Nowe badanie przeprowadzone przez NewsGuard pokazuje, że aż 49 procent Amerykanów uwierzyło w co najmniej jedną z najpopularniejszych fałszywych wiadomości, krążących w internecie w czerwcu.
Ankieta została zrealizowana we współpracy z firmą badawczą YouGov w ramach nowego projektu Reality Gap Index, mającego mierzyć podatność Amerykanów na dezinformację. Wzięło w niej udział 1 000 osób, z których jedynie 7 procent potrafiło poprawnie zidentyfikować wszystkie trzy nieprawdziwe informacje jako fałszywe.
To pierwsze tego typu regularne badanie pokazujące, jak fałszywe treści wpływają na opinię publiczną w USA i stanowi pierwszą próbę ilościowego oszacowania, jak skutecznie dezinformacja przenika do świadomości Amerykanów. Aż 74 procent uczestników nie było pewnych, czy przynajmniej jedno z przedstawionych twierdzeń jest prawdziwe czy nie. Wyniki te wskazują na rosnące trudności ze rozumieniem faktów w społeczeństwie.
Zdaniem NewsGuard dane te mogą okazać się przydatne dla decydentów, platform internetowych i nauczycieli, pokazując realne skutki oddziaływania dezinformacji.
Promocja
Reality Gap Index to narzędzie, które śledzi wiarę Amerykanów w możliwe do zweryfikowania fałszywe twierdzenia, które zyskały dużą popularność w internecie. Wybierane są one ze względu na: zasięg, potencjalny wpływ i możliwość wyrządzenia szkód.
Począwszy od czerwca, NewsGuard planuje comiesięczne raporty, które będą analizować trendy w rozprzestrzenianiu się dezinformacji oraz sposoby jej wpływania na opinię publiczną.
Palety z cegłami na protestach deportacyjnych
Pierwsze fałszywe twierdzenie sugerowało, że podczas protestów przeciwko deportacjom w Los Angeles rozstawiono palety z cegłami, aby uzbroić demonstrantów. Spotkało się ono z mieszanymi reakcjami opinii publicznej: 23,48 procent Amerykanów uważało, że to prawda, 33,20 procent prawidłowo uznało je za fałszywe, a 43,32 procent nie było pewnych.
Badanie NewsGuard wykazało, że nie ma żadnych dowodów potwierdzających tę tezę. Zdjęcia i nagrania, które miały stanowić „dowód”, pochodziły z innych lokalizacji lub były błędnie interpretowane. Fałszywa narracja była nagłaśniana m.in. przez aktora Jamesa Woodsa, sojusznika Donalda Trumpa, i krążyła szeroko w mediach społecznościowych.
Koszty podróży senatorów do Ukrainy
Druga fałszywa wiadomość utrzymywała, że senatorowie Lindsey Graham (republikanin) i Richard Blumenthal (demokrata) wydali ponad 800 000 dolarów z pieniędzy podatników na hotele podczas wizyty w Ukrainie. Okazało się to szczególnie mylące dla Amerykanów: 26,88 procent uważało je za prawdziwe, tylko 16,53 procent prawidłowo uznało je za fałszywe, a większość (56,59 procent) nie była pewna.
NewsGuard obalił to twierdzenie – wspomniana kwota faktycznie została przeznaczona na zakwaterowanie dyplomatów USA w Ukrainie przez cały czerwiec i nie miała związku z majową wizytą senatorów. Nie były to ich osobiste wydatki.
Teorie o „ludobójstwie białych” w RPA
Trzecie fałszywe twierdzenie sugerowało, że w Republice Południowej Afryki ma miejsce systematyczne ludobójstwo białych mieszkańców. Amerykanie wyrazili podzielone opinie na temat tej wiadomości: 26,07 procent uważało, że jest ona prawdziwa, 40,47 procent prawidłowo uznało ją za fałszywą, a 33,46 procent nie było pewnych.
NewsGuard wskazuje, że nie ma żadnych dowodów na celowe, zorganizowane działania przeciwko białym mieszkańcom RPA. Eksperci do spraw praw człowieka i dane o przestępczości temu przeczą. Choć biali farmerzy rzeczywiście bywają ofiarami przestępstw, skala i przyczyny przemocy są znacznie bardziej złożone, a sama grupa wciąż posiada nieproporcjonalnie duży majątek w porównaniu do reszty społeczeństwa. Twierdzenia krążące w internecie błędnie przedstawiają zarówno charakter, jak i skalę przemocy dotykającej białych rolników.
Jak przeprowadzono badanie?
NewsGuard zlecił firmie YouGov internetową ankietę na reprezentatywnej próbie 1 000 dorosłych Amerykanów. Uczestnikom zaprezentowano trzy fałszywe twierdzenia wybrane z bazy danych False Claim Fingerprints – katalogu dezinformacyjnych narracji, które zyskują popularność w sieci.
Ankietowani mieli wskazać, czy każde z twierdzeń jest „prawdziwe”, „fałszywe” lub wybrać odpowiedź „nie wiem”. Po zakończeniu badania każdy uczestnik otrzymał rzetelne informacje obalające przedstawione twierdzenia, tak aby sama ankieta nie przyczyniała się do szerzenia dezinformacji.
NewsGuard zapowiada, że co miesiąc będzie publikować raporty Reality Gap Index, które pozwolą śledzić, jak zmienia się podatność Amerykanów na dezinformację. Wyniki będą pojawiać się w biuletynie „Reality Check”, który analizuje źródła fałszywych treści, sposoby ich rozprzestrzeniania się i wpływ na opinię publiczną.
Na podstw. Newsweek.com
