Gdy z jakiegoś powodu właścicielowi karty FOID, czyli zezwolenia na posiadanie broni, zostanie ten dokument unieważniony, zobowiązany jest on zdać na policji wszelką posiadaną broń palną. Jeśli nie dostosuje się do zalecenia, prawo przewiduje szereg kar. Przynajmniej w teorii, bo w praktyce dzieje się inaczej.
Pięć miesięcy temu policja stanowa w Illinois zobowiązała się do przyśpieszenia procesu odbierania broni palnej osobom, którym cofnięto pozwolenie na jej posiadanie. Dzieje się tak z kilku powodów, ale najczęstszym jest popełnienie przez te osoby poważnego przestępstwa, co automatycznie dyskwalifikuje je jako potencjalnego posiadacza Firearm Owners Identification Card (FOID), a co za tym idzie, broni jakiegokolwiek rodzaju.
Obietnica złożona została po tym, jak w lutym tego roku 45-letni Gary Martin zastrzelił pięć osób i ranił kolejne pięć w miejscu swego zatrudnienia w Aurorze. Mimo wcześniejszego wyroku o przestępstwo karta FOID została mu wydana. Dzięki temu legalnie nabył broń, której później użył w ataku. Był to pistolet Smith&Wesson, którego nigdy nie oddał na policję, gdy na jaw wyszła wcześniejsza historia kryminalna.
Gdy odpowiedzialna za wydawanie zezwoleń policja stanowa znalazła informację o wcześniejszym wyroku, wysłała list nakazujący mu natychmiastowy zwrot broni. Mężczyzna list zignorował, co dla służb porządkowych w naszym stanie nie jest akurat żadnym zaskoczeniem.
“Ktoś myśli, że było to niedopatrzenie? Że ludzie nie wiedzą, jak ten system działa? Czas dorosnąć” – stwierdził szeryf powiatu Cook, Tom Dart. Według niego w całym stanie nie istnieje żadna forma egzekwowania tego prawa.
“To system honorowy. Dosłownie, nie ma niczego innego” – dodaje Dart.
Oznacza to, że odmowa zdania broni nie grozi żadnymi konsekwencjami, podobnie zignorowanie listu przypominającego o tym. Policja liczy, że wezwany do zwrotu broni zachowa się honorowo.
6 marca br. policja stanowa z Illinois zapowiedziała zmiany i wprowadzenie systemu pozwalającego na egzekwowanie tego prawa. W tym tygodniu dziennikarze telewizji CBS postanowili sprawdzić, jak z tego zadania się wywiązano i czy nowy system już działa.
Niestety, wiadomości nie są najlepsze.
Liczba osób, którym w pewnym okresie bieżącego roku unieważniono karty FOID jest niemal identyczna z danymi ubiegłorocznymi. Dane wskazują, iż od 6 marca do 30 czerwca 2018 cofnięto 1,005 pozwoleń na posiadanie broni w naszym stanie. W tym samym okresie 2019 r. dotyczyło to 1,002 osób. Podobnie z przejmowaniem broni od byłych już właścicieli pozwoleń na nią.
Prawie identyczne liczby są zaskakujące, dlatego poproszono o komentarz przedstawiciela Illinois State Police.
“Widzimy niewielki wzrost aktywności w tych sprawach” – mówi Brendan Kelly z ISP. Przyznaje jednak, że w przeszłości występowały poważne problemy.
“Nie było tajemnicą, myślę iż każdy o tym wiedział, że w systemie mamy wielkie dziury” – stwierdził Kelly. Przekonuje jednak, że liczby nie pokazują obrazu całości działań policji. Tego choćby, że dostęp do bazy danych uzyskało niemal 600 agencji porządku publicznego i że współpracują one ze sobą.
Niestety, pieniądze na zatrudnienie dodatkowych oficerów, którzy mogliby zająć się egzekwowaniem wielu martwych przepisów, w tegorocznym budżecie nie znalazły się – dodaje Kelly, ale ma nadzieję, że w przyszłości nie będzie takich problemów - „Myślę, że mając dodatkowych pracowników zobaczymy postęp w kontroli i egzekwowaniu przepisów, na razie liczby rosną i spadają zależnie od rodzaju informacji wpisywanych do systemu”.
W stanowej legislaturze upadł również pomysł wprowadzenia obowiązku oddawania odcisków palców przez aplikantów starających się o FOID. Policja uważa, że gdyby ten wymógł obowiązywał wcześniej, wspomniany wcześniej Gary Martin nigdy by pozwolenia na broń nie dostał.
Na razie więc bez zmian. Mamy prawo mające chronić społeczeństwo, które pozostaje wciąż pozostaje prawem martwym.
