Dla większości osób konto w banku to coś oczywistego – miejsce, gdzie wpływa wypłata, skąd opłaca się rachunki, gdzie trzyma się oszczędności. W USA konto bankowe jest wręcz konieczne, by normalnie funkcjonować. Niewiele osób jednak wie, że bank może zamknąć twoje konto jednostronnie, bez pytania o zgodę – i w niektórych przypadkach zrobi to bez wcześniejszego ostrzeżenia. Warto wiedzieć, dlaczego tak się dzieje, jak się chronić i co zrobić, jeśli cię to spotka.
Czy bank może to zrobić?
Tak. Bank ma prawo zamknąć konto klienta. Relacja między tobą a bankiem jest traktowana jako umowa cywilna – a większość umów bankowych zawiera klauzulę mówiącą, że obie strony mogą ją rozwiązać w dowolnym momencie, z określonym wyprzedzeniem. W praktyce jednak to bank decyduje, czy twoje konto zostaje otwarte, zamknięte, zablokowane czy objęte dodatkowymi ograniczeniami.
Najczęstsze powody zamknięcia konta
1. Brak aktywności i niski stan konta. Jeśli przez wiele miesięcy nie korzystasz z konta – nie robisz przelewów, nie logujesz się do bankowości, nie utrzymujesz salda – bank może uznać konto za nieaktywne i je zamknąć. Dotyczy to zwłaszcza rachunków, na których saldo spadło do zera lub jest bliskie zeru.
2. Wielokrotne zwroty czeków (bounced checks). Jeśli wystawiasz czeki, które nie mogą zostać zrealizowane z powodu braku środków, bank może uznać, że działasz nieodpowiedzialnie lub w sposób ryzykowny. Kilka takich sytuacji w krótkim czasie to jeden z powodów, dla których konto może zostać zamknięte.
3. Podejrzana aktywność (fraud alerts). Banki mają obowiązek zgłaszać podejrzane transakcje, które mogą wskazywać na pranie pieniędzy, oszustwa, finansowanie nielegalnych działań lub inne naruszenia prawa. Jeśli twój rachunek nagle zaczyna otrzymywać wysokie wpłaty gotówkowe, zagraniczne przelewy bez wyraźnego powodu lub inne nietypowe działania, konto może zostać zablokowane, a potem zamknięte.
4. Złamanie warunków umowy. Każdy klient podpisuje (czasem nieświadomie – elektronicznie) regulamin korzystania z usług bankowych. Złamanie tych zasad – np. prowadzenie działalności gospodarczej na koncie osobistym, udostępnianie konta osobom trzecim, podawanie fałszywych danych – może być podstawą do natychmiastowego zamknięcia konta.
5. Negatywna historia bankowa. Jeśli w przeszłości twoje konto zostało zamknięte z powodu zadłużenia, oszustwa lub innego powodu, informacja o tym może trafić do bazy ChexSystems. To bankowy odpowiednik Biura Kredytowego (Credit Bureau), gdzie banki sprawdzają historię nowych klientów. Nawet jeśli twoje obecne konto działa poprawnie, bank może je zamknąć po uzyskaniu nowej negatywnej informacji z ChexSystems.
Czy bank musi cię ostrzec
Nie zawsze. W wielu przypadkach bank wysyła list lub e-mail z informacją o planowanym zamknięciu konta – z reguły z 10-30-dniowym wyprzedzeniem. Czasem jednak, jeśli sprawa dotyczy oszustwa, podejrzenia przestępstwa lub nakazu sądowego, konto może być zamknięte natychmiast, bez ostrzeżenia, a środki na koncie mogą zostać czasowo zablokowane.
Co dzieje się z pieniędzmi na koncie
Bank ma obowiązek zwrócić ci środki, które pozostawały na koncie – o ile nie są one objęte zajęciem sądowym, podatkowym lub nie zostały zatrzymane z powodu podejrzenia przestępstwa. Zwrot następuje zwykle w formie czeku wysłanego pocztą na ostatni znany adres klienta.
Warto sprawdzić swój adres w systemie bankowości internetowej – jeśli jest nieaktualny, możesz czek do ciebie nie dotrze.
Jak reklamować
Jeśli uważasz, że zamknięcie konta było nieuzasadnione, możesz zadzwonić czy przejść się do banku i poprosić o wyjaśnienie. Bank nie musi podać dokładnej przyczyny, ale często informuje ogólnie – np. „na podstawie wewnętrznej polityki ryzyka”. Jeśli to nie poskutkuje, złóż reklamację na piśmie. Niezadowoleni klienci składają skargi do CFPB – Biura Ochrony Konsumentów Finansowych (Consumer Financial Protection Bureau). Formularz dostępny jest na stronie: www.consumerfinance.gov.
Oczywiście, możesz przenieść się do innego banku, ale jeżeli twoja bankowa kartoteka w ChexSystems jest negatywna, może nie być to łatwe. Sprawdź swój raport w ChexSystems. Można to zrobić raz na 12 miesięcy za darmo przez stronę www.chexsystems.com. W razie błędów można złożyć wniosek o korektę.
Jak się chronić przed zamknięciem rachunku bankowego
Zamknięcie konta bankowego może nastąpić nie tylko z powodu braku środków, ale również przez długotrwałą nieaktywność, błędy użytkownika czy podejrzane transakcje. Oto, jak zadbać o bezpieczeństwo swojego rachunku i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
Utrzymuj dodatnie saldo – to podstawowy warunek. Ustaw alerty SMS lub e-mail, które poinformują cię o niskim stanie konta. Unikaj zwrotów czeków. Czeki “odbite”, czyli zwrócone z powodu braku środków (NSF – Non-Sufficient Funds) obniżają twoją wiarygodność finansową.
Regularnie korzystaj z konta. Nawet drobne operacje — jak przelew na kilka dolarów czy płatność powiązaną kartą — pomagają utrzymać konto w aktywnym stanie. W USA rachunek nieużywany przez 3 lata może zostać uznany za „uśpiony” (ang. dormant), a środki przekazane do stanowego biura ds. mienia nieodebranego (Unclaimed Property Office). Sprawdź na oficjalnej stronie National Association of Unclaimed Property Administrators (NAUPA, https://unclaimed.org), aby dowiedzieć się, jak odzyskać pieniądze w twoim stanie, jeśli konto zostało zamknięte.
Zachowuj środki bezpieczeństwa. Nigdy nie udostępniaj danych logowania, PIN-u ani haseł — nawet bliskim osobom. Unikaj wpłacania czeków od nieznanych nadawców, szczególnie jeśli wyglądają podejrzanie lub zawierają błędy. Nie rób dziwnych, nietypowych dla ciebie transakcji, bo bank weźmie cię pod lupę.
Czytaj korespondencję z banku. Banki często wysyłają ostrzeżenia lub prośby o potwierdzenie aktywności konta. Ignorowanie maili, listów czy powiadomień może skutkować zamknięciem rachunku.
Zgłaszaj błędy natychmiast. Jeśli zauważysz nieautoryzowaną transakcję, błąd w historii operacji lub podejrzane działanie — nie zwlekaj. Skontaktuj się z bankiem jak najszybciej, aby uniknąć eskalacji problemu.
Podsumowanie
Banki w USA mają szerokie prawo do zamykania kont swoich klientów. Choć nie zawsze dzieje się to z powodu błędów klienta, to warto wiedzieć, jakie zachowania są ryzykowne i jak się chronić. Sprawdzaj regularnie historię transakcji, utrzymuj pozytywną relację z bankiem i nie ignoruj sygnałów ostrzegawczych. Konto bankowe to dziś klucz do codziennego życia – lepiej go nie stracić z powodu błahostki.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in.: „Praca w Ameryce”, „Otwieram biznes” i wielu innych. Są one dostępne w wersji elektronicznej w witrynie Poradnika Sukces: www.PoradnikSukces.com. tel. 1-718-224-3492.
