Wszyscy mamy jakieś mniej lub bardziej niekorzystne nawyki. Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że z nich mają poważne konsekwencje i uniemożliwiają osiągnięcie naszych życiowych celów. Jeżeli mimo wielu lat pracy zamiast oszczędności masz długi, to spójrz krytycznie na swoje przyzwyczajenia i te negatywne zamień na pozytywne, by osiągnąć wolność finansową i styl życia na emeryturze, o jakim marzysz.
Płacenie sobie na końcu
Otrzymujesz wypłatę w pracy, następnie płacisz czynsz czy kredyt hipoteczny, rachunki za media, za karty kredytowe, zaopatrujesz się w artykuły spożywcze, idziesz na obiad, kupujesz rzeczy dla dzieci i coś dla siebie, na co masz ochotę. Chciałbyś oszczędzać i inwestować, ale problem polega na tym, że najczęściej nie zostało już pieniędzy. Rozwiązaniem niekoniecznie jest zarabianie więcej, ponieważ jeśli masz nawyk traktowania pieniędzy jak wody przeciekającej przez palce, to znajdziesz sposób na wydanie każdej kwoty.
Stop! Przełam zły nawyk, przez który pieniądze się ciebie nie trzymają. Ludzie, którzy osiągają przewagę finansową, najpierw płacą sobie, zanim zapłacą komukolwiek innemu. Zrób budżet i trzymaj się go. Odkładaj określony procent każdej wypłaty, a następnie żyj z tego, co zostało. Jeśli masz w pracy program 401(k), to twoje oszczędności emerytalne mogą być automatycznie pobierane z każdego czeku, a pracodawca będzie ci dokładał. Nie masz 401(k), to otwórz konto IRA i wpłacaj na nie w pierwszej kolejności. To samo z funduszem awaryjnym.
Odwlekanie inwestowania pieniędzy
Najbardziej bogacą się ci, którzy zaprzęgają swoje pieniądze do pracy, a najbardziej intratne są akcje przedsiębiorstw i nieruchomości. Przy domach są obowiązki, ale akcje „jeść nie proszą”.
W ostatnich trzydziestu latach, czyli od 1 stycznia 1993 roku do końca roku 2022, akcje w koszyku Standard & Poor’s 500 przyniosły wraz z dywidendami średnio 9.5 proc. rocznie, mimo kilku dotkliwych załamań. W ostatniej dekadzie wskaźnik S&P rósł 10.3 proc. rocznie, a z reinwestowanymi dywidendami – 12.4 proc. rocznie (9.5 proc. po uwzględnieniu inflacji). W całym ostatnim stuleciu giełda średnio przyniosła 6.3 proc. zwrotu, a reinwestując dywidendy – 10.3 proc., co dokumentuje długoterminowy trend. Nic dziwnego, że bogaci, inwestujący w akcje przedsiębiorstw, bogacą się coraz bardziej. Inwestowanie nie jest ani trudne, ani ryzykowne, jeżeli masz długi horyzont czasowy i regularnie stosujesz regułę „kup i trzymaj”. Przeczytaj tekst pt. „Jedyna strategia inwestycyjna, jakiej potrzebujesz”, który znajdziesz na witrynie Poradniksukces.com.
Wniosek: Odłożonych pieniędzy nie chowaj pod materac. Jeżeli wraz z żoną będziecie maksymalnie uczestniczyć w IRA, wpłacając po 12,000 dol. rocznie (tysiąc dolarów miesięcznie) i inwestować regularnie np. w ETF-y naśladujące wskaźnik NASDAQ 100 albo S&P 500, to po 25 latach zostaniecie milionerami.
Dorównywanie sąsiadom
Czy masz przyjaciół lub rodzinę o drogich gustach? Zawsze chcą iść na wymyślne kolacje, jeżdżą na egzotyczne wakacje, często zmieniają samochody. Trudno oprzeć się pokusie dotrzymania im kroku. Może tych ludzi stać na takie ekstrawagancje, a może nie. Marka samochodu czy liczba gwiazdek restauracji niekoniecznie świadczy o czyjejś zamożności, a tylko o szerokim geście. Faktem jest, że niepotrzebne życie ponad stan wpędza w długi i sprawia, że zawsze będziesz biedny i zadłużony.
Co robić? Umieć powiedzieć „nie dziękuję” i nie marnować pieniędzy. Jeżeli wolisz jeść w domu, na wakacje jeździć do rodziny w Polsce i trzymać samochód przez lata, to ci wolno. Popatrz na nawyki Warrena Buffeta, legendarnego amerykańskiego inwestora. Bilioner od 1958 roku mieszka w tym samym domu, jada czasami u McDonalda i przez kilkanaście lat jeździ tym samym kupionym okazyjnie amerykańskim samochodem. Uważa, że szczęście nie zależy od tego, co się posiada, ani ile wydaje, lecz od tego, czy robi się ze swoim życiem coś satysfakcjonującego.
Kupowanie wszystkiego na kartę kredytową
Wiele osób płaci za wszystko kartą kredytową, aby zdobywać nagrody, takie jak mile lotnicze i rozmaite punkty. Ekscytują się faktem, że dostają na karcie zwrot 1-3 proc. od wartości zakupów, niepomni angielskiego porzekadła: „You can’t spend yourself rich”.
Plastik sprawia, że wydajemy bezmyślnie i więcej niż byśmy chcieli. Nic po nagrodach, jeżeli rośnie ci dług, a jego oprocentowanie osiąga 24 proc.
Sposobem na uniknięcie tego złego nawyku jest upewnienie się, że posługujesz się kartą kredytową tylko wtedy, gdy masz pieniądze na koncie bankowym na pokrycie wydatku. Ponadto zawsze spłacaj rachunki w całości. Jeżeli nie potrafisz oprzeć się pokusie zakupów, noś ze sobą tylko gotówkę.
Przyzwyczajenie do długów
Według Rezerwy Federalnej zadłużenie amerykańskich gospodarstw domowych na koniec 2022 roku osiągnęło rekordowy poziom 16,9 bln dol., co oznacza wzrost o 2,75 bln w porównaniu z rokiem 2019. Amerykanie są winni 986 miliardów dolarów na kartach kredytowych, 11,92 biliona dolarów na kredyty hipoteczne, 1,55 biliona na kredyty samochodowe i 1,60 biliona dolarów na kredyty studenckie. Są to liczby trudne do wyobrażenia, więc dodam, że przeciętny czterdziestolatek ma 27,838 dol. długu, nie licząc pożyczki hipotecznej.
Niekontrolowany dług narasta przez całe nasze życie, jego odsetki toczą nas jak rak. Następnie przechodzimy na emeryturę ciągle obarczeni kredytem samochodowym, studenckim i zadłużeniem na karcie kredytowej. Nawet osoby po siedemdziesiątce są dłużne średnio dziesięć tysięcy dolarów (nie licząc hipoteki).
Odwróć ten zły nawyk i postaraj się spłacić swój dług teraz. Usiądź i zaplanuj, jak to zrobić. Nie bierz nowych pożyczek, dopóki nie uzyskasz kontroli nad swoimi finansami. Posługuj się kartą kredytową tylko wtedy, gdy masz pokrycie w banku.
Płacenie zbyt dużych podatków
Następnym złym nawykiem związanym z pieniędzmi jest niezwracanie uwagi na podatki i ich przepłacanie. Odwróć ten zły nawyk. Znając przepisy i odpowiednio planując postaraj się obniżyć rachunek podatkowy.
Na przykład, im więcej wpłacasz na konto emerytalne, tym bardziej zmniejszasz dochód podlegający opodatkowaniu. Jeżeli uczestniczysz w programie 401(k), to dodatkowo dostajesz dopłatę od pracodawcy. Podobnie pomniejszasz podatki dzięki kontu Health Savings Account (HSA) w pracy, a odpowiednie dobranie polisy ubezpieczeniowej pomoże pomniejszyć koszt ubezpieczenia zdrowotnego. Wiedz, kiedy zapłacisz podatki po danej transakcji, a kiedy nie, by odpowiednio planować z wyprzedzeniem.
Szczególnie dużo odpisów podatkowych należy się osobom pracującym dla samych siebie. Sięgnij po książkę „Jak oszczędzać na podatkach”.
Nieznajomość domowych finansów
Na koniec sugestia, od której należałoby zacząć: ucz się domowych finansów.
Domowe (osobiste) finanse to termin, który dotyczy zarządzania pieniędzmi, a także oszczędzania i inwestowania. Obejmuje budżetowanie, bankowość, ubezpieczenia, kredyty hipoteczne, inwestycje, nieruchomości, emerytury prywatne i Social Security, podatki, planowanie majątkowe i spadkowe. Dla nas, imigrantów mających sprawy w Polsce, dochodzą jeszcze polskie realia i reguły na styku przepisów amerykańskich i polskich.
Domowych finansów trzeba się uczyć, bowiem niewiedza może drogo kosztować. Na witrynie Poradnika Sukces znaleźć można około trzydziestu książek z dziedziny domowych finansów i setki darmowych artykułów do poczytania. Znajomość finansów pozwoli ci jak najlepiej wykorzystać swoje dochody i oszczędności, pomoże ci to odróżnić dobre rady od złych i podejmować mądre decyzje, by osiągnąć finansową niezależność dla siebie i swojej rodziny.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in. książek „Podręcznik ochrony majątkowej”, „Życie od nowa”, „Planowanie spadkowe”, „Jak chować pieniądze przed fiskusem” i wielu innych. Są one dostępne w D&Z House of Books: 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com.
