Wbrew popularnemu przekonaniu, święta federalne nie oznaczają automatycznego dnia wolnego dla wszystkich pracujących w Stanach Zjednoczonych. System amerykański różni się od znanych nam z Europy zasad, gdzie dzień ustawowo wolny to dzień, w którym większość społeczeństwa nie pracuje.
Kto ma wolne z urzędu?
Federalne święta – a jest ich w roku jedenaście – to dni, w które administracja rządu federalnego jest zamknięta. To oznacza, że urzędnicy, pracownicy agencji federalnych czy instytucji podlegających bezpośrednio Waszyngtonowi dostają tego dnia płatne wolne. W praktyce oznacza to m.in. zamknięte urzędy pocztowe, sądy federalne, biura paszportowe czy niektóre muzea.
Jednak system federalny zakłada dużą autonomię stanów oraz sektorów gospodarki. Pracownicy stanowi czy lokalni, a także ci zatrudnieni w sektorze prywatnym, nie mają gwarantowanego prawa do wolnego dnia.
W sektorze prywatnym decyduje szef
Jeśli chodzi o pracowników prywatnych firm, prawo pozostawia decyzję wyłącznie w gestii pracodawców.
To, czy musisz pracować w taki dzień jak 4 lipca, zależy wyłącznie od twojego pracodawcy. Nawet jeśli pracujesz dla dużej, międzynarodowej korporacji, wolne z okazji 4 lipca nie jest obowiązkowe.
Nie ma również obowiązku wypłaty wynagrodzenia za nieprzepracowany dzień. Zgodnie z ustawą Fair Labor Standards Act (FLSA), pracodawca musi płacić tylko za czas rzeczywiście przepracowany. Oznacza to, że nawet jeśli firma daje wolne w święto federalne, nie musi za nie płacić – chyba że przewiduje to umowa lub wewnętrzny regulamin.
Święta jako benefit
Na szczęście większość pracodawców traktuje dni wolne jako część świadczeń pracowniczych, wliczając je do tzw. pakietu benefitów. W ten sposób chcą przyciągnąć i zatrzymać pracowników. Pracownicy biurowi, zatrudnieni w korporacjach, zazwyczaj mają wolne w większość federalnych świąt, w tym 4 lipca, Thanksgiving, Memorial Day czy Boże Narodzenie.
Gorzej wygląda sytuacja w branżach, które funkcjonują niezależnie od kalendarza – w handlu, gastronomii, opiece zdrowotnej czy transporcie. Wiele osób pracuje w święta na normalnych zasadach lub z dodatkiem do wynagrodzenia – jeśli pracodawca przewiduje taki bonus.
W praktyce więc 4 lipca może wyglądać bardzo różnie. Urzędnicy federalni będą mieć wolne, podczas gdy ich współmałżonkowie mogą tego dnia pracować.
Przypomnijmy listę świąt federalnych w USA:
- Nowy Rok – 1 stycznia
- Urodziny Martina Luthera Kinga Jr. – trzeci poniedziałek stycznia
- Dzień Prezydentów – trzeci poniedziałek lutego
- Memorial Day – ostatni poniedziałek maja
- Juneteenth – 19 czerwca (dodane w 2021 r.)
- 4 lipca – Dzień Niepodległości
- Labor Day – pierwszy poniedziałek września
- Columbus Day / Indigenous Peoples’ Day – drugi poniedziałek października
- Veterans Day – 11 listopada
- Thanksgiving – czwarty czwartek listopada
- Boże Narodzenie – 25 grudnia