Miniony rok zakończył się dla prezydenta aprobatą społeczną w wysokości 43 procent i dezaprobatą na poziomie 53 procent. To niemal odwrócenie wyników z okresu tuż po inauguracji, gdy dezaprobata wynosiła zaledwie 37 procent przy 57 procentowym poparciu.
Kiedy zsumujemy te liczby okazuje się, że negatywne przesunięcie wynosi ponad 30 punktów i jest najwyższym dla jakiegokolwiek prezydenta USA od czasów II wojny światowej. Sprawdźmy więc, jak Joe Biden radził sobie w poszczególnych kategoriach.
Gospodarka: ocena dopuszczalna - D
Kiedy obecny prezydent obejmował urząd, ekonomia powoli wychodziła już z pandemii i niespotykanych dotąd zamknięć oraz ograniczeń. Bezrobocie spadło poniżej 7% z poziomu 14% w kwietniu 2020, gdy wiele biznesów w kraju zmuszonych zostało do całkowitego zamknięcia lub znaczącej redukcji zatrudnienia. Trend ten utrzymał się i dzisiejszy poziom bezrobocia podobny jest do tego z 2019 roku. Dobra wiadomość. Do tego giełda radzi sobie świetnie, osiągając rekordowe poziomy. Kolejna dobra wiadomość. Jednak to inflacja zdominowała nagłówki gazet i serwisy informacyjne w ubiegłym roku.
Administracja nieustannie upierała się w okresie letnim, że inflacja jest „przejściowa” i może w rzeczywistości okazać się pozytywna dla amerykańskiej gospodarki. Szef personelu Białego Domum, Ron Klain, próbował nawet przedstawić inflację i kryzys w łańcuchu dostaw jako problem najbogatszych.
Był to oczywiście niewłaściwy argument, wręcz nie na miejscu, gdyż inflacja najbardziej dotyka najmniej zamożnych, którzy muszą zmierzyć się z rosnącymi cenami żywności, benzyny i ogrzewania domów. Rozpoczynając kolejny rok mamy pewność, że inflacja nie jest przejściowa, a zaburzenia w łańcuchu dostaw mogą potrwać jeszcze długo - jak twierdzi sekretarz ds. transportu, Pete Buttigieg.
Ogólnie rzecz biorąc, inflacja – która jest najwyższa od 40 lat – będzie głównym problemem przed listopadowymi wyborami i długo po nich - przynajmniej według trzech czwartych ekonomistów ankietowanych przez National Association for Business Economics.
Kto jest odpowiedzialny za inflację?
Politycy powiedzą, że inflacja to wina korporacyjnej Ameryki. Korporacyjna Ameryka obwinia rządowe, pandemiczne programy pomocowe, które wpompowały zbyt dużo gotówki w gospodarkę.
W rzeczywistości - mówią ekonomiści - winne są obydwie strony i jeszcze kilka innych czynników, często poza wpływami i zasięgiem polityków i korporacji. Inflacja z natury nie jest złą rzeczą. W Stanach Zjednoczonych przez ostatnie 40 lat (w tym przez większą część obecnego stulecia) żyliśmy z jej idealnie niskim i powolnym poziomem w wysokości około 2%, który towarzyszy dobrze naoliwionej gospodarce napędzanej przez konsumentów. Obecny wzrost cen odzwierciedla powrót gospodarki do stanu gotowości, a ekonomistów i decydentów niepokoi fakt, że ceny wciąż rosną, a płace im nie dorównują.
Przestępczość: ocena dopuszczalna - D
Jeśli chodzi o wyniki administracji w sprawie przestępczości, to nie ma ich zbyt wiele. Prezydent Biden i wiceprezydent Harris (była prokurator generalna Kalifornii) prawie nigdy nie wspominają o przestępczości, choć inni mówią, że jesteśmy świadkami jej epidemii.
Jako prezydent, Biden uczynił powstrzymanie i kontrolowanie pandemii oraz wielobilionowy program Build Back Better swoimi priorytetami. Rzadko, jeśli w ogóle, wspomina o tym, co planuje zrobić, aby zwalczyć problem zwiększonej przestępczości. Mało tego, po objęciu stanowiska wycofał wprowadzony wcześniej program LEGEND, który oferował federalną asystę lokalnym społecznościom w walce z przestępczością. Program przyniósł 6 tysięcy aresztowań. W minionym roku aż 12 miast odnotowało rekordowy wzrost przestępczości, w tym Chicago, ale gdy niektóre poprosiły o pomoc federalną, nie była ona dostępna.
Społeczeństwo to dostrzega. Według ABC News tylko 36 procent Amerykanów aprobuje działania rządu w sprawach przestępczości.
COVID-19: ocena dostateczna - C
Rok 2021, który miał być znacznie lepszy dla kraju pod względem pandemii, zakończył się fatalnie. W grudniu padły prawie wszystkie rekordy zarażeń Covid-19. Niespotykanie długie kolejki do punktów testowania. Brak testów w sklepach. Ponowna groźba zamykania szkół i odwoływania imprez. I choć nie jest winą rządu pojawienie się kilka razy bardziej zaraźliwego wariantu Omikron, czego nie byliśmy w stanie przewidzieć, to administracja miała wiele letnich miesięcy na przygotowanie się na nadchodzącą, zimową falę zachorowań, o czym ostrzegali od dawna eksperci. Zamiast tego skupiono energię na innych projektach i programach w Kongresie.
Here’s the line of cars waiting for free #COVID19 tests on Mill Rd in Milwaukee. And no- I didn’t drive that fast. It’s sped up 4x. pic.twitter.com/qN2ZLkLjJR
— Mike De Sisti (@mdesisti) December 27, 2021
Kolejka do punktu testowego w Milwaukee, WI
Sondaże pokazują, że prezydent ma o 20 punktów procentowych niższe notowania za radzenie sobie z wirusem, choć wciąż są one wyższe, niż w innych dziedzinach. Administracja tłumaczy się tym, że nowy wariant ich zaskoczył, choć środowisko naukowe od dawna ostrzegało przed taką możliwością.
Sytuacja z Omikronem przypomina nieco działania w Afganistanie, gdzie rząd amerykański dopiero zaczynał orientować się w rozwoju sytuacji, gdy Talibowie zajmowali już Kabul. Więc od razu przy okazji:
Afganistan: ocena niedostateczna - F
USA zostawiły setki swoich obywateli i aż 62,000 afgańskich sojuszników poza liniami wroga, zmuszając współpracujące państwa NATO do porzucenia własnych obywateli i sojuszników. Oddano bezpieczeństwo amerykańskich służb na lotnisku w Kabulu w ręce Talibów, co doprowadziło do śmierci 13 Amerykanów w samobójczym ataku. Późniejszy, odwetowy atak dronów nie zabił żadnych terrorystów, ale odebrał życie 10 niewinnym osobom. Po tej największej katastrofie logistyczno-politycznej ostatnich kilkudziesięciu lat przekonywano, że sojusznicy nie mają pretensji, że właściwie nie była to klęska, że wszyscy, którzy chcieli mogli opuścić Afganistan, a poza tym, że żaden z doradców wojskowych nie sugerował pozostawienia na miejscu na czas odwrotu liczącego się kontyngentu wojskowego. Wszystko to okazało się nieprawdą.
Imigracja/granica: ocena niedostateczna - F
Ponad dwa miliony migrantów przybyło nielegalnie do USA w minionym roku. Wygląda na to, że wiceprezydent Harris, której zadaniem było rozwiązanie kryzysu na granicy, nie podołała tej misji i prawie nigdy nie porusza tego tematu. Urzędnicy graniczni są przytłoczeni. Nawet demokratyczni prawodawcy w stanach granicznych domagają się, aby rząd federalny zrobił więcej w celu powstrzymania niekończącego się napływu imigrantów, ale nie mogą nawet uzyskać jasnej odpowiedzi.
W konsekwencji pozytywne oceny pracy administracji w zakresie imigracji, a zwłaszcza rozwiązania problemu na południowej granicy utrzymują się na poziomie poniżej 30 procent.
Za co jeszcze zła ocena?
- Za nieudane decyzje uznaje się zielone światło USA dla gazociągu Nord Stream 2 i brak zdecydowania wobec Rosji i jej działań względem Ukrainy.
- Błędem było forsowanie nakazów szczepień w środku historycznego niedoboru siły roboczej.
- Ukrycie wydatków socjalnych w rekordowych wydatkach na pomoc w ramach pandemii.
Oceny pozytywne
Oczywiście nie wszystkie oceny są negatywne lub zaledwie dostateczne. Zdarzyło się kilka rzeczy, które zaliczyć należy do pozytywnych osiągnięć administracji Joe Bidena. Wśród nich:
- Podpisanie ustawy o infrastrukturze o wartości 1.2 biliona dolarów, przegłosowanej wspólnie przez demokratów i republikanów. W ten sposób dotrzymał nie tylko własnej obietnicy wyborczej, ale składanej przez co najmniej 4 jego poprzedników, włączając w to ostatniego prezydenta. Ustawa zapewni długoterminowe inwestycje w drogi, mosty, porty i szlaki wodne i wiele innych upadających elementów infrastruktury. Niestety, był to jedyny ważny akt prawny, który udało się przyjąć w tym roku.
- Przyjęcie wraz z przywódcami Australii i Wielkiej Brytanii paktu trójstronnego AUKUS, nastawionego na współpracę obronną w regionie Indo-Pacyfiku. Pakt ma na celu przeciwstawienie się chińskiej dominacji w tamtym obszarze świata.
- Dalsze zacieśnianie współpracy z Tajwanem - politycznej i militarnej - mającej na celu przeciwdziałanie chińskim zapędom względem tego kraju.
- Kontynuacja działań wymierzonych w siły Iranu w innych krajach. W 2021 USA dwukrotnie zaatakowało je z powietrza w Iraku i Syrii.
- Biden stał się pierwszym prezydentem, który oparł się tureckiej presji i oficjalnie uznał ludobójstwo Ormian w 1915 roku.
- Odzyskał większość okupu zapłaconego przez Colonial Pipeline rosyjskim hakerom. Po tym, jak firma zapłaciła za odblokowanie systemów komputerowych, które spowodowały poważne niedobory paliwa na wschodnim wybrzeżu, Departament Sprawiedliwości podążył za pieniędzmi i skonfiskował Bitcoiny wartości około 2.3 miliona dolarów.
- Przyspieszył rozprowadzanie w kraju szczepionki na Covid i zainicjował Global Covid Corps, koalicję firm, które będą wspierać wysiłki na rzecz szczepień w krajach rozwijających się.
2022?
Jeśli chodzi o ten rok, sytuacja prawdopodobnie pogorszy się dla Joe Bidena i demokratów. Projekt Build Back Better jest prawie martwy. Partia zdaje się być pogrążona w czymś, co nazwać można wojną domową. Wielu demokratów nie chce nawet, aby Biden ubiegał się o drugą kadencję. Izba Reprezentantów prawdopodobnie wróci pod kontrolę republikanów, którym do osiągnięcia tego brakuje zaledwie 5 miejsc. To samo pewnie wydarzy się w Senacie, obecnie równo podzielonym pomiędzy partie.
na podst. thehill, washingtonpost, realclearpolitics
