Czytając różne podsumowania można dojść do wniosku, że 2024 był równie zły jak jego poprzednik, a może jeszcze gorszy: wojny, kataklizmy, rozłamy społeczne. Sprawia to, że większość z nas czuje się zmęczona i niepewnie spogląda w przyszłość. Wydarzyło się jednak wiele rzeczy, które rzuciły pozytywne światło na minione 12 miesięcy i dały nadzieję na przyszłość. Wśród nich postępy w medycynie, okrycia naukowe, czy pokaz hartu ludzkiego ducha i możliwości.
Oto kilka pozytywnych informacji na koniec roku:
Medycyna
Czad stał się 51. krajem uznanym przez Światową Organizację Zdrowia za wyeliminowanie choroby przenoszonej przez muchy tse-tse, znanej jako śpiączka afrykańska. Nie ma szczepionki zapobiegającej tej chorobie, a jeśli nie jest leczona, prawie zawsze kończy się śmiercią. Kraj ten wyeliminował chorobę po „latach wytrwałych wysiłków”, powiedział minister zdrowia Czadu, w tym poprawie nadzoru, badań i kontroli szkodników.
Amerykańska agencja FDA zatwierdziła wiele leków mających potencjał do zmiany życia, w tym terapię wykorzystującą własne komórki pacjenta do atakowania raka skóry, która została zatwierdzona do stosowania u dorosłych z czerniakiem. Ta decyzja może otworzyć drzwi do podobnych terapii dla innych nowotworów.
Nowy lek na schizofrenię, który ma ograniczoną liczbę skutków ubocznych powodujących, że wielu pacjentów przestaje je przyjmować, również otrzymał zatwierdzenie FDA.
A niektóre wcześniej zatwierdzone metody leczenia zaczęły wywierać wpływ na życie pacjentów – takie jak technika naprawy chrząstki zamiast całkowitej wymiany kolana, dzięki czemu, jak powiedziała jedna pacjentka, doświadcza teraz „zerowego bólu”.
Ponadto dokonano przełomowej operacji częściowej transplantacji serca, która pozwoliła wszczepić niemowlęciu zastawki serca, które rosną wraz z nim. W przeciwieństwie do tradycyjnych mechanicznych czy biologicznych zastawek, te przeszczepione żywe tkanki zachowują zdolność wzrostu i regeneracji, eliminując potrzebę późniejszych operacji czy długotrwałego przyjmowania leków przeciwzakrzepowych.
Rok 2024 przyniósł znaczące postępy w ksenotransplantacji. Lekarze skutecznie przeszczepili genetycznie zmodyfikowane świńskie nerki pacjentom w Bostonie i Nowym Jorku. W Chinach przeprowadzono eksperymentalny przeszczep wątroby. Choć to wciąż wczesny etap badań, osiągnięcia te dają nadzieję tysiącom osób oczekującym na przeszczep.
Szwedzcy naukowcy opracowali test krwi PrecivityAD2, który wykrywa chorobę Alzheimera z 90-procentową dokładnością. To znaczące ułatwienie w porównaniu z obecnymi metodami diagnostycznymi wymagającymi badania płynu mózgowo-rdzeniowego lub kosztownych skanów PET.
Naukowcy odkryli, że mechanizm wyciszania jednego z chromosomów X u kobiet może być odpowiedzialny za ich większą podatność na choroby autoimmunologiczne. To przełomowe odkrycie może wyjaśnić, dlaczego kobiety stanowią aż 78% wszystkich przypadków tych schorzeń.
FDA zatwierdziła lek omalizumab (Xolair) do stosowania u osób powyżej pierwszego roku życia w celu zmniejszenia ryzyka reakcji alergicznych na orzeszki ziemne (peanuts) i inne pokarmy. Choć nie jest to lek na wyleczenie alergii, znacząco zmniejsza ryzyko groźnych reakcji alergicznych po około czterech miesiącach przyjmowania.
Moderna osiągnęła obiecujące wyniki w pracach nad szczepionką łączącą ochronę przed COVID-19 i grypą. Może ona trafić do użytku już w 2025 roku. Dodatkowo, FDA zatwierdziła szybki test do użytku domowego, wykrywający jednocześnie COVID-19 i grypę.
Warto zaczynać od małych kroków
Badania przeprowadzone w tym roku przypomniały nam, że nawet niewielki spacer ma znaczenie. Na przykład, zaledwie pięć dodatkowych minut ćwiczeń dziennie może pomóc w niewielkim obniżeniu ciśnienia krwi, a nawet mało intensywne aktywności, takie jak chodzenie po domu podczas gotowania, mogą zwiększyć szanse na zdrowe starzenie się.
Badania wykazały też, że nigdy nie jest za późno na rozpoczęcie podnoszenia ciężarów – co jest świetną wiadomością dla każdego, kto ma nadzieję zapobiec osłabieniu w późniejszym życiu.
Ludzie nie znają granic
Z Igrzyskami Olimpijskimi i Paraolimpijskimi odbywającymi się w Paryżu latem, uwaga świata skupiła się na wyczynach fizycznych największych sportowców świata. Amerykanie Simone Biles i Katie Ledecky stali się jednymi z najbardziej utytułowanych olimpijczyków w historii, podczas gdy Sydney McLaughlin-Levrone ustanowiła nowy rekord świata – po raz szósty. Tylko podczas samych Igrzysk Paraolimpijskich pobito ponad 40 rekordów lekkoatletycznych.
Inni ludzie osiągali nowe cele i inspirowali nas: Betty Brussel z Kolumbii Brytyjskiej, która w wieku 99 lat pobiła trzy światowe rekordy pływackie w swojej grupie wiekowej, oraz Virginia Hislop z Yakima w stanie Waszyngton, która otrzymała tytuł magistra na Uniwersytecie Stanford w wieku 105 lat.
Oznaki nadziei dla klimatu
Nie da się zaprzeczyć – zagrożenie zmianami klimatycznymi istnieje. Ale naukowcy byli w stanie wykryć znaczący spadek stężenia atmosferycznego hydrochlorofluorowęglowodorów – szkodliwych gazów niszczących warstwę ozonową – po raz pierwszy od prawie 30 lat, kiedy zgodzono się na stopniowe wycofywanie tych chemikaliów.
W marcu został wystrzelony satelita, który ma wskazywać największe źródła zanieczyszczenia metanem, który odpowiada za prawie jedną trzecią globalnego ocieplenia. Został również wystrzelony satelita NASA/Carbon Mapper, który mierzy emisje CO2 i metanu, dostarczając szczegółowych obrazów z poszczególnych obiektów naftowych i gazowych na całym świecie. Poza tym otwarto największą na świecie instalację do wychwytywania dwutlenku węgla z atmosfery na Islandii.
Norwegia stała się pierwszym krajem, w którym liczba pojazdów elektrycznych przekroczyła liczbę pojazdów benzynowych, a jedna japońska wyspa zaczęła wykorzystywać nową generację baterii do magazynowania dużych ilości czystej energii elektrycznej.
Ludzkość pokazała wspaniałe oblicze podczas katastrof pogodowych, pomagając sobie wzajemnie i dzieląc się dobrami. Pomimo dużej liczby silnych tornad w USA w 2024 roku, liczba ofiar na szczęście była niższa od przewidywanych, częściowo dzięki ulepszonej technologii prognozowania.
A pośród zniszczeń spowodowanych przez huragany Helene i Milton, pojawiły się wzruszające chwile. Pewien ojciec pokonał 27 mil zalanymi drogami – odbywając ciężką i dramatyczną podróż, podczas której utknął w błocie, poruszał się po gruzach i doświadczał życzliwości obcych – by na czas odprowadzić córkę do ołtarza.
A kiedy pielęgniarka z izby przyjęć i samotna matka straciła dom i wszystkie swoje rzeczy podczas powodzi w Connecticut, jej lokalna społeczność zmobilizowała się, aby pomóc jej znaleźć bezpłatne tymczasowe zakwaterowanie i zebrała ponad 206 000 dolarów na zakup nowego domu.
Takich przykładów było znacznie, znacznie więcej.
na podst. washingtonpost, yahoonews, semafor
rj
