Już drugi rok z rzędu wskazówki Zegara Zagłady (Doomsday Clock) pozostają w pozycji 100 sekund przed północą – najbliżej w 73-letniej historii funkcjonowania zegara.
„Covid-19 nie zniszczy ludzkości, ale pandemia powinna być dla nas sygnałem ostrzegawczym” – twierdzą członkowie Bulletin of the Atomic Scientists.
Czym jest Zegar Zagłady?
To symboliczny projekt przypominający tradycyjny zegar, dzięki któremu można sprawdzić aktualny stopień zagrożenia dla istnienia ludzkości. Stworzyły go w 1947 roku osoby związane z pozarządową organizacją Bulletin of the Atomic Scientists (BAS), w działalność której zaangażowani są naukowcy z Uniwersytetu Chicago. Im bliżej północy znajduje się wskazówka, tym większa szansa nastąpienia końca świata. Zegar jest aktualizowany co roku, naukowcy przesuwają jego wskazówkę w zależności od sytuacji. Do apokalipsy może doprowadzić wiele czynników, np. zmienna sytuacja międzynarodowa, zmiany klimatyczne bądź wszelkiego rodzaju zagrożenia związane z technologią nuklearną.
Bulletin of the Anatomic Scientists ujawniło tegoroczną – niezmienioną pozycję zegara w środę rano. Nie udało się poczynić znaczących postępów w łagodzeniu zagrażających cywilizacji zagrożeń broni jądrowej i zmian klimatycznych, a pandemia Covid-19 była sygnałem ostrzegawczym, że rządy krajowe i organizacje międzynarodowe nie są przygotowane do radzenia sobie z globalnym kryzysem – twierdzi Rachel Bronson, prezes i dyrektor generalna Bulletin of the Atomic Scientists.
„Pandemia ujawniła, jak nieprzygotowane i niechętne są kraje i systemy międzynarodowe do radzenia sobie z globalnymi sytuacjami kryzysowymi. W obecnym czasie prawdziwego kryzysu rządy zbyt często zrzekały się odpowiedzialności, ignorowały porady naukowe, nie współpracowały i nie komunikowały się skutecznie, a co za tym idzie, nie były w stanie chronić zdrowia i dobrobytu swoich obywateli”.
Oprócz problemu pandemii, światowe supermocarstwa w dalszym ciągu modernizują swoje arsenały nuklearne, a rozmowy dotyczące kontroli zbrojeń utknęły w martwym punkcie. „Wir” dezinformacji utrudnia dokładne przekazywanie informacji o zagrożeniach ogółowi społeczeństwa, a według członków Bulletin of the Atomic Scientists, w kwestiach zmian klimatycznych znajdujemy się na niebezpiecznym rozdrożu. Lekceważenie nauki i rozpowszechnianie teorii spiskowych, często przez polityków, będzie tylko nadal osłabiać zdolność ochrony ludzi przed przyszłymi zagrożeniami.
„Nie możemy sobie pozwolić na marnowanie czasu” – powiedziała Ellen Johnson Sirleaf, współprzewodnicząca niezależnego panelu WHO ds. gotowości i reagowania na pandemię. „Przyszłe pokolenia nie zrozumieją ani nie wybaczą naszej bezczynności”.
Pozytywnym punktem jest niewątpliwie to, że wskazówki Zegara Zagłady nie zostały przesunięte jeszcze bliżej północy – dodała Bronson.
Członkowie Science and Security Board uważają, że największe zagrożenie dla ludzkości stanowi jej własna działalność. W związku z tym Bronson powiedziała: „Możemy to naprawić”.
„Wciąż wierzymy, że ludzie są w stanie poradzić sobie z zagrożeniami, jakie stwarza nowoczesna technologia, nawet w czasach kryzysu” – twierdzi organizacja. „Ale jeśli ludzkość ma uniknąć egzystencjalnej katastrofy – takiej, która przyćmiłaby wszystko, co do tej pory widzieliśmy – przywódcy musza o wiele lepiej przeciwdziałać dezinformacji, uwzględniać naukę i współpracować w celu zmniejszenia globalnego ryzyka”.
Pierwotnym ustawieniem Zegara Zagłady z roku 1947 było za siedem dwunasta. Rok później nastąpiły rosyjskie próby atomowe, co pogorszyło sytuację międzynarodową. Znalazło to swoje odzwierciedlenie także na Zegarze Zagłady, którego wskazówki przesunęły się o 4 minuty i wskazywały godzinę 23:57. Ciekawostką jest fakt, że najdalej, bo całe 17 minut od zniszczenia świata wskazówki znajdowały się w roku 1991 r., po zakończeniu zimnej wojny i podpisaniu układu START1. W 2018 zegar pokazywał godzinę 23:58 i ta sytuacja nie uległa zmianie także w roku kolejnym. W 2020 było już gorzej i taka sama sytuacja utrzymuje się obecnie. Aktualne ustawienie wskazówek zegara powinno być wskazówką i przestrogą dla ludzi na całym świecie.
jm
