8,5 godzinne przemówienie w obronie Medicaid i SNAP
Wszystko wskazuje na to, że jeszcze dziś, w czwartek wieczorem, prezydent Donald Trump podpisze swój sztandarowy One Big Beautiful Bill – ogromną, kontrowersyjną ustawę łączącą obniżki podatków z ostrymi cięciami w programach społecznych oraz wzrostem wydatków na wojsko i imigrację. Głosowanie końcowe w Izbie Reprezentantów zaplanowano na popołudnie, a republikanie przekonują, że mają wystarczającą liczbę głosów, by przegłosować ustawę po raz ostatni, po powrocie jej z Senatu.
Choć teoretycznie wszystko jest gotowe, nie można wykluczyć niespodziewanego zwrotu akcji – sprzeciwu ze strony kilku wciąż niezdecydowanych członków Partii Republikańskiej.
Najwięcej uwagi wokół ustawy poświęca się dziś wewnętrznym tarciom w GOP – niepewnym głosom, kulisom negocjacji i napięciom między frakcjami – natomiast stosunkowo niewiele miejsca zajmują argumenty opozycji. To właśnie dlatego warto przyjrzeć się, co do powiedzenia w tej sprawie ma lider demokratów w Izbie Reprezentantów.
Rekordowe przemówienie: ponad 8,5 godziny sprzeciwu
Hakeem Jeffries rozpoczął wystąpienie o 4:54 rano i mówił nieprzerwanie przez osiem i pół godziny – bijąc rekord najdłuższego przemówienia na sali obrad Izby Reprezentantów. Przekroczył tym samym poprzedni rekord repubikanina Kevina McCarthy’ego, który w 2021 roku przez ponad osiem godzin krytykował ustawę Build Back Better Joe Bidena.
Demokrata skorzystał z tzw. „magicznej minuty”, procedury umożliwiającej liderom partii nieograniczone przemawianie po zakończeniu debaty nad ustawą. Jeffries – otoczony kolegami z klubu – punktował kolejne zapisy ustawy i ostrzegał przed jej konsekwencjami.
„Donald Trump może mieć swoją datę graniczną – 4 lipca. Ale to nie jest moja data. My nie pracujemy dla Donalda Trumpa. Pracujemy dla narodu amerykańskiego” – mówił. „Wstyd dla tej Izby, jeśli ten projekt przejdzie. To nie jest Ameryka. Stać nas na więcej.”
„To dokument niemoralny”
Najostrzejsza krytyka dotyczyła planowanych zmian w programie Medicaid. Według wyliczeń Biura Budżetowego Kongresu (CBO), nowe przepisy mogą sprawić, że niemal 12 milionów Amerykanów straci dostęp do ubezpieczenia zdrowotnego w okresie najbliższych 2 lat.
„Ludzie umrą. Dziesiątki tysięcy, każdego roku. To efekt republikańskiego ataku na opiekę zdrowotną. Nigdy nie myślałem, że stanę na tej mównicy i powiem: to miejsce przypomina miejsce zbrodni” – powiedział Jeffries.
Wskazywał też na cięcia w programie SNAP (pomoc żywnościowa), ograniczenia dotyczące pożyczek studenckich oraz agresywną politykę imigracyjną – wszystko to zawarte w jednej, niemal 900-stronicowej ustawie.
„Budżety to dokumenty moralne. Powinny podnosić ludzi, nie ich przygniatać. A ten republikański budżet jest dokumentem niemoralnym. Dlatego stoimy tutaj – by z całych sił się mu przeciwstawić” – mówił, za co zebrał owację od zgromadzonych demokratów.
Jak scenariusz z „Rodziny Soprano”
Skala ustawy i tempo, w jakim republikanie dążą do jej uchwalenia, budzą kontrowersje nie tylko wśród polityków, ale i komentatorów. Jak zauważył w komentarzu opiniotwórczy magazyn The Atlantic, republikanie w swoim bezrefleksyjnym pośpiechu, by przeforsować deficytową ustawę podatkową o tak ogromnym zasięgu, której nawet sami do końca nie rozumieją, zachowują się jak bohaterowie sceny z popularnego serialu – działając impulsywnie i bez pełnej świadomości konsekwencji: przypominają „grupkę początkujących gangsterów z „Rodziny Soprano”, którzy postanawiają napaść na mafijną grę karcianą, licząc, że zyskają w ten sposób szacunek i miejsce w ekipie. W ostatnim momencie ktoś mówi: ‘Zróbmy to, zanim przestanie działać koks’. A potem wszystko idzie dokładnie tak, jak można się było spodziewać” – czytamy w komentarzu.
Ustawa przewiduje m.in. utrwalenie ulg podatkowych z 2017 roku, nowe ulgi dla napiwków, nadgodzin, seniorów i dzieci, podniesienie progu odliczeń SALT z 10 do 40 tys. dolarów oraz obniżenie podatków dla firm i właścicieli działalności „pass-through”. Jednocześnie tnie wydatki na opiekę zdrowotną, pomoc żywnościową i edukację, a zwiększa środki na mur graniczny, deportacje i wojsko. Koszt całkowity? Minimum 3 biliony dolarów (ang. trillion) nowego długu.
Co dalej?
Planowane jest końcowe głosowanie, które – jeśli zostanie zakończone zgodnie z planem przywódcy republikanów w Izbie – otworzy drogę do podpisania ustawy przez Trumpa jeszcze dziś wieczorem.
„To tylko jedna z wielu bitew, które musimy stoczyć w imieniu Amerykanów” – podsumował Jeffries. „Ale zrobiliśmy wszystko, by w świetle dnia pokazać, jak bardzo ta ustawa może zaszkodzić zwykłym ludziom.”
