Agencja Moody’s Ratings obniżyła w piątek ocenę kredytową rządu Stanów Zjednoczonych, uzasadniając swoją decyzję wieloletnimi niepowodzeniami kolejnych administracji w ograniczaniu narastającego długu publicznego. Rating został obniżony z najwyższego poziomu Aaa do Aa1. Mimo że USA wciąż korzystają z silnych fundamentów – takich jak dynamiczna gospodarka i globalna dominacja dolara – Moody’s ostrzega, że długoterminowa kondycja fiskalna kraju znacząco się pogorszyła.
Historyczny moment: żadna agencja nie utrzymuje już najwyższej oceny USA
Po raz pierwszy od ponad wieku żadne z trzech głównych globalnych biur ratingowych nie przyznaje Stanom Zjednoczonym najwyższej, w pełni stabilnej oceny kredytowej. Moody’s było ostatnią agencją, która dotychczas utrzymywała rating Aaa – po tym jak S&P Global Ratings dokonało pierwszej w historii obniżki w 2011 roku, a Fitch Ratings zrobiło to samo w 2023 roku.
Ocena kredytowa państwa odgrywa kluczową rolę w globalnych finansach – wpływa na koszty pożyczek, zaufanie inwestorów oraz ogólne postrzeganie gospodarki. Obniżenie oceny oznacza dla USA potencjalnie wyższe koszty obsługi długu i wzrost niepewności na rynkach finansowych.
Prognozy Moody’s: deficyt, dług i brak reform
W oficjalnym komunikacie Moody’s – kierowane przez głównego ekonomistę Marka Zandiego – przewiduje, że deficyt federalny wzrośnie z 6,4% PKB w 2024 roku do niemal 9% do roku 2035. Główne przyczyny to rosnące koszty obsługi długu, wydatki na świadczenia społeczne i wolny wzrost dochodów budżetowych.
Promocja
Moody’s ostrzega również, że przedłużenie cięć podatkowych z 2017 roku, wprowadzonych przez administrację Donalda Trumpa i będących obecnie priorytetem republikańskiego Kongresu, zwiększyłoby deficyt podstawowy USA o dodatkowe 4 biliony dolarów w ciągu najbliższych dziesięciu lat.
Polityczny impas pozostaje główną przeszkodą dla reformy fiskalnej, ponieważ republikanie sprzeciwiają się podwyżkom podatków, a demokraci cięciom wydatków. To patowe podejście blokuje możliwość przeprowadzenia skutecznych reform fiskalnych.
Trzy główne agencje kredytowe
Trzy główne agencje ratingowe - Moody's Investors Service, S&P Global Ratings i Fitch Ratings - odgrywają kluczową rolę w ocenie wiarygodności kredytowej suwerennych państw, w tym Stanów Zjednoczonych. Agencje te przyznają oceny, które wpływają na koszty pożyczek, zaufanie inwestorów i globalne postrzeganie gospodarcze. Najwyższa ocena kredytowa oznacza niskie ryzyko dla inwestorów, podczas gdy obniżenie może prowadzić do wzrostu kosztów pożyczek i niestabilności finansowej.
Przez dziesięciolecia Stany Zjednoczone utrzymywały najwyższy możliwy rating od wszystkich trzech agencji, co odzwierciedlało siłę gospodarczą i stabilność polityczną kraju. Ten obraz zmienił się w 2011 roku, gdy S&P obniżyło rating do AA+ po napięciach wokół limitu zadłużenia. Fitch poszło w ich ślady w 2023 roku, wskazując na osłabienie kondycji finansów publicznych i chroniczne konflikty polityczne. Moody’s, ostatnia agencja, która trzymała się oceny Aaa, właśnie dołączyła do tej listy.
Moody's, założona w 1909 r., jest najstarszą z trzech i została stworzona, aby zapewnić inwestorom niezależną analizę ryzyka obligacji. S&P, założona w 1860 r., a później połączona w obecną formę, jest znana ze swojej wpływowej roli w indeksach rynkowych i ratingach. Fitch, założona w 1914 r., jest najmniejszą z trzech, ale nadal szeroko rozpoznawaną na rynkach finansowych. Razem te agencje mają ogromny wpływ na globalne finanse, a ich ostatnie oceny USA odzwierciedlają rosnący niepokój o poziom zadłużenia i niestabilność polityczną.
Reakcje polityczne
Decyzja Moody’s wywołała lawinę komentarzy w mediach społecznościowych. Strateg Partii Demokratycznej Chris Jackson napisał na platformie X (dawniej Twitter): „PILNE: Moody’s właśnie obniżył rating kredytowy USA z Aaa do Aa1 – po raz pierwszy w historii. Tak, to ostatnia duża agencja, która nas jeszcze nie zdegradowała za czasów Trumpa. Kto się jeszcze cieszy z tego 'gospodarczego zwycięstwa'?”
Z kolei Steven Cheung, doradca prezydenta Trumpa i dyrektor ds. komunikacji Białego Domu, skomentował: „Mark Zandi, główny ekonomista Moody’s, to doradca Obamy i darczyńca Clintona, który od 2016 roku jest zagorzałym przeciwnikiem Trumpa. Nikt nie traktuje jego 'analiz' poważnie. Wielokrotnie się mylił”.
Eksperci ostrzegają, że decyzja Moody’s może mieć dalekosiężne konsekwencje. Rosnące koszty obsługi zadłużenia, napięcia polityczne i brak kompromisu w Kongresie mogą dalej podkopywać zaufanie inwestorów. WTTC i inne organizacje gospodarcze już wcześniej ostrzegały, że USA zmierzają w niebezpiecznym kierunku fiskalnym.
Obniżenie ratingu to nie tylko sygnał dla rynków – to również wezwanie do działania dla polityków w Waszyngtonie. Bez reform i politycznego przywództwa amerykańska gospodarka może wkrótce zapłacić jeszcze wyższą cenę.
