W poprzednim numerze "Monitora" poruszylem temat kont IRA. Zapewne w zwiazku z trwajacym sezonem podatkowym artykul wywolal wsrod czytelnikow duze zainteresowanie i otrzymalem wiele telefonow z pytaniami o szczegoly. Ponizej odpowiadam na najczesciej powtarzajace sie pytania.
Czy warto posiadac konto IRA?
Konta IRA oferuja korzysci, ktorych nie oferuje zaden inny rodzaj inwestycji. Posiadacze kont czerpia zyski biezace gdy w momencie wplat na tradycyjne konta IRA obnizaja swoje dochody w danym roku rozliczeniowym, a takze gdy coroczny przyrost kapitalu nie jest wliczony w dochod, przez co nie powieksza podatkow w danym roku. Beda je czerpac w przyszlosci, gdy rozpoczna pobieranie dochodu emerytalnego. Przyrost kapitalu na IRA jest tax deferred, czyli nie podlega opodatkowaniu w okresie akumulacji i dzieki temu jest znacznie szybszy, niz na koncie opodatkowanym. Aby uzmyslowic sobie korzysci plynace z tax deferral porownajmy przyrost kapitalu na IRA z przyrostem kapitalu na identycznie oprocentowanym, lecz opodatkowanym co roku koncie oszczednosciowym w tym samym okresie czasu. Gdyby oba konta przyrastaly na 12%, to po np. 35 latach na IRA byloby $966.227, a na koncie oszczednosciwym (inwestycyjnym, nie bankowym) $432,097. Jak widac z powyzszego opisu warto miec konto IRA, szczegolnie wtedy, gdy juz sie jest na emeryturze i potrzebny jest jak najwiekszy dochod.
Kiedy zakladac konto IRA?
Teraz. Wedlug zasady "czas to pieniadz" nie warto odkladac momentu rozpoczecia inwestowania w nieokreslona przyszlosc. Majac duzo czasu nawet z niewielkich wplat mozna zbudowac pokazne konto. Inwestujac co roku $2,000, na koncie przyrastajacym rocznie srednio 12% po 35 latach uzyska sie kwote $966,227, po 25 latach $298,668, 15 latach $83,507 a po 5 latach tylko $14,231. Warto pamietac tez o tym, aby przez caly rok np. 1998 nie trzymac pieniedzy na koncie oszczednosciowym, opodatkowanym, po to zeby przed 15 kwietnia nastepnego roku ulokowac je na koncie IRA jako kontrybucje za ubiegly rok. Jezeli ma sie pieniadze na poczatku roku, za ktory chce sie wplacic na IRA, nalezy to zrobic bez zwloki po to, aby te pieniadze juz pracowaly na koncie IRA.
Kiedy nie powinno sie inwestowac w IRA?
Inwestor posiadajacy w pracy subsydiowane przez pracodawce konto emerytalne (np. 401-K) nie powinien zakladac konta IRA kosztem kontrybucji na konto w pracy. Dopiero wtedy, gdy wplaci tam cala dozwolona kwote wskazane jest aby wplacal na IRA.
Ile wplacac na konto IRA?
Najlepiej pelna dozwolona przez prawo kwote. Jest to nie wiecej niz $2,000 rocznie na osobe w przypadku tradycyjnych wersji IRA oraz Roth-IRA i $500 w przypadku Education IRA. Jezeli inwestora nie stac na maksymalna kwote moze wplacac mniej np. $250 czy $500 na rok, jezeli tylko instrument finansowy, za pomoca ktorego inwestuje zezwala na tak niskie kwoty. Nie ma obowiazku kontynuowania rocznych kontrybucji, lecz warto to czynic aby zbudowac jak najwieksze konto.
Jaki rodzaj konta IRA jest najlepszy?
Do pierwszego stycznia 1998 roku istnialy dwa konta IRA, czyli Deductible IRA oraz Non-deductible IRA. Wybor byl wiec stosunkowo prosty. Obecnie istnieja cztery konta. Sa to dwa wyzej wymienione, zwane teraz tradycyjnymi, Deductible i Non-deductible IRA, oraz nowoutworzone Roth-IRA i Education IRA. Z chwila wejscia w zycie Roth-IRA nie ma wielkiego sensu korzystanie z Non-deductible IRA. W zwiazku z tym, ze osoby chcace odkladac na emeryture nie beda wplacac na Education IRA, wybor zaweza sie do dwoch typow: Deductible IRA i Roth-IRA. Rodzaj konta powinien byc dostosowany do indywidualnej sytuacji inwestora. Nalezy brac pod uwage jego wiek, dochody obecne i przewidywane dochody po przejsciu na emeryture, a co sie z tym wiaze przedzial podatkowy obecny i przyszly. Z Deductible IRA powinny korzystac kwalifikujace sie do jego posiadania osoby, ktore przewiduja, ze ich dochody po przejsciu na emeryture beda nizsze niz w okresie wplacania na IRA. Wplaty na ten typ IRA sa tax deductible, czyli obnizaja zarobki, a przyrost kapitalu jest tax deferred, czyli nieopodatkowany na biezaco az do momentu pobierania dochodu. Przypomne, ze wplaty sa w calosci tax deductible, gdy inwestor nie jest tzw. active participant, czyli nie posiada konta emerytalnego w pracy. Jezeli jest active participant wplaty moga byc odpisywalne w calosci, w czesci lub w ogole w zaleznosci od wysokosci zarobkow. Wyplaty z konta beda opodatkowane, byc moze w nizszym niz obecnie przedziale podatkowym. Z Roth-IRA powinni korzystac ci, ktorzy uwazaja, ze ich obecne dochody sa nizsze od przyszlych spodziewanych dochodow w wieku emerytalnym oraz ci, ktorzy nie kwalifikuja sie do posiadania Deductible IRA. Wplaty na Roth nie sa tax deductible, czyli nie obnizaja podatkow, lecz tak przyrost kapitalu jak i przyszly dochod emerytalny nie beda nigdy (jezeli sie nie zmieni prawo) opodatkowane.
Czy mozna zamienic tradycyjne IRA na Roth-IRA.
Prawo zezwala osobom o rocznych zarobkach netto (AGI) nizszych niz $100,000 w roku na transfer pieniedzy z tradycyjnego konta IRA na Roth-IRA. Niestety, od calej przelewanej kwoty trzeba zaplacic podatki. 10% kary za przedterminowe wybranie z IRA nie obowiazuje. Gdy zamiana nastapi do konca 1998 roku, nalezne podatki mozna bedzie zaplacic w 4 rocznych ratach; jezeli nastapi to po 01.01.99 trzeba bedzie je zaplacic w jednym roku. Transfer na Roth moze byc korzystny dla wielu inwestorow, ktorzy przewiduja, ze ze wzgledu na wyzsze niz obecnie dochody beda po przejsciu na emeryture w wyzszym przedziale podatkowym. Wielu, zafascynowanych faktem, ze na koncie Roth-IRA raz wplacone pieniadze juz nigdy nie beda opodatkowane decyduje sie na transfer, mimo ze nie jest on w ich sytuacji wskazany. Dokladna analiza indywidualnej sytuacji i porada fachowca sa jak najbardziej wskazane.
Czy mozna wplacic na Roth-IRA skladke za rok 1997?
Nie mozna, gdyz Roth-IRA funkcjonuja dopiero od 1 stycznia 1998. Istnieje jednak sposob aby kwote, reprezentujaca niedozwolona skladke za rok 1997 ulokowac na koncie Roth-IRA. Mozna ja wplacic na tradycyjne konto IRA, a nastepnie przetransferowac na Roth. Jezeli kontrybucja na 1997 rok byla non-deductible i nie obnizala podatku, transfer nie bedzie opodatkowany. Transfer kwoty z Deductible IRA, czyli obnizajacej podatki jest opodatkowany, lecz podatek mozna rozlozyc na cztery roczne raty, jezeli transakcja przelewu nastapi przed 01.01.99.
Jak inwestowac pieniadze odkladane na IRA?
W interesie posiadacza konta IRA jest aby instrumenty finansowe i metody inwestowania byly optymalnie dostosowane do jego indywidualnej sytuacji i wymagan, czyli jego wieku, psychiki, oczekiwan co do koncowego wyniku inwestycyjnego i mozliwosci finansowych. Czesto sie zdarza, ze uzywany do pomnazania pieniedzy instrument finansowy nie jest odpowiedni, co ma negatywny wplyw na koncowy wynik inwestycyjny. W przypadku ludzi mlodych jak najbardziej wskazane jest inwestowanie w niegwarantowane, mniej lub bardziej ryzykowne instrumenty finansowe o duzym potencjale zysku. Polecalbym w tym przypadku fundusze powiernicze inwestujace w akcje kompanii, tzw. growth funds lub aggressive growth. Majac 30 lat do emerytury sam nie inwestowalbym w zadne gwarantowane, bezpieczne instrumenty finansowe, gdyz w okresie 30 lat tempo wzrostu byloby zbyt wolne. Lokujac co roku $2,000 na konto w banku, przyrastajace srednio co roku 6% po 30 latach mialbym na koncie $167,604. Jezeli zainwestowalbym te same kwoty na fundusz inwestycyjny o 12% srednim rocznym tempie wzrostu kapitalu, to na moim koncie moglbym miec $540,586. Mysle, ze bedac mlodym warto zrezygnowac z gwarancji oferowanych przez konto bankowe na rzecz szans na wieksze zyski. Wiele funduszy powierniczych moze poszczycic sie zaprezentowanym, a nawet wiekszym tempem wzrostu w podobnym lub nawet o wiele dluzszym okresie czasu. Oczywiscie minione wyniki inwestycyjne nie sa zadnym gwarantem na przyszlosc. Gdybym mial do emerytury nie 30, a 5 lat, jak najbardziej lokowalbym pieniadze na bankowym lub innym bezpiecznym koncie. Oprocz dobrania odpowiedniego instrumentu inwestycyjnego wazne jest dobranie odpowiedniej taktyki inwestowania. Nalezy podjac kroki, ktore umozliwia zmaksymalizowanie zysku przy mozliwie jak najmniejszym ryzyku. Przykladem takiego manewru moze byc wspomniane powyzej wydluzenie okresu inwestycyjnego o ponad rok, gdy zainwestuje sie pieniadze na poczatku roku rozliczeniowego, a nie, jak to sie z reguly dzieje, tuz przed 15 kwietnia roku nastepnego. Innym przykladem jest dywersyfikacja, czyli zmniejszanie ryzyka inwestycyjnego przez rozczlonkowanie kwoty inwestowanej na wiele roznych instrumentow finansowych, po to aby potencjalne straty z jednej inwestycji byly niwelowane przez zyski z innej. Zamiast inwestowac w akcje jednej kompanii, wykupuje sie udzialy w wielu. Jezeli dodatkowo chce sie zminimalizowac ryzyko, mozna ulokowac czesc kapitalu w akcjach, czesc w obligacjach, czesc w papierach wartosciowych itp. Przykladem inwestycji wykorzystujacej zasade dywersyfikacji jest lokowanie kapitalu za posrednictwem popularnych mutual funds, czyli funduszy powierniczych. Inna metoda stosowana w inwestowaniu jest dollar cost averaging, czyli systematyczne, powiedzmy co miesiac, inwestowanie w instrumenty finansowe o zmiennej wartosci niewielkich kwot np. 1/12 z pelnej kwoty przeznaczonej w danym roku na inwestycje. Inwestujac dla przykladu za posrednictwem funduszu powierniczego, czyli mutual fund, co miesiac kupujemy inna ilosc akcji funduszu. Wieksza, gdy ceny spadaja i mniejsza - gdy rosna. Metoda ta jest szczegolnie przydatna, gdy ceny akcji sa wysokie i niekorzystne jest wykupienie akcji za jedna, wieksza kwote. Gdy w przyszlosci bedzie sie sprzedawac akcje kupowane metoda dollar cost averaging, bedzie ich wiecej, niz gdy kupilo sie je za jednorazowa kwote wtedy gdy ceny byly wysokie.
Kiedy mozna rozpoczac wybieranie z konta IRA?
Pobieranie dochodu z tradycyjnego konta IRA nie powinno rozpoczac sie przed ukonczeniem 59 1/2 roku zycia. Przedwczesne wybranie oprocz podatkow pociaga za soba koniecznosc zaplacenia 10% kary. Prawo wymaga tez, aby rozpoczac wyplacanie z konta zanim ukonczy sie 70 1/2 roku zycia co najmniej w minimalnej, ustalonej przez prawo wysokosci. Kara wynosi 50% wymaganej dystrybucji. Z Roth-IRA mozna wybierac pieniadze po uplywie 5 lat od zalozenia, lecz nie wczesniej niz po ukonczeniu 59 1/2 roku zycia. W przeciwienstwie do tradycjnych IRA nie ma w ogole obowiazku wybierania pieniedzy z Roth. W niektorych wypadkach mozna wybierac pieniadze przed ukonczeniem 59 1/2 roku zycia. Od 10% kary zwolnione sa wyplaty tak z Roth-IRA jak i tradycyjnego IRA, gdy pieniadze, w wysokosci do $10,000 przeznaczone sa na kupno pierwszego domu, bez ograniczen gdy przeznaczone sa na studia inwestora albo czlonkow jego rodziny. Nie placi sie rowniez kary, gdy wlasciciel konta umrze, jest niezdolny do pracy, lub jest bezrobotny, na pokrycie rachunkow medycznych, gdy przekraczaja one 7.5% dochodow oraz gdy inwestor, bedac mlodszym niz 59 1/2 zdecyduje sie na systematyczne pobieranie dochodu przez okres nie krotszy niz 5 lat lub do momentu ukonczenia 59 1/2 roku zycia.
Mam nadzieje, ze powyzsze wyjasnienia rozwieja Panstwa watpliwosci dotyczace kont IRA, a takze przyczynia sie do zbudowania zasobniejszego konta emerytalnego.
