Coraz większa grupa Amerykanów nie ma żadnych oszczędności, które mogłyby ich uchronić przed finansowym kryzysem w razie utraty pracy. Według najnowszego badania firmy finansowej Empower aż 32 procent mieszkańców USA przyznaje, że nie posiada funduszu awaryjnego. To gwałtowny wzrost w porównaniu z 21 procentami w kwietniu ubiegłego roku.
Nieco poprawiła się sytuacja przy mniejszych, nagłych wydatkach – 29 procent respondentów stwierdziło, że nie poradziłoby sobie z niespodziewanym kosztem powyżej 400 dolarów, wobec 37 procent rok wcześniej. Jednak ogólny obraz wciąż pozostaje ponury.
Narastający stres finansowy
Badanie, przeprowadzone na początku czerwca wśród ponad 2 200 dorosłych Amerykanów, pokazuje, że połowa z nich odczuwa stres z powodu niskiego poziomu swoich oszczędności. Aż 75 procent uznaje posiadanie funduszu awaryjnego za kluczowy element bezpieczeństwa finansowego, a 64 procent wskazuje go jako priorytet. Tyle że przy stale rosnących kosztach życia realizacja tego celu staje się coraz trudniejsza. Badania konsumentów odzwierciedlają rosnący pesymizm, a stres wśród kupujących o niższych dochodach stał się widoczny w amerykańskich wzorcach wydatków.
Chociaż 23% ankietowanych deklaruje, że będzie nadal odkładać pieniądze na oszczędności awaryjne, niezależnie od zewnętrznych czynników ekonomicznych, dla innych stanowią one istotną przeszkodę.
Inflacja i rosnące ceny stanowią główną barierę, o której wspomina 39% ankietowanych, następne są wysokie koszty utrzymania (35%), zbyt niskie lub nieregularne dochody (32%) oraz konieczność spłaty zadłużenia (22%). Ponad połowa ankietowanych (58%) określa dziś oszczędzanie jako „niemal niemożliwe” w obliczu rosnących wydatków.
Ile odkładają Amerykanie?
Mediana oszczędności awaryjnych wynosi obecnie 500 dolarów, podczas gdy rok temu sięgała 600 dolarów. W przypadku najmłodszych dorosłych (pokolenie Z) spada do 400 dolarów, u Millenialsów do 300, a wyraźnie wyższa jest u pokolenia Baby Boomers – 2,000 dolarów.
Aż 42 procent respondentów przyznaje, że ich oszczędności w praktyce nie wystarczyłyby, by złagodzić skutki utraty pracy. To szczególnie niepokojące w sytuacji, gdy rynek zatrudnienia w USA wyraźnie traci impet.
Rynek pracy pod presją
Według danych Departamentu Pracy amerykańskie firmy ograniczyły rekrutację, a gospodarka dodała w sierpniu jedynie 22 tysiące nowych miejsc pracy. Po raz pierwszy od kwietnia 2021 roku liczba wakatów (7,2 mln) okazała się niższa niż liczba osób bezrobotnych (7,4 mln). „To wyraźny sygnał, że rynek pracy słabnie” – ocenił główny ekonomista Moody’s Mark Zandi.
Równocześnie fala zwolnień nabiera tempa. W sierpniu ogłoszono likwidację blisko 86 tysięcy etatów, co oznacza najwyższy wynik dla tego miesiąca od czasu Wielkiej Recesji, z wyjątkiem pandemicznego roku 2020. Od początku 2025 roku pracodawcy zapowiedzieli redukcję ponad 892 tysięcy miejsc pracy – aż o 66 procent więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku.
Winne taryfy i wysokie ceny
Ekonomiści wskazują na rosnące ceny jako główne źródło problemów. „Już widać w danych, że taryfy prowadzą do wyższych kosztów w szerokiej gamie towarów. W drugiej połowie roku będzie to odczuwalne jeszcze mocniej i Amerykanie nie będą mogli tego zignorować” – ostrzega Zandi.
Andrew Challenger, wiceprezes firmy doradczej Challenger, Gray & Christmas, dodaje, że przyczyną zwolnień są nie tylko ogólne warunki gospodarcze, ale także masowe zamykanie sklepów i bankructwa przedsiębiorstw.
Perspektywy na przyszłość
Eksperci prognozują, że w najbliższych miesiącach rynek pracy w USA nadal będzie trudny – przy niskim tempie tworzenia nowych miejsc zatrudnienia i rosnącej liczbie zwolnień. W takich warunkach brak funduszy awaryjnych staje się szczególnie groźny. Dla milionów rodzin oznacza to, że nawet niewielki kryzys – utrata pracy czy nagły wydatek – może przerodzić się w poważne finansowe kłopoty.
