ciasto kukurydziane, mięso z aromatycznymi przyprawami i/lub fasolę i ser mozzarella, starannie zawiniętych w kukurydziany liść.
Tamales jada się przez cały rok, ale są one również tradycyjnym daniem w Arizonie w okresie Bożego Narodzenia, przygotowywanym przez całe rodziny i podawanym w Wigilię.
Podczas swojej podróży do Arizony spróbuj odrobiny historii, delektując się autentycznymi tamales. W każdym kęsie poczujesz odrobinę kultury rdzennych Amerykanów i Meksykanów.
Anna Czerwińska
wielbicielka muzyki klasycznej i dobrej literatury, amatorka gór i namiotu, podglądania życia od kuchni i innych obserwacji wszelkich na własny użytek. www.pakamerapolonia.com, kontakt: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
