Od wyboru ławy przysięgłych w środę ruszył długo oczekiwany proces Jasona Van Dyke'a, byłego chicagowskiego policjanta oskarżonego o zastrzelenie 17-letniego Laquana McDonalda w 2014 r. Van Dyke nie przyznaje się do winy.
To sprawa, która została nagłośniona niemal na całym świecie po sądowym nakazie upublicznienia nagrania zarejestrowanego policyjną kamerą w miejscu zdarzenia, przy 4100 South Pulaski Road w Chicago ok. 10 w nocy w dniu 20 października 2014 r.
Opinię publiczną zaszokowało to, jak Van Dyke wielokrotnie strzela w kierunku McDonalda, leżącego po pierwszych strzałach na ulicy. Czarnoskóry nastolatek odchodził wtedy od policyjnych samochodów. Wcześniej 17-latek zachowywał się agresywnie.
Miał przy sobie nóż, którego pomimo wezwania funkcjonariuszy nie rzucił. Policja otrzymała wezwanie, bo według świadków próbował włamać się do zaparkowanych samochodów.
Funkcjonariusz Van Dyke oddał 16 strzałów w ciągu 14 sekund i w momencie, gdy przeładowywał broń, stojący obok inny policjant zwrócił mu uwagę, by przestał.
Jason Van Dyke został oskarżony o morderstwo pierwszego stopnia w listopadzie 2015 roku. W tym samym dniu na zalecenie sędziego powiatu Cook zostało upublicznione nagranie ukazujące moment śmierci Laquana McDonalda.
Sprawa doprowadziła do protestów, głównie czarnoskórych mieszkańców miasta. Burmistrz Rahm Emanuel zmusił do rezygnacji ówczesnego komendanta policji, Garry'ego McCarthy'ego, a wyborczą porażkę poniosła zajmująca wtedy stanowisko prokurator stanowej w powiecie Cook, Anita Alvarez.
Chicagowski departament policji został też objęty śledztwem federalnym. Po 13-miesięcznym postępowaniu Departament Sprawiedliwości opublikował raport, w którym zarządzono wprowadzenie reformy, by wyeliminować wszelkie przypadki nadużywania siły przez policję czy rasizmu.
Na sali sądowej w procesie Jasona Van Dyke'a liczyć będą się następujące osoby:
Sędzia Vicent Gaughan
Sędzia powiatu Cook, Vicent Gaughan, który prowadzi proces Jasona Van Dyke'a, znany jest ze sprawy o pornografię dziecięcą wytoczoną R. Kelly'emu. Prowadził proces oskarżonych ws. masakry w restauracji Brown's Chicken. Gaughan sędzią jest 1991 roku.
Prokurator Joseph McMahon
Prokurator stanowy w powiecie Kane, Joseph McMahon, został wyznaczony na oskarżyciela w procesie Van Dyke'a. Sędzie Gaughan zgodził się na powołanie specjalnego prokuratora po tym, jak Anita Alvarez, była prokurator stanowa w powiecie Cook, wycofała się z tej sprawy. McMahon prokuratorem w powiecie Kane jest od listopada 2010 roku. Zanim został mianowany, prowadził prywatną praktykę.
Obrońca Daniel Herbert
Herbert jest adwokatem Van Dyke'a. Jest byłym policjantem z Chicago, byłym prokuratorem w powiecie Cook. Jako prawnik reprezentował w przeszłości związek zawodowy chicagowskich policjantów (Fraternal Order of Police).
Tina Hunter, matka Laquana McDonalda
Sędzia Vincent Gaughan orzekł, że Hunter może zastosować się do wezwania do sądu, czego domaga się obrona, lub nie uczestniczyć w rozprawach. Pojawiła się w sądzie, ale zanim zaczęła zeznawać sędzia zarządził, by wszyscy oprócz stron procesu, opuścili salę sądową, by opinia publiczna i media nie słyszały jej zeznań.
Jason Van Dyke
Jason Van Dyke urodził się 1978 roku w Hinsdale i dorastał na tych zachodnich przedmieściach. Jest żonaty i ma dwoje dzieci. Tiffany Van Dyke powiedziała w wywiadzie udzielonym "Chicago Tribune", że jej mąż nie dorastał z marzeniem, że chce zostać policjantem. Zamierzał pójść w ślady swojego ojca i pracować w handlu, ale zmienił plany. Zaczął interesować się wojskiem i wymiarem sprawiedliwości, a po college'u zdecydował, że wstąpi do policji. Do egzaminu na policjanta w Chicago przystąpił w 2000 roku.
Akademię policyjną ukończył w 2002 roku. W 2012, pracując już w pełnym wymiarze godzin, Van Dyke zdobył licencjat z zakresu prawa kryminalnego na St. Xavier University.
W czasie kilkunastu lat pracował głównie w nocy, patrolując dzielnice o wysokiej przestępczości, w tym Englewood i Chicago Lawn.
Janson Van Dyke otrzymał 53 wyróżnienia w czasie swojej kariery w chicagowskiej policji.
"Nigdy nie był uważany brutalnego człowieka" - powiedział w rozmowie udzielonej "Chicago Tribune" Richard Aztlan, były sierżant, który do odejścia na emeryturę w 2010 roku nadzorował pracę Van Dyke'a. Ale skarg na niego było wiele, chociaż nigdy nie został pociągnięty do odpowiedzialności dyscyplinarnej za swoje zachowanie. Przeciwko Van Dyke'owi złożono trzy pozwy. W czwartym, dotyczącym strzelaniny, w której zginął McDonald, miasto wypłaciło rodzinie $5 milionów na mocy ugody, zanim jeszcze został złożony pozew.
W październiku 2009 roku ława przysięgłych sądu federalnego przyznała $350,000 odszkodowania czarnoskóremu kierowcy za obrażenia, jakich doznał w czasie rutynowego drogowego zatrzymania. Miasto zawarło też $100-tysięczną ugodę w innej sprawie dotyczącej Van Dyke'a i jeszcze innego funkcjonariusza. Darren Clemons został aresztowany w związku z interwencją dotyczącą przemocy domowej. Czarnoskóry mężczyzna twierdził, że został dotkliwie pobity przez policjantów, kiedy był skuty kajdankami.
Prawnik Van Dyke'a twierdził, że miasto po prostu zakończyło sprawę ugodą, aby jej się pozbyć, bo dotyczyła jego klienta - "najbardziej zniesławionego chicagowskiego policjanta". Wśród 20 złożonych oficjalnych skarg na funkcjonariusza Van Dyke'a jedenaście dotyczyło użycia przez niego siły.
Po oskarżeniu go o morderstwo pierwszego stopnia w listopadzie 2015 roku Van Dyke spędził sześć dni w więzieniu powiatu Cook. Wyszedł na wolność po wpłaceniu $150,000, czyli 10 proc. kaucji ustalonej na $1,500,000.
W czwartek sędzia Vincent Gaughan podwyższył wysokość kaucji o $2,000. Wniosek w tej sprawie w zeszłym tygodniu złożyli prokuratorzy. Argumentowali, że Jason Van Dyke powinien zostać osadzony w areszcie albo wpłacić wyższą kaucję, ponieważ jego niedawne wywiady z mediami naruszyły nakaz sędziego, aby nie dyskutować publicznie o sprawie. Adwokat Van Dyke'a, Dan Herbert, uważa, że nie miało to miejsca, bo jego klient nie mówił o "dowodach" lub "samej strzelaninie".
.
JT
