Po rozpoczęciu inwazji prezydenta Władimira Putina na Ukrainę, fala sankcji ze strony Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych oraz odpływ zagranicznych firm i inwestorów sprawiły, że Rosja została odizolowana i ograniczona gospodarczo. Do tej pory żaden kraj nie stanął w obliczu tak wielkiego globalnego zamrożenia. Rosyjska giełda pozostaje zamknięta. Rubel jest wart mniej niż jeden cent, a zachodnie firmy uciekają.
Upadek rubla
Przez kilka dni przy bankomatach w Rosji ustawiały się długie kolejki, a ludzie w pośpiechu wypłacali gotówkę - zarówno w walucie obcej, jak i w rublach - w obawie przed załamaniem się systemu bankowości elektronicznej. Wartość rubla spadła do rekordowo niskiego poziomu, a wielu Rosjan obserwowało, jak oszczędności ich życia tracą na wartości.
Rosyjski bank centralny podwoił główną stopę procentową z 9.5 do 20 proc. po tym, jak USA i ich sojusznicy zamrozili większość rezerw walutowych, które normalnie zostałyby wykorzystane do wsparcia rubla. W zeszłym tygodniu korespondenci "Moscow Times" informowali, że moskiewskie banki i bankomaty nie wydają już euro, ani dolarów. Tymczasem rosyjskie Ministerstwo Finansów nakazało podmiotom prowadzącym obrót z zagranicą sprzedaż 80 proc. przychodów w walutach obcych.
Ponadto, jak donosi Wall Street Journal, Putin zakazał obywatelom Rosji przesyłania pieniędzy za granicę. Kreml rozprawia się także z publicznymi wyrazami sprzeciwu wobec tego, co rząd nadal nazywa "operacją specjalną" na Ukrainie. Rosyjskie organizacje informacyjne - a nawet podobno rosyjska Wikipedia - są karane grzywnami i grozi im blokada za użycie słowa "wojna" w relacjach o kryzysie militarnym. Na protestach antywojennych aresztowano prawie 7,000 osób.
Ceny rosną, a ludzie robią zapasy
Rosyjscy kupujący zauważają wczesne podwyżki cen niektórych produktów, zwłaszcza sprzętu elektronicznego i AGD. Po ogłoszonych sankcjach kraj co prawda zwiększył produkcję, głównie żywności, jednak ludzie nadal są uzależnieni od technologii, leków i innych produktów importowanych. Ogromna niepewność popycha mieszkańców do gromadzenia zapasów.
„Ostatnie kilka dni wygląda u nas tak, jak w Boże Narodzenie” - powiedział na łamach Financial Times jeden ze sprzedawców w sklepie z elektroniką. "Ludzie kupują, mimo że co kilka godzin podnosimy ceny w zależności od sytuacji na rynku walutowym".
Kilka największych sieci supermarketów w Rosji zgodziło się ograniczyć podwyżki cen do poziomu nie wyższego niż 5 procent na produkty takie jak nabiał, pieczywo, cukier i niektóre warzywa - podała rosyjska państwowa agencja informacyjna TASS. Rosjanie już od dłuższego czasu borykają się z rosnącą inflacją i znacznym wzrostem produktów spożywczych z powodu zakłóceń w łańcuchu dostaw, spowodowanych pandemią. Teraz sytuacja wygląda dużo gorzej.
Rosjanie nie mogą wrócić do kraju
Duża część krajów, w tym USA, zamknęła przestrzeń powietrzną przed Rosją, co w konsekwencji doprowadziło do tego, że mnóstwo Rosjan utknęło na obcym terytorium.
Według danych Związku Operatorów Turystycznych Rosji, za granicą przebywa ponad 150 tys. Rosjan, z czego ponad 27 tys. osób znalazło się w krajach, w których obecnie jest problem z przylotem do Federacji Rosyjskiej. Na samych Karaibach utknęło ich kilkanaście tysięcy.
Paraliż bankowy
Wielu Rosjan, którzy pracują dla zagranicznych firm, martwi się o to, czy otrzymają swoje wynagrodzenie. Siedem wiodących rosyjskich banków zostało wykluczonych z międzybankowego systemu SWIFT. Podobny niepokój ogarnął osoby spoza Rosji, które otrzymują przelewy z tamtego kraju.
Visa i Mastercard zablokowały dostęp do swoich sieci płatniczych rosyjskim instytucjom finansowym objętym sankcjami. Rosyjskie władze twierdzą, że karty płatnicze działają w kraju, ale nie można ich używać na zagranicznych stronach internetowych - podała państwowa agencja informacyjna RIA Novosti.
Bojkot międzynarodowych firm
Z jakiekolwiek współpracy z Rosją wycofują się firmy ze wszystkich branży. Producenci samochodów i części samochodowych w tym szwedzkie Volvo, brytyjski Jaguar, Land Rover i amerykański Ford. Sprzedaż aut na rynku rosyjskim wstrzymał także General Motors. ASOS, Nike, Apple i Nokia zamknęły swoje sklepy internetowe, a największe światowe linie żeglugowe, MSC i Maersk, zawiesiły przewozy kontenerów do i z Rosji. Samolotowe giganty Boeing i Airbus wstrzymały dostawy części i wsparcia dla rosyjskich linii lotniczych. Swoją działalność zawiesiły także koncerny paliwowe ExxonMobil, British Petroleum oraz Shell. Koncern Siemens ogłosił, że wstrzymuje wszystkie swoje nowe projekty, a także wszystkie swoje dostawy do Rosji. Usługi kurierskie wycofały DHL, UPS i Fedex. Sytuacja jest dynamiczna i wiele kolejnych firm decyduje się na podobne kroki.
Międzynarodowi artyści i organizacje również wprowadziły swoje własne ograniczenia. Disney, Warner Bros. i Paramount wstrzymują premiery kinowe nowych filmów w Rosji. Platforma streamingowi Netflix wstrzymała realizację wszystkich rosyjskich projektów oraz zrezygnowała z nabywania praw do rosyjskich produkcji.
Zespoły muzyczne i soliści, w tym Franz Ferdinand, Nick Cave i Green Day, wycofali się z planowanych koncertów w tym kraju. Festiwal filmowy w Cannes i konkurs piosenki Eurowizji uniemożliwiły rosyjskim delegacjom występy tej wiosny.
Rosja została także zawieszona przez europejską (UEFA) i światową (FIFA) federację piłkarską.
al
