Korzystanie z gotówki jest w Stanach najzupełniej legalne, lecz utrudnione, bo organy administracji państwowej, podatkowej i celnej starają się walczyć z szarą strefą gospodarki. Co do Urzędu Podatkowego, to nie ma znaczenia, czy dana płatność poczyniona jest gotówką, czekiem, przelewem, kartą płatniczą czy kredytową, bo przepisy podatkowe są takie same niezależnie od formy płatności.
Gdy masz plik banknotów
Jeżeli zechcesz płacić torbą banknotów, to wolno ci, ale wiedz, że pozostawi to ślad. Każda instytucja finansowa w USA musi wypełnić formularz FinCEN Form 104, Currency Transaction Report i wysłać go do Financial Crimes Enforcement Network (FinCEN), w przypadku każdej gotówkowej transakcji opiewającej na ponad 10,000 dolarów w jednym dniu biznesowym. W niektórych sytuacjach również zsumowane transakcje z kilku dni mogą podlegać raportowaniu, jeżeli wyglądają podejrzanie.
Odnotowana ma być też sprzedaż instrumentów pieniężnych o wartości od 3,000 do 10,000 dol., za które zapłacono gotówką. Za instrumenty pieniężne uważa się czek kasjerski (cashier’s check), przekaz pieniężny (money order) czy czek podróżny (traveler’s check).
Nie tylko banki mają obowiązek zgłaszać duże gotówkowe transakcje, ale również domy maklerskie, fundusze powiernicze, dealerzy samochodów, firmy ubezpieczeniowe, kasyna itp. Przewóz ponad 10,000 dol. w gotówce albo w instrumentach pieniężnych trzeba zgłaszać na granicy.
Wniosek: Nie warto posługiwać się dużą gotówką. Czeki, przelewy, karty kredytowe są bezpieczniejsze i nie wzbudzają niczyjego zainteresowania.
Gdy płacisz komuś gotówką
Twoje płatności w gotówce dla prywatnej osoby nie muszą być nigdzie zgłaszane. Na przykład, nie raportujesz faktu, że płacisz ogrodnikowi za koszenie trawnika, czy hydraulikowi za odetkanie zlewu. Oczywiście, nikt nie wnika w twoje zakupy.
Reguły są inne dla właścicieli biznesów. Oni powinni wystawić druk 1099-MISC dla każdej osoby, której w roku wypłacili ponad 600 dol., gotówką, czekiem czy w jakiejkolwiek innej formie. Wydatki biznesu muszą być udokumentowane, jeżeli mają być wliczone w koszty uzyskania przychodu, a posługiwanie się kartą kredytową czy czekiem to ułatwia.
Wniosek: Osoba prywatna nie musi nigdzie zgłaszać płatności poczynionych w gotówce (z poniższym wyjątkiem).
Gdy płacisz gosposi
Jesteś zobowiązany raportować płatności powyżej 2,300 dol. rocznie (w roku 2021), poczynione na rzecz swojego domowego pracownika (household employee), np. niani czy gosposi. Powodem jest fakt, że powyżej tej kwoty pracodawca musi odprowadzać składki na Social Security i Medicare, płacąc ich połowę z własnej kieszeni. Również powyżej 1,000 dol. rocznie pracodawca jest zobowiązany wykupić ubezpieczenie od bezrobocia (unemployment taxes) swojego pracownika.
Problemem może być odróżnienie, kto jest, a kto nie jest domowym pracownikiem. Regułą jest, że jeżeli ktoś pracuje dla ciebie ustalając sam godziny i sposób pracy, to pracuje na własną rękę i jest „kontraktorem”, np. osoba ścinająca trawę, czy wyprowadzająca twego pieska. Natomiast jeżeli to ty wyznaczasz godziny i sposób wykonania obowiązków, to osoba ta jest twoim pracownikiem (niania, gosposia, kucharka).
Jeżeli masz domowego pracownika, to powinieneś uzyskać numer pracownika (Employer Identification Number), pod koniec roku wystawić druk W-2 i zapłacić należne podatki na Schedule H (formularz 1050). Porozmawiaj o tym ze swoim księgowym.
Wniosek: Wypłata wynagrodzenia w gotówce dla domowego pracownika nie zwalnia cię z obowiązku spełnienia wyżej wyliczonych formalności.
Gdy dajesz gotówkę w prezencie
Od roku 2018 podwyższone zostało zwolnienie od podatków od darowizny, zwane annual gift exclusion, z 14,000 do 15,000 dol. rocznie na osobę. Każdy z nas może podarować innej osobie do 15,000 dol. rocznie gotówką, czekiem czy w naturze, bez żadnych konsekwencji podatkowych i bez konieczności informowania o tym Urzędu Podatkowego.
Gdy dajesz w Stanach ponad 15,000 dolarów
Jeżeli przekażesz komuś darowiznę o wartości przekraczającej w jednym roku 15,000 dol., to powinieneś ją zgłosić do Urzędu Podatkowego (Internal Revenue Service – IRS) na formularzu IRS Form 709 wraz ze swoim rocznym zeznaniem podatkowym. Podatku od darowizny nie zapłaci się teraz, dopiero po śmierci, jeżeli wartość twojej masy spadkowej pomniejszona o wszystkie nadwyżki darowizn przekroczy zwolnienie spadkowe przysługujące w roku śmierci. Zwolnienie spadkowe (estate tax exemption) w roku 2021 wynosi 11.7 miliona dolarów.
Wniosek: Zgłaszać trzeba tylko większe darowizny, podatki od darowizn i spadków grożą tylko bogatym osobom, więc większość z nas nie musi zaprzątać sobie nimi głowy.
Darowizna do Polski
Możesz podarować swojej najbliższej rodzinie w Polsce dowolną kwotę, która nie będzie podlegać polskim podatkom, jeżeli najbliższa rodzina, zaliczana do polskiej pierwszej grupy podatkowej, zgłosi ją do urzędu skarbowego.
Wskazówka: Należy słać większe kwoty bankowym przelewem, a nie przewozić gotówkę przez granicę. Powodem jest fakt, że rodzina w Polsce musi udokumentować otrzymanie środków pieniężnych poprzez przedstawienie rachunku bankowego, na który kwota darowizny została przelana. Jeżeli tego nie uczynią, a kupią na przykład mieszkanie czy samochód, to urząd skarbowy może spytać o pochodzenie tych środków, uznać je za pochodzące z nieujawnionych źródeł i nałożyć dotkliwe kary.
Gdy dorabiasz w gotówce
Przepisy mówią, że cały twój przychód powinien być deklarowany na zeznaniu podatkowym, nawet jeżeli jest w gotówce. Gdy ktoś sprząta mieszkania, naprawia krany, reperuje komputery, czy rozlicza podatki i ma płacone w gotówce, to jego obowiązki względem fiskusa są takie same, jak gdyby dostawał czeki.
Wyjaśnić należy, że sprzątanie, opieka nad dziećmi, koszenie trawy, naprawa komputera, pisanie artykułów czy jakikolwiek inny rodzaj dorywczych usług – to działalność gospodarcza. Nie trzeba mieć zarejestrowanego biznesu, żeby prowadzić działalność, czyli być samozatrudnionym. W Stanach każdy może pracować dla siebie, jeżeli posługuje się swoim imieniem i nazwiskiem. Tylko wtedy, gdy chcemy działać pod fikcyjną nazwą (np. Kasia’s Cleaning), tę nazwę trzeba zarejestrować, co wyjaśniam w książce pt. „Otwieram biznes”.
Przepisy dają przedsiębiorcom (mającym zarejestrowany biznes albo nie) rozliczne odpisy podatkowe, które powodują, że zapłacimy niewiele dodatkowych podatków, a może wcale. To zależy od wydatków poniesionych na uzyskanie przychodu i od odpisów, które nam przysługują. Podatki płaci się tylko od wypracowanego zysku (nie od przerobu), a zysk, to wartość sprzedanych produktów (usług) minus wydatki poniesione na uzyskanie przychodu. I tu istnieje szerokie pole do popisu dla biznesmena.
Wniosek
W Stanach gotówka dawno wyszła z mody, a jej stosowanie nasuwa podejrzenia. Jeżeli lubisz szeleszczące banknoty - twoja sprawa, ale pamiętaj, że Wielki Brat będzie patrzył ci na ręce.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Podręcznik ochrony majątkowej”. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com.
