Gubernator stanu Illinois JB Pritzker podpisał w piątek ustawę, która czyni Illinois dwunastym stanem w USA dopuszczającym tzw. medyczną pomoc w zakończeniu życia, czyli możliwość uzyskania recepty na lek prowadzący do śmierci w przypadku nieuleczalnej choroby. Nowe prawo nosi nazwę End-of-Life Options for Terminally Ill Patients Act (SB 1950) i znane jest również jako „ Deb’s Law”.
Ustawa przeszła przez legislaturę niewielką większością głosów. Izba Reprezentantów Illinois zatwierdziła ją w maju, Senat w październiku, a 25 listopada dokument trafił na biurko gubernatora. Podpis Pritzkera oznacza, że Illinois staje się pierwszym stanem na Środkowym Zachodzie, który wprowadza takie rozwiązanie.
Prawo daje dorosłym, psychicznie zdolnym do podejmowania decyzji pacjentom z nieuleczalną chorobą, którym lekarze dają sześć miesięcy życia lub mniej, możliwość wystąpienia o receptę na lek, który zakończy ich życie. Warunkiem jest pełna świadomość pacjenta oraz spełnienie szeregu rygorystycznych procedur.
Podczas lutowych przesłuchań legislacyjnych zwolennicy ustawy dzielili się osobistymi historiami związanymi z bliskimi, którzy w innych stanach, gdzie takie przepisy już obowiązują, skorzystali z tej możliwości. Opowieści te odegrały istotną rolę w debacie, która od początku budziła silne emocje.
Do samego końca zarówno zwolennicy, jak i przeciwnicy kontrowersyjnej regulacji intensywnie starali się wpłynąć na decyzję gubernatora. Medyczna pomoc w umieraniu - nazywana też wspomaganym samobójstwem lub „godnym umieraniem” - jest obecnie legalna w dwunastu stanach, a kolejne osiem rozważa przyjęcie podobnych przepisów.
Po podpisaniu ustawy JB Pritzker podkreślił, że ogromne wrażenie zrobiły na nim historie mieszkańców Illinois oraz ich rodzin, zmagających się z wyniszczającymi chorobami terminalnymi. Jak zaznaczył w oficjalnym oświadczeniu, poruszyło go zaangażowanie tych osób w walkę o wolność wyboru i godność u kresu życia, nawet w obliczu osobistego cierpienia.
Zwolennicy nowego prawa argumentują, że daje ono pacjentom możliwość odejścia na własnych warunkach w sytuacji, gdy dalsze leczenie nie daje już szans na przeżycie. Przeciwnicy odpowiadają, że ustawa w istocie legalizuje „samobójstwo sankcjonowane przez państwo” i budzi poważne wątpliwości etyczne.
Przepisy wprowadzają liczne zabezpieczenia. Dwóch niezależnych lekarzy musi potwierdzić, że pacjent cierpi na chorobę terminalną i umrze w ciągu sześciu miesięcy. Prośba o lek musi zostać złożona zarówno ustnie, jak i pisemnie, a sam preparat musi być przyjęty przez pacjenta samodzielnie. Prawo wymaga również, aby osoba decydująca się na tę formę pomocy została w pełni poinformowana o wszystkich dostępnych opcjach opieki u kresu życia, w tym o leczeniu paliatywnym, hospicjum, opiece komfortowej i metodach łagodzenia bólu.
Ustawa nosi imię Deb Robertson, byłej pracownicy socjalnej z Lombard, która zmagała się z agresywną postacią raka neuroendokrynnego. Od 2022 roku była jedną z najbardziej rozpoznawalnych twarzy ruchu na rzecz medycznej pomocy w umieraniu w Illinois i odegrała kluczową rolę w doprowadzeniu do uchwalenia prawa.
Poza Illinois, medyczna pomoc w umieraniu jest obecnie legalna m.in. w Kalifornii, Kolorado, Delaware, na Hawajach, w Montanie, Maine, New Jersey, Nowym Meksyku, Oregonie, Vermont i stanie Waszyngton.
Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj
