05-08-2024
„Wszystko jest snem. Wiem, że wszystko jest snem. Zawsze to wiedziałem, odkąd tylko zacząłem śnić, że istnieję: Ten świat nie jest rzeczywisty” (M. Ende, z opowiadania: Cyrk płonie. Publiczność ucieka na łeb).
Dwa różne zbiory opowiadań, dwoje różnych autorów i to samo zapętlenie w czasie, które...
05-08-2024
To starcie stało się jedną z legend polskiego udziału w II wojnie światowej. Trudno powiedzieć, czy zadziałała tu heroiczność samej walki – pod gorącym włoskim niebem, u stóp historycznego klasztoru, a jednocześnie w ciężkich warunkach górskich – piosenka o czerwonych makach, które zamiast rosy piły polską...
05-02-2024
„Kiedy wyruszam w podróż, znikam z map. Nikt nie wie, gdzie jestem. W punkcie, z którego wyszłam, czy w punkcie, do którego dążę? Czy istnieje jakieś „pomiędzy”? Czy jestem jak ten zgubiony dzień, gdy leci się na wschód, i odnaleziona noc, gdy leci się na zachód? […] Myślę też, że świat mieści się w środku, w...
04-25-2024
Zbliżająca się rocznica bitwy o Monte Cassino i udziału 2 Korpusu Polskiego gen. Andersa w zdobyciu kluczowej pozycji na wzgórzu z benedyktyńskim klasztorem jest dobrą okazją do spojrzenia 80 lat wstecz i odpowiedzenia na pytanie: dlaczego Polacy się tam znaleźli i z jakiego powodu bitwa ta zdobyła taką...
04-24-2024
W S Z Ę D Z I E I N I G D Z I E
„Kiedy wyruszam w podróż, znikam z map. Nikt nie wie, gdzie jestem. W punkcie, z którego wyszłam, czy w punkcie, do którego dążę? Czy istnieje jakieś „pomiędzy”? Czy jestem jak ten zgubiony dzień, gdy leci się na wschód, i odnaleziona noc, gdy...
04-16-2024
„Życie to loteria, nigdy nie wiesz, co się wydarzy. Zmiany następują cały czas, w każdej chwili los może się odwrócić. Karta ostrzega, by nie popaść w samozadowolenie, kiedy jesteś na szczycie, ale też radzi mieć nadzieję na poprawę, gdy wszystko idzie nie tak. Życie zawsze podsunie okazję, żeby poczuć...
04-10-2024
Przy okazji dyskusji o genezie wybuchu II wojny i pytań o możliwość realizacji innego scenariusza dla Polski, być może mniej tragicznego w skutkach, zawsze wraca problem potencjalnej współpracy z III Rzeszą.
Od początków 1938 r. niemiecki taran pokojowych podbojów rozpędzał się coraz...
04-10-2024
„Ludzie rzadko zdają sobie sprawę, że konsekwencje ich uczynków nigdy nie dotkną wyłącznie ich. Są jak rozchodzące się po wodzie kręgi po wrzuconym do niej kamieniu, które docierają daleko i kołyszą wszystkim, co się na niej unosi. I zanim tafla na powrót się uspokoi i znieruchomieje, mija dużo czasu. Tylko...
04-02-2024
Kto to jest Kicia Kocia i dlaczego jest gwiazdą? Trudno znaleźć jednoznaczną odpowiedź na ten szalony fenomen popularności uroczej kotki, która zachwyciła młodych, powiedzmy nawet, bardzo młodych czytelników, a raczej słuchaczy, bo przecież czytać o przygodach Kici muszą dwulatkom, trzylatkom i...
03-25-2024
„Wartość człowieka łatwo poznać na łonie natury, gdy się chce odstraszyć ptaki od drzew owocowych, sadza się na nich coś, co przypomina człowieka i nawet tak dalekie podobieństwo, jakie zachodzi między strachem na wróble a człowiekiem, wystarczy, aby napełnić ptaki lękiem” (Søren Aabye Kierkegaard, Albo-albo, Tom...
03-25-2024
Strzały w Krasnogorsku, gdzie uzbrojeni w broń automatyczną i materiały zapalające napastnicy zaatakowali publiczność koncertu w sali widowiskowej, wstrząsnęły Rosją i całym światem. Śmierć poniosło 137 osób. Choć niektórzy chcą oskarżyć o zbrodnie Ukrainę, a inni widzą tu operację typu „false flag” pod...
03-20-2024
“Miłość, o co mi chodzi z takim słowem, bo jeśli istnieje jakieś słowo, które nic nie znaczy, to właśnie to słowo”.
Wielopoziomowość znaczeniowa krótkiego testu Jona Fosse’go, Białość, każe nam skupić się na odkrywaniu, tego jest, ale jakby tego nie było. Jeśli tego nie zrobimy, zostaniemy z nikłym w sensy...
03-12-2024
Przy okazji przypominania o heroicznych kartach polskiej historii dochodzi też do ponownego naświetlenia tych mniej chlubnych. Tak jest przy okazji filmu fabularnego pt. „Biała odwaga”, który na nowo ukazał wątek okupacyjnej historii Podhala, jakim była (powiedzmy to: nieliczna) kolaboracja górali z...
03-12-2024
„W mrocznych i zabawnych opowieściach Samanty Schweblin o ludziach, którzy spadli w przepaść lub zniknęli w dziurze prowadzącej do alternatywnej rzeczywistości, Argentynę odwiedzają bracia Grimm i Franz Kafka”. (J.M. Coetzee)
Szalone, niesamowite, nierealne, tajemnicze, dziwne, niepokojące, okropne,...
03-07-2024
Minęły dwa lata od wybuchu pełnoskalowej wojny ukraińsko-rosyjskiej. Trudno nie myśleć o tym, co dzieje się nad Dnieprem i Dońcem, trudno też nie zastanawiać się, co przyniesie Ukraińcom przyszłość. Historia magistra vitae est – historia jest nauczycielką życia i podsuwa nam scenariusze dalszego przebiegu...
03-05-2024
„W miłości i na wojnie wszystko powinno być jasne. Jasne jak dzień, jako że miłość i wojna rodzą się z ideałów, które i tak łatwo, tak strasznie łatwo poniżyć w imię zwycięstwa” (Opowieść, s. 355)
Ostatnie opowiadanie Conrada zatytułowane „Opowieść” powstało w 1916 roku i jest tekstem, który przyprawia o...
02-28-2024
„Przyglądnij się każdemu człowiekowi z osobna, zastanów się nad ludzkością; nie ma człowieka, którego życie nie miałoby na widoku jutra. Co w tym złego? – pytasz. Nieskończenie wiele. Ludzie bowiem nie żyją, lecz dopiero mają żyć. Wszystko odwlekają. Choćbyśmy się nawet wysilali, to i tak życie nas...
02-23-2024
„Przeżywanie niewysłowionego wydaje się kluczowym ludzkim doświadczeniem wpisanym w dramaturgię Fossego. To, co w życiu każdego z bohaterów ważne, trudne, dotkliwe, piękne, nie zostaje, bo nie może i nie powinno zostać, wypowiedziane” (o tekstach J. Fosse’go)
„[…] może być prawdziwe albo skłamane, każde...
02-13-2024
Tajemny towarzysz (2018), Tajemny wspólnik (1912?), albo Ukryty sojusznik (1924) - w oryginale: The Secret Sharer (1909)
„Tak na morzu, jak i na lądzie mój punkt widzenia jest angielski; ale z tego nie należy wyprowadzać, że stałem się Anglikiem. Tak nie jest. W moim razie homo duplex ma więcej niż jedno...
02-12-2024
Działania wojenne na froncie wojny ukraińsko-rosyjskiej ostatnio nieco zwolniły, ożywiła się jednak dyplomacja i dyskusja publiczna o ewentualnej perspektywie przegranej Kijowa. Są tacy, którzy wzywają do zaprzestania oporu i deklarują, że dzięki swojej „art of deal” zakończą wojnę „w dwadzieścia cztery godziny”....