Yasmine Parrish znajdowała się u szczytu swojej kariery przed wybuchem pandemii. Konsultantka ds. marketingu, która współpracuje z firmami zajmującymi się modą i urodą, z sukcesem dbała o wizerunek swoich klientów, biorąc udział w imprezach konsumenckich w całym kraju.
"W lutym zarobiłam więcej pieniędzy niż w jakimkolwiek innym miesiącu w całej mojej karierze" - powiedziała 32-latka. "Znalazłam się w miejscu, w którym zawsze chciałam być pod względem liczby klientów".
Potem pojawił się COVID-19. Imprezy w całym kraju zostały anulowane, co obniżyło jej dochody o około dwie trzecie. Parrish złożyła wniosek o zasiłek dla bezrobotnych, a hipoteka prawie wyczerpała jej oszczędności. Teraz stara się dostosować swoją działalność do obecnych warunków, bez przyciągających tłumy wydarzeń, które zostały anulowane lub przełożone z powodu koronawirusa.
Sytuacja Parrish jest znana milionom kobiet w całych Stanach Zjednoczonych. Dane o zatrudnieniu opublikowane 5 czerwca pokazują, że pogorszenie koniunktury gospodarczej wywołane przez COVID-19 okazało się szczególne dotkliwe dla kobiet. Gdy zamykały się kolejne firmy i biznesy, kobiety traciły prace w większym stopniu niż mężczyźni. Teraz, gdy kraj zaczyna się ponownie otwierać, kobiety są znowu zatrudniane w wolniejszym tempie niż mężczyźni - to zapowiedź tego, że skutki ekonomiczne będą odczuwały one dłużej i boleśniej.
Z danych Biura Statystyki Pracy (Bureau of Labor Statistics - BLS) wynika, iż kobiety stanowiły 55% z 22 milionów miejsc pracy utraconych w marcu i kwietniu. Jednocześnie odpowiadają tylko za 45% z 2.5 miliona miejsc pracy, które wróciły w maju. Kilka miesięcy przed pojawieniem się koronawirusa w Stanach Zjednoczonych, kobiety po raz pierwszy stanowiły ponad 50% siły roboczej w historii Ameryki (nie licząc recesji - podczas Wielkiej Depresji przez krótki okres czasu kobiety stanowiły większość). Obecnie liczba ta spadła do 49.2% - najniższej od 2008 roku.
"W końcu doszłyśmy do tego punktu, kiedy stanowiłyśmy większość, ale teraz cofamy się" - powiedziała Jasmine Tucker, dyrektor ds. badań w National Women's Law Center. "Straciłyśmy wszystkie zyski z ostatniej dekady w ciągu miesiąca".
W przeszłości recesje prowadziły do ograniczenia wydatków przez Amerykanów, co skutkowało mniejszą produkcją towarów i zazwyczaj dotyczyło zdominowanych przez mężczyzn gałęzi przemysłu, takich jak produkcja, niż dziedzin, w których przeważały kobiety, jak edukacja czy usługi gastronomiczne. "We wszystkich powojennych recesjach mężczyźni byli bardziej dotknięci niż kobiety" - twierdzi Titan Alon, adiunkt ekonomii na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. "Ta sytuacja jest nietypowa". Dzieje się tak dlatego, że recesja została wywołana przez zamknięcie określonych rodzajów przedsiębiorstw w imię zdrowia publicznego. Według BLS w wielu z tych dziedzin, takich jak edukacja, opieka zdrowotna, rekreacja, przemysł turystyczny, kobiety są nadreprezentowane. Te sektory nie tylko zostały najbardziej dotknięte przez środki dotyczące dystansowania społecznego, ale ich problemy mogą potrwać najdłużej.
W artykule naukowym opublikowanym na początku kwietnia Alon prognozował, że nakaz pozostania w domach spowoduje wyższe bezrobocie wśród kobiet, na podstawie swoich ustaleń, że 28% mężczyzn w USA ma prace, które łatwo można wykonywać z domu, w porównaniu do 22% kobiet.
"Kobiety pracowały na stanowiskach, które po prostu zniknęły" - powiedział Tucker. "Ludzie jeszcze długo nie będą wyjeżdżać na wakacje. Restauracje otwierają się, ale ich pojemność i zasady funkcjonowania będą ograniczone. Właściciele nie zatrudnią całej siły roboczej".
Te czynniki wyjaśniają jednak tylko część zaobserwowanych rozbieżności. Kobiety na całym świecie zostały bardziej dotknięte obecną sytuacją, tracą pracę w nieproporcjonalnym tempie w większości branż i powracają do siły roboczej wolniej niż ich koledzy - nawet w sektorach, w których poziom zatrudnienia był zasadniczo neutralny pod względem płci. Na przykład w handlu detalicznym kobiety zajmowały 50% miejsc pracy przed pandemią koronawirusa. Ale do kwietnia stanowiły one 60% straconych miejsc pracy i tylko 49% ponownego zatrudnienia w maju. Podobnie było w innych sektorach.
Eksperci twierdzą, że jest to w dużej mierze konsekwencją faktu, iż kobiety muszą pogodzić pracę zawodową i zajmowanie się domem w kraju o nieodpowiednim systemie wsparcia społecznego. Bez względu na branżę, w której pracują, na sytuację kobiet wpłynęły zamknięcia szkół i ośrodków opieki nad dziećmi - co nie było głównym problemem podczas wcześniejszych recesji.
"Co zrobisz, kiedy nakazy pozostania w domach zostaną zniesione, ale nie ma szkoły ani obozów dla dzieci?" - pyta Nicole Mason, prezes Women's Policy Research. "Jeśli pracujesz w sektorze usługowym, nie zarobisz, jeśli nie pojawisz się w pracy".
Parrish zna te wyzwania z pierwszej ręki. Jako samotna matka miała niewiele czasu na szukanie nowych możliwości pracy po zamknięciu przedszkola jej syna. Odbudowa jej firmy będzie stanowiła duże wyzwanie, jeśli szkoły nie zostaną ponownie otwarte jesienią. Jako Afromamerykanka staje również przed dodatkowymi wyzwaniami.
Powracając do pracy kobiety kolorowe stają przed podwójnymi wyzwaniami. Stanowią one znaczą część sektora usług, który prawdopodobnie najpóźniej zacznie ponownie zatrudniać pracowników. Ponadto stoją w obliczu rasistowskiej i seksistowskiej dyskryminacji, która utrudnia im znalezienie pracy nawet w stabilnych czasach ekonomicznych.
Dane potwierdzają, że kolorowe kobiety mają do czynienia z większymi trudnościami ekonomicznymi. Ogółem mniej niż 14% kobiet w wieku powyżej 30 lat jest obecnie bezrobotnych. Ale wśród kobiet pochodzenia latynoskiego wskaźnik ten wynosi 19%, a wśród Afroamerykanek 16.5% - wzrost z 16.4% w kwietniu pomimo poprawy dla prawie każdej grupy demograficznej.
"Pojawią się dysproporcje w ponownym zatrudnianiu" - twierdzi Tucker. "Pomyśl tylko o możliwościach, jakie mają biali mężczyźni w porównaniu do czarnych kobiet".
Parrish ma nadzieję, że protesty przeciwko rasizmowi, które ogarnęły kraj w ostatnich tygodniach, sprawą, że firmy będą bardziej uważać na swoje praktyki zatrudniania. "Ten ruch musi zmienić sposób myślenia".
JM
