Sądy powiatu Cook rozpatrują dziennie setki spraw, prowadzą programy sądowe, arbitraże, organizują wycieczki edukacyjne dla młodzieży i wiele innych aktywności związanych z funkcjonowaniem sądu, a także pomagają interesantom.
Dziennie w budynkach sądowych pojawiają się tysiące ludzi: sędziów, adwokatów, osób zainteresowanych, które mają sprawy w sądzie, ich rodzin, członków ławy przysięgłych, pracowników socjalnych, reprezentantów agencji stanowych oraz pracowników sądów i innych biur obsługujących sąd np. biur szeryfa, prokuratora, czy obrońcy.
W związku z narastającą epidemią koronawirusa szef sądów powiatu Cook, sędzia Timothy Evans, wydał rozporządzenie nakazujące przesunięcie wielu spraw na inny termin po 17 maja, ograniczenie ruchu interesantów przychodzących do sądu do niezbędnego minimum, oraz wprowadził system pracy zdalnej.
Większość programów sądowych jest wstrzymana do 17 maja. Do 17 maja biuro szeryfa powiatu Cook nie wykonuje czynności związanych z nakazem eksmisji.
Sędziowie w każdym z sześciu dystryktów sądowych powiatu Cook: Chicago, Skokie, Rolling Meadows, Maywood, Bridgeview, Markham, pracują w systemie rotacyjnym i przeprowadzają tylko sprawy niecierpiące zwłoki. Restrykcje dotyczą liczby osób przebywających na sali.
Sprawy sądowe, które zostały przesunięte na termin późniejszy po 17 maja, a zainteresowani o nowym terminie otrzymają powiadomienie pocztą, dotyczą między innymi: odebrania nieruchomości przez bank, tzw. foreclosure, wykroczeń w ruchu drogowym, arbitraży, części spraw cywilnych, których rozwiązanie nie musi być natychmiastowe, gdyż nie dotyczą one bezpośrednio bezpieczeństwa, zdrowia lub życia.
Do 17 maja sędziowie powiatu Cook nie będą udzielali małżeństw.
W normalnym trybie odbywają się przesłuchania dotyczące osób zatrzymanych, w stosunku do których musi być podjęta decyzja o wyznaczeniu kaucji, czy areszcie, etc. Te osoby w świetle prawa muszą stawić się w sądzie. Aby ograniczyć kontakt interpersonalny, część spraw odbywa przy użyciu najnowszych technologii, systemu konferencyjnego Zoom, etc. Kontynuowane są także sprawy wyjątkowe, które muszą być zakończone w wyznaczonym terminie, sprawy dotyczące wydania “order of protection”, gwarantującego osobie poszkodowanej bezpieczeństwo, inne sprawy wymagające niezbędnej interwencji lub dotyczące bezpieczeństwa.
Innym wyzwaniem systemu sprawiedliwości ostatnich dni jest kwestia wybuchu epidemii koronawirusa w więzieniach. W Stanach Zjednoczonych przeszło 2 miliony ludzi osadzonych jest w więzieniach. Część z nich odsiaduje krótkie wyroki do 10 dni, głównie za niewielkie przewinienia lub niemożność wpłacenia kaucji. Więzienie to miejsce, gdzie na małej przestrzeni przebywa bardzo dużo osób, nie tylko odbywających wyroki, ale także pracowników oraz odwiedzających to miejsce.
Żadne więzienie w USA nie testuje więźniów na obecność koronawirusa. Wykryte przypadki to osoby, u których wystąpiły już dolegliwości pozwalające bez wątpliwości potwierdzić chorobę. W powiecie Cook obecnie w więzieniu przebywa przeszło 5,500 osób. Część z nich oczekuje na proces i w świetle prawa do czasu wydania wyroku jest teoretycznie niewinna. Amy Campanelli, obrończyni publiczna powiatu Cook wystosowała petycję do sędziów oraz gubernatora stanu Illinois, JB Pritzkera, o zwolnienie z więzienia w związku z rozwojem epidemii koronawirusa: kobiet w ciąży, osób starszych powyżej 60-tego roku życia, chorych i zarażonych koronawirusem, osób, które nie mogą zapłacić nawet bardzo niskiej zasądzonej kaucji, oraz tych, którym za kilka tygodni i tak kończy się wyrok.
W momencie, kiedy piszę ten artykuł, odbywa się procedura wdrażania podjętych ustaleń, które docelowo pozwolą wyjść na wolność około 1,000 osobom.
Działania tego typu podejmowane są w innych stanach USA, a także na świecie.
W Włoszech na początku wybuchu epidemii zakazano wizyt gości w więzieniach, co doprowadziło do zamieszek, zniszczenia budynków i ucieczki z więzienia kilku osadzonych. W Iranie czasowo wypuszczono na wolność 54 tysiące więźniów. W Los Angeles, powiecie, który w USA posiada największą liczbę osób odbywających karę w więzieniu, szeryf Alex Villanueva wypuścił na wolność więźniów, którzy mają mniej niż 30 dni do zakończenia kary, oraz tych którzy czekają na proces z kaucją poniżej 50 tysięcy dolarów.
Prokurator stanowa Baltimore w stanie Maryland Marilyn Mosby postanowiła na czas epidemii nie wnosić zarzutów przeciwko osobom złapanym z narkotykami, trudniących się prostytucją, oddającym mocz w miejscach publicznych. Napisała też petycję do gubernatora Larrego Hogana, aby wypuścił z więzienia i skierował na nadzór osoby powyżej 60-tego roku życia i te, którym do końca odsiadki pozostało tylko kilka tygodni.
Margaret Kulujian – autorka jest koordynatorem programu Restorative Justice w Cook County.
