Depresja pozostaje jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych w Stanach Zjednoczonych. Najnowsze dane Gallupa pokazują, że od dwóch lat odsetek dorosłych Amerykanów, którzy chorują na depresję lub są w jej trakcie leczenia, utrzymuje się na poziomie powyżej 18 procent. Dla porównania, dekadę temu wskaźnik ten wynosił niewiele ponad 10 procent.
Eksperci podkreślają, że tempo wzrostu jest niepokojące i wymaga szerszego spojrzenia na przyczyny. Depresja nie jest zwykłym smutkiem – to choroba, która wpływa na sposób myślenia, odczuwania, funkcjonowania w pracy czy w rodzinie. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na całym świecie z zaburzeniami psychicznymi, takimi jak depresja i lęki, żyje już nawet miliard osób. W Stanach Zjednoczonych problem dotyka milionów osób, a co roku dziesiątki tysięcy odbierają sobie życie, co podkreśla kluczowe znaczenie leczenia i wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego.
Ryzyko i czynniki sprzyjające
Depresja może dotknąć każdego, zarówno dzieci, jak i dorosłych, ale istnieją czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania. To między innymi predyspozycje genetyczne, wiek, płeć czy ogólny stan zdrowia. W ostatnich latach mówi się też o wpływie powikłań po COVID-19 oraz rosnącej skali otyłości i chorób metabolicznych. Do tego dochodzą czynniki społeczne – izolacja, uzależnienia, stresujące wydarzenia życiowe.
Punkt zwrotny – pandemia
Według Gallupa przełom w statystykach nastąpił w czasie pandemii. W 2019 roku depresję deklarowało 12,5 procent dorosłych Amerykanów, rok później już 13,8 procent, a w 2023 roku – 17,8 procent. Eksperci uważają, że pandemia była nie tyle chwilowym wstrząsem, co punktem zwrotnym, który zmienił sposób funkcjonowania społeczeństwa. Lockdowny, utrata pracy, lęk o przyszłość, ograniczenia w mobilności i brak kontaktu z bliskimi stworzyły warunki sprzyjające trwałemu wzrostowi liczby zachorowań.
Najbardziej cierpią młodzi
Depresja w szczególny sposób dotyka młodsze pokolenia. Wśród osób poniżej 30. roku życia wskaźniki niemal się podwoiły – z 13 procent w 2017 roku do blisko 27 procent obecnie. Widać też wyraźne różnice w zależności od statusu materialnego. W gospodarstwach domowych z dochodem poniżej 24 tysięcy dolarów rocznie liczba przypadków depresji wzrosła w ciągu ośmiu lat o 13 punktów procentowych.
Pandemia jedynie przyspieszyła proces, który zaczął się wcześniej. Wzrost czasu spędzanego przed ekranami, presja mediów społecznościowych, niepewność gospodarcza i polityczna, a także polaryzacja społeczna sprawiają, że młodzi Amerykanie wchodzą w dorosłość w wyjątkowo trudnych warunkach. Do tego dochodzą problemy z uzależnieniami – choć ogólna liczba osób sięgających po używki spada, to ci, którzy je stosują, często robią to w sposób bardziej intensywny.
Samotność i stres finansowy
Gallup zwraca uwagę na ścisły związek między depresją a samotnością. Choć chwilowy spadek poczucia izolacji nastąpił w latach 2022–2023, to dziś znów ponad 20 procent dorosłych Amerykanów deklaruje, że „przez większość poprzedniego dnia” czuli się samotni. Trudna sytuacja materialna dodatkowo pogłębia problem – rosnące koszty życia, długi studenckie, niestabilność mieszkaniowa i ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej tworzą błędne koło, w którym depresja i problemy finansowe wzajemnie się nakręcają.
„Większa otwartość w kwestiach zdrowia psychicznego i wyższy poziom wiedzy w tej dziedzinie sprawiły, że więcej osób szuka pomocy i rośnie liczba diagnoz” – powiedział Mischoulon, dodając, że nie zawsze „odzwierciedla to wzrost samego schorzenia, a jedynie jego identyfikację”.
Rosnące wyzwanie
Choć większa otwartość na temat zdrowia psychicznego i wyższy poziom wiedzy w tej dziedzinie sprawiły, więcej osób szuka pomocy i częściej diagnozuje się depresję, eksperci nie mają wątpliwości: problem jest realny i narasta. Wzrost liczby przypadków to nie tylko kwestia świadomości, ale także efekt gwałtownych przemian społecznych i gospodarczych ostatnich lat.
