Metale szlachetne, takie jak złoto, srebro, platyna, od wieków uważane są za gwarancję bezpieczeństwa finansowego. W ostatnich latach wiele osób w USA zaczęło interesować się tą formą oszczędzania, szukając ochrony przed inflacją, kryzysami gospodarczymi czy niepewnością na rynkach finansowych. Warto jednak wiedzieć, że zakup złota to nie tylko inwestycja, ale także obowiązki podatkowe i konieczność zachowania ostrożności.
Dlaczego warto kupować złoto?
Złoto jest aktywem, które historycznie zachowuje wartość w czasach kryzysu, gdy inne formy inwestowania, jak akcje czy obligacje, tracą na znaczeniu. Na przykład, w 2008 roku rynek spadł o prawie 38 proc., podczas gdy złoto zyskało ok. 4 proc. W 2020 roku z powodu pandemii cena akcji przedsiębiorstw (stocks) spadła o ponad 30 proc., złoto w tym czasie wzrosło o około 25 procent.
Jednak na dłuższą metę złoto przegrywa z akcjami. Zainwestowawszy 100 dolarów w S&P 500 w 1928 roku, dziś mielibyśmy około 787,000 dolarów. Te same 100 dolarów w złocie dałyby około 10,000 dolarów.
Formy zakupu złota i srebra
Cena spot złota to aktualna cena rynkowa, po której można kupić lub sprzedać złoto z natychmiastową dostawą. Można ją śledzić na Internecie.
Najbardziej popularnym wyborem są monety bulionowe, takie jak American Gold Eagle, Canadian Maple Leaf czy South African Krugerrand. Są one uznawane na całym świecie i łatwe do sprzedaży w razie potrzeby. Drugą opcją są sztabki, które mają różne rozmiary i wagę – od 1 grama do 1 kilograma. Srebro, choć tańsze niż złoto, wymaga większej przestrzeni do przechowywania i jest nieco mniej praktyczne w dużych transakcjach. Dla początkujących inwestorów monety bulionowe, zwłaszcza jednouncjowe, są najbardziej praktyczne.
Gdzie kupować metale szlachetne?
Zakup złota najlepiej realizować u sprawdzonych dealerów stacjonarnych lub w renomowanych sklepach internetowych, takich jak APMEX, JM Bullion czy SD Bullion. Można również skorzystać z ofert dealerów autoryzowanych przez United States Mint. Warto porównać ceny i prowizje, ponieważ różnice mogą sięgać nawet kilku procent na tej samej monecie. Unikaj prywatnych ogłoszeń i niesprawdzonych sprzedawców – ryzyko podróbek jest bardzo duże, a reklamacje często niemożliwe.
Przepisy dotyczące transakcji powyżej 10,000 dolarów
Zakup złota za gotówkę o wartości powyżej 10,000 dol. wiąże się z obowiązkiem raportowania do IRS przez sprzedawcę na formularzu Form 8300. Raport obejmuje zarówno pojedyncze transakcje, jak i kilka powiązanych zakupów w krótkim okresie. Podział płatności na mniejsze kwoty, aby uniknąć zgłoszenia, jest nielegalny i może zostać uznany za próbę obejścia prawa, co grozi surowymi karami. Jeśli jednak płacisz kartą, przelewem bankowym lub czekiem osobistym, raportowanie nie jest wymagane.
Podatki po sprzedaży złota
IRS interesuje się nie tylko zakupem za gotówkę, ale przede wszystkim sprzedażą złota. Jeżeli sprzedasz złoto inwestycyjne (np. monety bulionowe lub sztabki) z zyskiem, musisz zgłosić to jako zysk kapitałowy (capital gain). W zależności od wysokości twoich dochodów obowiązuje stawka 0%, 15% lub 20% od zrealizowanego zysku. W przypadku sprzedaży numizmatów, czyli kolekcjonerskich monet o wartości historycznej, stawka podatkowa jest wyższa i wynosi aż 28%. To istotna różnica, o której wielu inwestorów zapomina. Z tego powodu warto dokładnie odróżniać monety inwestycyjne od numizmatów i zachować dokumenty zakupu – faktury, rachunki i certyfikaty autentyczności. Bez nich trudno będzie udowodnić koszt nabycia.
Jak przechowywać złoto?
Najprostszą metodą jest sejf domowy, najlepiej ognioodporny i solidnie zamontowany. Warto zadbać o dyskrecję – im mniej osób wie, że przechowujesz złoto, tym bezpieczniej. Drugą opcją są skrytki bankowe, które oferują wyższy poziom bezpieczeństwa i są relatywnie niedrogie.
Istnieją także firmy oferujące profesjonalne skarbce, często w pełni ubezpieczone. Każde rozwiązanie ma swoje zalety – domowy sejf daje natychmiastowy dostęp, natomiast skarbiec bankowy minimalizuje ryzyko kradzieży.
Jak unikać oszustw?
Na rynku złota działa wiele nieuczciwych podmiotów. Przed zakupem warto sprawdzić, czy sprzedawca jest członkiem organizacji branżowych, takich jak Professional Numismatists Guild (PNG) czy American Numismatic Association (ANA). Renomowani sprzedawcy mają też pozytywne opinie w Better Business Bureau (BBB). Unikaj wyjątkowo atrakcyjnych ofert – podróbki, pozłacane monety czy złoto niskiej próby to częsty problem w prywatnym obrocie.
Czy zakup złota wpływa na historię kredytową?
Zakup fizycznego złota nie jest raportowany do biur kredytowych, więc nie wpływa na credit score. Jednak kupowanie złota na kredyt, np. za pomocą karty kredytowej bez spłaty salda, zwiększa zadłużenie, co może pośrednio zaszkodzić twojej zdolności kredytowej.
Ile złota kupować?
Eksperci zalecają, aby metale szlachetne stanowiły nie więcej niż 5–10% całego portfela inwestycyjnego. Warto zacząć od małych zakupów, np. monety o wadze jednej uncji, które kosztują około 3,500 dolarów (stan na 2025 rok). Ich cena waha się wraz z ceną spot. Z czasem można stopniowo zwiększać udział złota, ale zawsze zachowując równowagę między płynnością finansową a inwestycjami.
Srebro – alternatywa dla złota
Srebro jest znacznie tańsze, ale mniej praktyczne w przechowywaniu, ponieważ przy tej samej wartości zajmuje więcej miejsca. Dla początkujących inwestorów srebrne monety, takie jak American Silver Eagle, to dobre rozwiązanie, które pozwala nauczyć się rynku metali szlachetnych bez dużych nakładów.
Platyna jest droższa od srebra, ale tańsza od złota. Można ją kupować w formie monet o różnej wadze: od 1/10 do całej uncji. Uncja platyny kosztuje ostatnio ok. 1,400 dol., ale cena monety zależy od jej rodzaju, zawartości kruszcu i jego bieżącej ceny.
Podsumowanie
Kupowanie złota, srebra czy platyny w USA to sposób na dywersyfikację i zabezpieczenie oszczędności, ale wymaga ostrożności i wiedzy. Kluczowe jest kupowanie u zaufanych dealerów, zrozumienie przepisów o raportowaniu transakcji gotówkowych powyżej 10,000 dol. oraz odpowiednie przechowywanie kruszcu. Dokumentacja zakupu i świadome planowanie są równie ważne jak sama cena kruszcu.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in. książek „Podręcznik ochrony majątkowej”, „Życie od nowa”, „Planowanie spadkowe”, „Jak chować pieniądze przed fiskusem” i wielu innych. Są one dostępne w wersji elektronicznej w witrynie Poradnika Sukces: www.PoradnikSukces.com, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 1-718-224-3492.
