Słownik Tematyczny Branży Nieruchomości w Ameryce, część 447
EASEMENT – udogodnienie, służebność: prawo przejazdu lub przechodzenia przez działkę należącą do kogoś innego, lub innego rodzaju przywilej pozwalający na korzystanie w określony sposób z nieruchomości stanowiącej własność kogoś innego. Użycie terminu „udogodnienie” lub „służebność” zależy od tego, która strona korzysta z udogodnienia, a która jest stroną służącą udogodnieniem. Z punktu widzenia właściciela działki, przez którą prowadzi przejazd, udogodnienie to stanowi w rzeczywistości „służebność”, gdyż jest udogodnieniem tylko dla sąsiada korzystającego z przejazdu.
EASEMENT APPURTENANT – udogodnienie gruntowe, służebność gruntowa: udogodnienie dające korzyść właścicielowi działki do korzystania z gruntu sąsiada, na przykład w celu przejazdu do pobliskiego jeziora. Nieruchomość udostępniająca sąsiadowi przywileju przejazdu określana jest jako własność służebna (servient tenement), a samo prawo przejazdu jako służebność gruntowa. Natomiast działka sąsiadująca, której właściciel korzysta z udogodnienia to nieruchomość dominująca (dominant tenement). Udogodnienie gruntowe jest nieodłączną częścią nieruchomości dominującej i jest przekazywane wraz z tytułem własności.
EASEMENT BY CONDEMNATION – udogodnienie / służebność na cele publiczne: udogodnienie, które zostało uzyskane przez rząd lub agencję rządową na cele publiczne w oparciu o zasadę eminent domain (prawo państwa do wykorzystania nieruchomości prywatnej na cele publiczne). Termin condemnation odnosi się do procedury sądowej zainicjowanej przez władze lokalne lub stanowe w celu uzyskania udogodnienia. Właściciel nieruchomości służebnej (servient tenement owner) otrzymuje rekompensatę za spadek wartości własności, przez którą przechodzi easement. Przykładem służebności na cele publiczne może być autostrada przechodząca przez prywatną ziemię.
EASEMENT BY NECESSITY – udogodnienie konieczne, służebność konieczna: prawo do przejazdu przez ziemię należącą do sąsiada, przyznane z konieczności. W odróżnieniu od udogodnienia gruntowego (easement appurtenant), które tworzone jest dla wygody, na przykład w celu dogodnego przejazdu do pobliskiej plaży, udogodnienie konieczne stanowi jedyny sposób dostępu do drogi publicznej. Sytuacja tego typu może zaistnieć w przypadku, kiedy właściciel gruntów sprzedaje część działki bez dostępu do drogi, i kiedy jedyny dostęp do drogi prowadzi przez część działki, która pozostała właścicielowi po sprzedaży. Udogodnienie tego typu jest konieczne, ponieważ wszyscy właściciele muszą mieć prawo do wjazdu i wyjazdu ze swojej nieruchomości (the right of ingress and egress).
EASEMENT BY PRESCRIPTION (inna nazwa: prescriptive easement) – udogodnienie / służebność przez przedawnienie / zasiedzenie: strona starająca się o uzyskanie udogodnienia przez przedawnienie lub zasiedzenie musi wykazać, że nieprzerwanie korzystała z czyjejś własności przez okres ustalony przez prawo (prescriptive period). W zależności od stanu, okres ten wynosi pomiędzy 10 a 21 lat (w Illinois – 20 lat). Służebność gruntowa uzyskana przez przedawnienie często dotyczy własności letniskowych, które są rzadko pilnowane i odwiedzane przez właścicieli. Przykładowo, sąsiad korzystający z czyjejś prywatnej drogi w celu dojazdu na skróty do drogi publicznej może uzyskać udogodnienie po upływie okresu ustalonego przez prawo stanowe pod warunkiem, że korzystał z tej drogi regularnie i nieprzerwanie (continuous use), bez zgody właściciela (adverse use), oprócz właściciela był jej wyłącznym użytkownikiem (exclusive use), oraz że korzystał z niej w sposób jawny i notoryczny (notorious use), tzn. w taki sposób, że na pewno właściciel drogi musiał o tym wiedzieć. Kiedy mija ustawowy termin, korzystanie z udogodnienia bez zgody właściciela ulega przedawnieniu i może uzyskać status udogodnienia bezterminowego. Aby przeciwdziałać uzyskaniu udogodnienia przez przedawnienie / zasiedzenie, właściciel nieruchomości wystawia znak informujący, że korzystanie z jego własności jest dozwolone. Wtedy strona starająca się o udogodnienie nie będzie w stanie spełnić warunku „korzystania bez zgody właściciela” (adverse use).
Zbigniew Pieńkowski–magister filologii angielskiej ze specjalizacją w kulturoznawstwie amerykańskim (Uniwersytet Warszawski, 1994 rok). Tłumacz zawodowy z ponad 20-letnim doświadczeniem. Realtor®, Designated Managing Broker, SFR®, właściciel firmy Caret Realty Inc. Od 2004 roku służy pomocą przy kupnie, sprzedaży oraz najmie nieruchomości.
Tel.: 773-719-3645
E-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Web: www.CaretRealty.com
