Najczestsze pytanie, jakie Panstwo nam zadaja z dziedziny finansow, to: Jaki fundusz zbiorowy wybrac? Jednoznacznie na takie pytanie nie mozemy odpowiedziec. Sytuacja kazdego Czytelnika jest inna, inna tolerancja na ryzyko, cele, zasobnosc portfela. Wolimy dostarczyc Panstwu tyle wiedzy o inwestowaniu i tyle statystycznych informacji, by samodzielnie mogli Panstwo dokonac wyboru. Jezeli mimo wszystko wola Panstwo, by profesjonalista ustawil Panstwa portfel inwestycyjny, musza Panstwo skorzystac z uslug finansowego doradcy.
Wybor korzystnego funduszu zbiorowego wcale nie musi byc bardzo trudny, mimo ze ich liczba przekroczyla juz szesc tysiecy. Prawdziwy inwestor powinien skoncentrowac sie na funduszach akcyjnych, czyli tych inwestujacych w udzialy przedsiebiorstw (stocks). Jest ich okolo 2,700. Sposrod nich radzimy przeprowadzic dokladna selekcje i odrzucic nastepujace fundusze:
Fundusze specjalistyczne
Fundusz specjalistyczny to taki, ktory inwestuje w okreslonej, waskiej dziedzinie. Moze to byc jeden resort gospodarki albo ktorys kraj swiata. O jakiejkolwiek by pomyslec specjalnosci, znajdzie sie odpowiedni mutual fund. Tak wiec mozna wybrac fundusz inwestujacy w kopalnie zlota, przedsiebiorstwa wydobywajace rope naftowa, w firmy telekomunikacyjne, meksykanskie, wschodnioeuropejskie. Do wyboru, do koloru. Mozna sie doliczyc prawie 400 funduszy specjalistycznych i znalezc je w kategorii zwanej sector funds lub one-country funds.
Poczatkujacy inwestor moze spokojnie pominac fundusze specjalistyczne, bowiem sa one dosc ryzykowne. Ich losy zaleza od koniunktury w danym, waskim sektorze lub w jednym kraju. Przez te selekcje asortyment funduszy zmaleje, wedlug Morningstar, do 2,300.
Fundusze prowizyjne
Prowizja (load) - to oplata, jaka nalezy wniesc inwestujac w fundusz zbiorowy. Wynosi ona przewaznie w granicach 3-6 procent. Komisowe naliczane bywa z gory, a takze coraz czesciej z dolu, przy wycofywaniu pieniedzy, albo rozkladane bywa w czasie. Zostalo udowodnione, ze fundusze prowizyjne wcale nie sa lepsze od bezprowizyjnych. Prowizja nie wplywa na jakosc prowadzenia funduszu, bowiem nie idzie ona na konto ani wlascicieli, ani menedzerow funduszu. Komisowe otrzymuja maklerzy i doradcy finansowi, czyli sprzedawcy.
Fundusze bezprowizyjne sprzedawane sa bez posrednikow i dlatego komisowego nie maja. To klient musi sam zadzwonic do firmy. Zaden sprzedawca nie zadzwoni do niego.
Nie przecze, ze wsrod prowizyjnych funduszy jest wiele znakomitych. Ale rownie wielu rekordzistow znajdzie sie w bezprowizyjnej kategorii i wyeliminuje przez to okolo polowe kandydatow.
Fundusze o wysokich kosztach
Nie interesuj sie funduszami, ktore maja wydatki (expenses) znacznie przekraczajace srednie wydatki w swoje kategorü (patrz tabela ponizej). Wiele list rankingowych podaje wydatki; mozna je tez znalezc w informatorze. Podczas gdy prowizje placi sie raz, wydatki beda bic nas po kieszeni rok po roku. Po co przeplacac?
Szczegolnie trzeba uwazac na oplaty zwane 12b-1, ktore nie sa uwazane za load, ale odciagane sa corocznie na pokrycie kosztow marketingu, czyli przyciagniecia innych klientow.
Z niskich kosztow slynie firma Vanguard.
Morningstar podaje, ze istnieje okolo 700 bezprowizyjnych, zdywersyfikowanych funduszy o niskich kosztach.
Fundusze o wysokim minimum
Niektore mutual funds chca przyciagnac pieniadze ludzi bogatych lub instytucji i stawiaja wysokie minimum. Jezeli nie chca one nas, przecietnych ludzi, to my ich tez nie potrzebujemy. Jezeli zapomnimy o funduszach wymagajacych ponad $5,000, to pozostanie nam juz tylko 300 ewentualnosci.
Nowe fundusze
Mozemy sobie darowac nowe fundusze prowadzone przez nowych, niedoswiadczonych menedzerow, majacym staz krotszy niz 3 lata. Nowy fundusz zarzadzany przez wyprobowanego weterana jest OK. Informacja o menedzerze jest zwykle zawarta w broszurze. Jezeli nie mozecie sie Panstwo jej doszukac, zadzwoncie i spytajcie sami. ! Jezeli wyeliminujecie kielkujace fundusze, pozostanie tylko 170 funduszy do rozwazenia.
Wybierzmy fundusze z najlepszymi osiagnieciami
I tak sposrod ponad szesciu tysiecy kandydatow pozostalo nam 170, a przeciez jeszcze nie przyjrzelismy sie ich wynikom. Nie zwracajmy uwagi na ostatnie miesiace czy nawet rok. Przyjrzyjmy sie wynikom za ostatnie 3, 5 i 10 lat. Jezeli wyeliminujemy fundusze, ktore maja rezultaty nizsze od sredniej w swojej kategorii, pozostanie nam zaledwie polowa.
Uwaga!
Porownujmy jablka do jablek a pomarancze do pomaranczy. Ryzykowne fundusze tzw. "agresywne" moga miec wieksze osiagniecia od spokojnych nastawionych na doch6d (growth and income).
W pazdziernikowym wydaniu z 1995 roku magazyn Mutual Funds podal liste najlepszych funduszy w latach dziewiecdziesiatych. Z listy tych, ktore od 1990 roku bily systematycznie co roku swoich konkurentow, odsialismy te zgodnie z podanymi powyzej kryteriami. Kto pozostal? Brandywine (800/656-3017), zdywersyfikowany fundusz akcyjny nastawiony na wzrost kapitalowy (diversified growth stock fund). Podczas gdy konkurencja od 1 stycznia 1990 zarobila 87%, Brandywine zyskal az 187%. Nie ma on prowizji, a roczny wskaznik wydatkow wynosi 1.09%.
Azeby jeszcze bardzie uproscic Panstwa wybor zasugeruje krotka liste firm inwestycyjnych, ktore wyrozniaja sie doskonala jakoscia swoich produktow i znakomita obsluga klientow.
Sa to alfabetycznie:
• Fidelity Investments, Boston, tel. 800/544-888
• Mutual Series, Short Hills, NJ, tel. 800/533-3014.
• Twentieth Century Investors, Kansas City, MO, tel. 800/345-2021.
• T. Row Price Associates, Boston, tel. 800/638-5660
• Vanguard Group, Valley Forge, PA, tel. 800/851-4999.
• Warbur Pincus Funds, Valley Forge, PA, tel. 800 57-5614.
Jak znalezc statystyczne informacje o funduszach?
Przejrzyjcie, Panstwo, ostatni rocznik Poradnika "Sukces" i znajdzcie zestawienia za ostatnie 5 czy 10 lat. Lepiej jeszcze - udajcie sie do biblioteki i przejrzyjcie kompletne tabele rankingowe, jakie pojawiaja sie w magazynach Money czy Kiplinger co pol roku.
Kazdy doradca finansowy powie, ze inwestycje powinny byc dopasowane do naszej indywidualnej sytuacji.
Rodziny funduszy zbiorowych o najnizszych kosztach
Nazwa funduszu Koszty operacyjne
Vanguard 0.45%
Dreyfus 0.71%
Federated 0.73%
Merill Lynch 0.74%
USAA 0.78%
T.Rowe Price 0.92%
Artykul przedrukowano za zgoda Polskiego Poradnika "Sukces" - 225 Park Line; Douglaston, NY 11363,
tel. (718) 224 - 3492
