Począwszy od 1 lipca 2022 roku aż 70 proc. zadłużenia windykacyjnego zostało usunięte z raportów kredytowych i milionom Amerykanów poprawiła się historia kredytowa. W roku 2023 mniejsze długi medyczne nie będą uwzględniane w kartotekach kredytowych. Powodem jest poprawka do ustawy Fair Credit Reporting Act (FCRA), która pomaga osobom borykającymi się ze spłatą należności za ochronę zdrowia.
Ameryka choruje
Oblicza się, że około 133 miliony Amerykanów – prawie połowa populacji – cierpi na co najmniej jedną chroniczną chorobę, taką jak nadciśnienie, choroby krążenia, artretyzm itp. Do tego doszło 103 miliony osób dotkniętych pandemią, z których ponad milion nie przeżyło.
Amerykańska służba zdrowia przoduje pod względem jakości, ale Stany Zjednoczone to jedno z nielicznych państw wysokorozwiniętych, gdzie stosunkowo duża liczba obywateli nie posiada ubezpieczenia zdrowotnego. Ustawa Affordable Care Act z 2010 roku, zwana Obama Care, problemu tego w pełni nie rozwiązała. Zapewnia ona rządowe dopłaty do składek ubezpieczeniowych dla osób o niskich dochodach, ale osób o większych przychodach przestało być stać na wykupienie prywatnego ubezpieczenia.
Choroba stanowi poważne obciążenie finansowe dla rodziny, a opóźniona spłata rachunków powoduje zepsucie historii kredytowej. Z pomocą przyszedł Kongres, który wniósł zmiany do Fair Credit Reporting Act dotyczące raportowania medycznych długów.
Kto zbiera informacje o tobie
Rachunki medyczne mogą wpłynąć na twoją punktację kredytową, jeśli nie są opłacone przez wiele miesięcy i zostaną przekazane do windykacji (do collection agency). Szpitale, ośrodki zdrowia i lekarze zgłaszają zaległe należności do biur informacji kredytowej.
Biura informacji kredytowej (credit bureaus albo credit reporting agencies), w skrócie zwane biurami kredytowymi, zbierają dane o użytkownikach kredytu i sprzedają je instytucjom udzielającym pożyczek, takim jak banki, kompanie finansowe, sklepy i inni, w celu ułatwienia im podejmowania decyzji kredytowych. Biura kredytowe mają w swoich rejestrach informacje o prawie każdym mieszkańcu USA, który kiedykolwiek pożyczył pieniądze lub kupił coś na kredyt. W Stanach istnieją trzy główne biura kredytowe: Experian, Equifax and Trans Union.
Banki sprawdzają wierzytelność klientów zanim dadzą pożyczkę albo kartę kredytową. Służba zdrowia leczy wszystkich, najchętniej pacjentów z ubezpieczeniem, ale nie oddala nieubezpieczonych chorych, którzy mają obowiązek pokryć należności z własnej kieszeni. Czasami nie są w stanie i tu zaczynają się problemy.
Nowe uprawnienia
Od 1 lipca 2022 r. spłacony dług medyczny nie jest już uwzględniany w raportach kredytowych w Equifax, Experian i TransUnion — nawet jeśli znajduje się w raporcie od kilku lat. To ważna zmiana, bowiem inne długi pozostają w kartotekach do siedmiu lat, mimo tego, że zostały dawno uregulowane.
Ponadto, trzy biura kredytowe wydłużyły czas, po którym dług medyczny w windykacji pojawia się w twojej kredytowej kartotece. Ten okres karencji miał do tej pory sześć miesięcy, ale został przedłużony do jednego roku. Jeśli jesteś w trakcie negocjacji lub spłaty długu medycznego, daje ci to dodatkowy czas na domówienie się ze szpitalem czy z firmą windykacyjną (collection agency) w celu znalezienia rozwiązania, które będzie akceptowalne dla obu stron.
Po trzecie, począwszy od pierwszej połowy 2023 r., trzy agencje biura informacji kredytowej nie będą już uwzględniać w raportach długów medycznych w windykacji poniżej 500 dolarów.
Twoje dotychczasowe prawa
Przy okazji warto wyjaśnić, że Ustawa Fair Credit Reporting Act (Ustawa o rzetelnej sprawozdawczości kredytowej), pierwotnie uchwalona w 1970 roku, daje od dawna amerykańskim konsumentom liczne uprawnienia. Oto najważniejsze z nich.
Masz prawo wglądu do swojej kredytowej kartoteki (file disclosure). Dostaniesz kopię kartoteki za darmo, jeżeli odmówiono ci kredytu (patrz poniżej), jesteś ofiarą kradzieży tożsamości, bezrobotny lub na społecznym zasiłku. Ponadto uprawniony jesteś do jednego darmowego wyciągu w roku z każdego biura kredytowego. Dogodnie możesz to uzyskać w witrynie www.annualcreditreport.com.
Musisz być poinformowany, gdy informacje zawarte w twojej kredytowej kartotece zostały użyte przeciwko tobie. Każda instytucja, która odmówiła ci kredytu, zatrudnienia czy ubezpieczenia musi wskazać biuro kredytowe, skąd wzięła o tobie informacje. Możesz wtedy dostać swój raport kredytowy za darmo.
Masz prawo zakwestionować nieprawidłowe informacje, a biuro kredytowe musi je zweryfikować i naprawić w przeciągu 30 dni. Witryna consumerfinance.gov/learnmore wyjaśnia procedurę. Jednakże biuro może kontynuować publikację negatywnych, ale prawdziwych informacji.
Masz prawo znać swoją punktację kredytową - liczbę szacującą twoją zdolność kredytową. Każde biuro, które tworzy punktację i udostępnia ją bankom, ma obowiązek ci ją wyjawić za pewną opłatą. Wiele finansowych instytucji pokazuje klientom ich punktację FICO za darmo.
Dostęp do twojej kartoteki kredytowej jest limitowany. Biura kredytowe mogą udzielić informacji tylko w uzasadnionych przypadkach: osobom, które rozważają przyznanie ci kredytu, ubezpieczenia, zatrudnienia czy mieszkania.
Informacje do pracodawców mogą być przekazane tylko za twoim pozwoleniem. Zazwyczaj wniosek o pracę zawiera odpowiednią klauzulę. Więcej na: consumerfinance.gov/learnmore.
Biura kredytowe nie mogą publikować przeterminowanych negatywnych informacji. W większości przypadków, po 7 latach negatywne informacje mają być usunięte, a o bankructwie - po 10 latach.
Możesz zostać wstępnie zaklasyfikowany (prescreened) do otrzymania kredytowych czy ubezpieczeniowych ofert. Listy z takimi ofertami muszą zawierać numer telefonu i adres, gdzie możesz zwrócić się, by usunąć swoje nazwisko z takiej listy. Możesz wypisać się z takich ofert dzwoniąc pod numer 1-888-5-OPTOUT (1-888-567-8688).
Wolno domagać się odszkodowania w stanowym lub federalnym sądzie za straty poniesione wskutek zaniedbań biur kredytowych, które stanowiły naruszenie ustawy FCRA.
Jak wyeliminować medyczne zaległości
Możesz podjąć pewne kroki, aby przyszłe rachunki medyczne nie popsuły ci kredytu. Oto kilka sugestii.
Jeżeli masz ubezpieczenie zdrowotne, to wiedz, jak w pełni je wykorzystać. Zapoznaj się ze swoją polisą ubezpieczeniową, upewnij się, co ubezpieczenie pokrywa i kiedy wymaga autoryzacji. Następnie sprawdzaj, czy firma płaci rachunki, które zgodziła się pokryć.
Jeżeli nie masz ubezpieczenia, to korzystaj z pomocy którejś z publicznych klinik, bo tam leczyć się możesz bezpłatnie, albo za cenę zależną od twoich finansowych możliwości. Aby znaleźć publiczną klinikę w swojej okolicy, wejdź na stronę Health Resources and Services Administration: findahealthcenter.hrsa.gov i wpisz swój kod pocztowy.
Nie mając ubezpieczenia, dowiedz się w Billing Departament szpitala, do jakiej formy pomocy możesz się kwalifikować: np. Medicaid czy charity care. Na ogół stany zapewniają jakiś rodzaj pomocy dzieciom i kobietom w ciąży. Informacje na ten temat uzyskać można w wydziale zdrowia danego stanu lub miasta. Wiele szpitali stosuje ruchomą skalę: im mniejszy jest twój przychód, tym mniej zapłacisz.
Negocjuj koszt opieki. Gdy nie stać cię na spłatę rachunków, spróbuj je renegocjować lub poproś o plan płatności. Wiele placówek na to przystaje, bo wolą otrzymać coś niż nic. Jeśli ci się uda, uzyskaj na piśmie nową kwotę, którą jesteś winien, abyś miał dowód na wypadek przyszłego sporu.
Nie bądź dłużny więcej niż 500 dolarów. Od 2023 roku wszystkie długi medyczne poniżej 500 dolarów nie pojawią się w raportach kredytowych z trzech głównych biur.
Jeśli jesteś przytłoczony swoimi rachunkami i nie wiesz, jak postępować, pomyśl o zatrudnieniu rzecznika płatności medycznych. Ten profesjonalista może uporządkować twoje rachunki i spróbować je negocjować w twoim imieniu, a przynajmniej podpowiedzieć, jak to robić. Takie instytucje, jak RIP Medical Debt, HealthWell Foundation, Needy Meds i Patient Advocate Foundation pomagają w spłacie długów medycznych i mają na swoich internetowych witrynach dużo pomocnych informacji.
Elżbieta Baumgartner
Elżbieta Baumgartner jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „Ochrona zdrowia w USA”, “Życie bez ślubu”, „Podręcznik ochrony majątkowej”. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., www.poradniksukces.com
